بررسی اقتصادنیوز از افت‌وخیز متغیرهای کلان اقتصادی

کدام متغیرهای کلان اقتصادی در سال 93 بهبود یافتند؟

کدخبر: ۱۱۳۱۷۹
مروری بر سه شاخص اصلی نرخ بیکاری، تورم و رشد اقتصادی نشان می‌دهد اقتصاد ایران در سال 93 در شاخص تورم و رشد اقتصادی وضعیت بهتری در مقایسه با سال 92 دارد اما نرخ بیکاری تغییر چندانی نکرده است.
کدام متغیرهای کلان اقتصادی در سال 93 بهبود یافتند؟

به گزارش اقتصادنیوز، نرخ تورم از 30.2 درصد فروردین به 15.2 درصد در بهمن ماه رسیده است. نرخ رشد اقتصادی بدون احتساب نفت از منفی 1.1 به 3.5 رسیده است. اما نرخ بیکاری در یک روند نوسانی در سه فصل سال جاری از 10.7 به 9.5 و سپس به 10.2 رسیده است.

با مرور این سه شاخص می‌توان اولویت دولت در عرصه اقتصاد را به وضوح دید. کنترل تورم، شاخصی است که دولت وعده کاهش آن را داده بود و این وعده را عملیاتی کرد. اما چه در مورد کاهش نرخ تورم و چه در مورد مثبت شدن نرخ رشد اقتصادی و حتی در مورد بیکاری نقدهای جدی به آمار اعلام شده وجود دارد.

در نگاه کلی این سه شاخص در مقایسه با دولت قبل و سال 92ف روند مناسبی داشته اما نکته این است که مجموع اتفاقات اقتصادی، بیانگر شرایط چندان مطلوبی در عرصه اقتصاد نیست. رشد اقتصادی حاصل شده اما در حدی نبود که رکود واحدهای صنعتی و آمار بیکاری را تحت تاثیر قرار دهد. تورم کاهش یافته اما قدرت خرید مردم هنوز تقویت نشده است. در حوزه بیکاری هم آمار به مدد کاهش جمعیت فعال مهار شده است نه اقدامات دولتی.

کاهش 15 درصدی تورم در 11 ماه
براساس آمارهایی که بانک مرکزی و مرکز آمار منتشر کرده‌اند، نرخ تورم 30.2 درصدی فروردین 93 در بهمن ماه به 15.2 درصد رسیده است. یعنی تورم در 11 ماه سال جاری 15 درصد کاهش یافته است. کاهش تورم و رسیدن آن به 15.2 درصد در حالی است که دولت وعده داده بود تورم را تا پایان سال جاری به 20 درصد می‌رساند و اکنون به گواه آمار این تورم از آنچه دولت وعده داده بود هم، بیشتر کاهش یافته است. نرخ تورم نقطه به نقطه که در فروزدین ماه 17.6 درصد اعلام شده بود به گفته دولت در بهمن ماه صفر شده است. یعنی کاهش 17.6 درصدی در 11 ماه.

اگرچه دولت کاهش تورم نقطه به نقطه و رساندن آن به صفر را دستاورد مطلوبی برای خود می‌داند، بسیاری از کارشناسان اقتصادی تورم نقطه به نقطه را به هیچ‌عنوان قبول ندارند. مضاف بر این حتی با فرض پذیرش این معیار، بعد از اعلام تورم صفر درصدی بهمن ماه، کارشناسان اقتصادی به اعلام تورم صفر درصدی واکنش‌های تندی نشان دادند. چون به نگاه کارشناسان تورم صفر درصدی وجود ندارد و چنین ادعایی از سوی دولت بازی با آمار عنوان شده است.

رشد اقتصادی، کمی مثبت کمی منفی
نرخ رشد اقتصادی شش ماهه اول سال 93، بدون احتساب نفت 3.5 و با احتساب نفت، 4 درصد اعلام شده است. این در حالی است که در شش ماهه اول سال 92، نرخ رشد اقتصادی بدون محاسبه نفت منفی 1.1 و با احتساب نفت، منفی 1.9 اعلام شده بود. آمار اعلام شده در مورد رشد اقتصادی اگرچه با رشد اقتصادی 8 درصدی مدنظر در برنامه پنجم توسعه اختلاف بسیار دارد اما رساندن نرخ منفی به رشد مثبت 4 درصدی دستاورد مثبتی است که دولت بر آن تاکید ویژه‌ای دارد.

اما چند نکته در مورد نرخ رشد اقتصادی جای نقد دارد. مهمترین نقد کارشناسان این است که رشد اقتصادی با وجود مثبت شدن، هیچ تاثیری بر شرایط اقتصادی و اشتغال نگذاشته است و اقتصاد همچنان در شرایط نامناسبی به سر می‌برد. آنچه از بررسی نرخ رشد بخش‌های مختلف حاصل می‌شود این است که این رشد ناشی از رشد بخش نفت و رشد قابل توجه بخش ساختمان است.

در میان سه گروه اصلی اقتصاد، اگرچه رشد هر سه بخش در مقایسه با سال قبل قابل توجه است، اما در نیمه دوم نسبت به نیمه اول رشد بخش صنعت و کشاورزی تغییری نداشته و تنها رشد بخش نفت از 7.7 به 10.7 رسیده است. در همین دوره بخش صنعت شرایط بسیار نامطلوبی داشته. رشد بخش صنعت از 9.4 در سه ماهه اول به 4 درصد در سه ماهه دوم رسیده است. بخش معدن هم با رشد 17.3 درصد در سه ماهه اول سال به 3.3 درصد در سه ماهه دوم رسیده است. کاهش رشد این دو بخش بیم بازگشت به رشد مثبت اقتصادی در دو فصل باقیمانده سال را افزایش داده است. در کنار این بخش‌ها، رشد بخش ساختمان قابل توجه بوده است؛ رشد بخش ساختمان در نیمه اول سال منفی یک بوده و در نیمه دوم سال به 15 درصد رسیده است.

ثبات در نرخ بیکاری به مدد کاهش نرخ مشارکت
نرخ بیکاری در 9 ماهه اول سال جاری روند رفت و برگشتی داشته است. نرخ بیکاری در بهار سال جاری 10.7 درصد بود که در تابستان با مقداری کاهش به 9.5 درصد رسید و مجددا در پاییز در یک روند افزایشی به 10.5 درصد رسید. بررسی فصلی حاکی از آن است که نرخ بیکاری پس از آنکه یک فصل تک‌رقمی را در تابستان تجربه کرد در انتهای پاییز مجددا به مدار دورقمی بازگشت. کارشناسان حوزه کار، دلیل کاهش نرخ بیکاری در تابستان و تک رقمی شدن آن را کاهش نرخ مشارکت اقتصادی و جمعیت فعال می‌دانند.

به گزارش مرکز آمار در فصل سوم سال، 175 هزار و 220 نفر به میزان جمعیت فعال اقتصاد اضافه شده است. این در حالی است که در تابستان گذشته از جمعیت فعال کشور کاسته‌شده بود. در کنار افزایش جمعیت فعال، کاهش اشتغال در بخش کشاورزی در فصل پاییز عامل موثر دیگر در افزایش نرخ رشد نرخ بیکاری پاییز بوده است. با وجود آنکه در دو بخش صنعت و خدمات 396 هزار شغل جدید در پاییز ایجاد شده است، اما به‌دلیل کاهش 486 هزار شغل در بخش کشاورزی در این فصل، نرخ بیکاری تغییر جهت داده است. به این ترتیب به مدد کاهش جمعیت فعال، نرخ رشد بیکاری کاهش یافته است.

اخبار روز سایر رسانه ها
    تیتر یک
    کارگزاری مفید