پایان 13 سال مناقشه ایران و غرب

توافق ‌هسته‌ای به دست آمد/ امضای تفاهم‌نامه فنی میان صالحی و آمانو/ تحریم‌ها چگونه لغو می‌شوند؟

کدخبر: ۱۲۲۰۲۸
خبرگزاری‌های آسوشیتدپرس و رویترز به نقل از دیپلمات‌های ایرانی و اروپایی از نهایی شدن توافق هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 خبر دادند. توافقی که مناقشه 13 ساله میان ایران و غرب بر سر برنامه صلح‌آمیز اتمی را پایان می‌دهد.
توافق ‌هسته‌ای به دست آمد/ امضای تفاهم‌نامه فنی میان صالحی و آمانو/ تحریم‌ها چگونه لغو می‌شوند؟

به گزارش اقتصادنیوز، ماری هارف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پیامی که در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی توئیتر منتشر کرد نوشت: جلسه نهایی ایران و گروه 1+5 ساعت 10:30 امروز به وقت وین در محل دفتر نمایندگی سازمان ملل در این شهر برگزار می‌شود.

به نوشته هارف، برگزاری نشست مطبوعاتی در «آستریا سنتر» وین برنامه بعدی وزرا در روز جاری خواهد بود.

همچنین کاترین ری، سخنگوی فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز رسماً برگزاری نشست جامع در ساعت 13 به وقت تهران و پس از آن نشست خبری را تایید کرد.

در همین حال خبرگزاری رویترز به نقل از یک دیپلمات ایرانی گزارش داد که ایران و گروه 1+5 به جمع‌بندی نهایی هسته‌ای دست یافتند.

در گزارش این خبرگزاری به نقل از یک دیپلمات ایرانی که خواستار عدم انتشار نامش شده، آمده است: «همه کارهای سخت به ثمر نشست و ما به توافق رسیدیم. خدا مردم ما را حفظ کند و به آنها عنایت دهد».

خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز به نقل از «یک دیپلمات ارشد غربی» گفته است که ایران و مذاکره‌کنندگان بین‌المللی به توافق رسیده‌اند. به گفته این منبع، این توافق شامل مصالحه بین مواضع ایران و آمریکا است.

همچنین یک دیپلمات اروپایی در خصوص توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی به خبرگزاری ایتارتاس گفته است که یک توافق بر سر همه مسائل حاصل شده و به‌زودی طرف‌ها نتیجه را اعلام خواهند کرد.

وی در ادامه افزود: کار در طول شب گذشته تا امروز سه‌شنبه، در عین حال تحت فشار سنگین زمان، اجازه داده است تا اختلافات باقی مانده حل و فصل شود.

گزارش‌ها حاکی از آن است که توافق جامع هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 قرار است در نشست امروز وزرای خارجه اعلام شود.

تبریک اینستاگرامی عضو تیم هسته‌ای
حمید بعیدی نژاد، رئیس تیم کارشناسی مذاکرات هسته‌ای کشورمان در صفحه اینستاگرام خود نوشت: به لطف الهی مذاکرات هسته ای با موفقیت پایان یافت و هیات‌های شرکت کننده برای اعلام رسمی تفاهم آماده عزیمت به محل برگزاری مصاحبه رسمی وزرای خارجه هستند.

او ادامه داد: انشاالله آثار این تفاهم برای ملت ایران مبارک و پایدار باشد.

رفع دو مرحله‌ای تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی (روایت رویترز از متن توافق)
در همین حال خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک بخش‌هایی از جزئیات جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای از جمله روند رفع تحریم‌های تسلیحاتی را منتشر کرده است.

بنا بر گزارش خبرگزاری فارس، طرفین موافقت کرده‌اند که تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی‌ ایران در دو مرحله برداشته شود. تحریم‌های تسلیحاتی 5 و تحریم‌های موشکی بعد از 8 سال از اجرای توافق، برداشته خواهند شد.

همچنین، آنطور که رویترز نوشته است در صورتی که اثبات شود توافق از سوی ایران نقض شده است تحریم‌های سازمان ملل می‌تواند پس از 65 روز احیا شود. هنوز در مورد ساز و کار دقیق احیای تحریم‌ها، جزئیاتی منتشر نشده است.

رویترز صبح امروز نیز به نقل از یک منبع دیپلماتیک نوشته بود بر اساس توافق صورت‌گرفته، آژانس می‌تواند درخواست دسترسی به سایت‌های مورد ظن دسترسی را ارائه کند. با این حال ایران می‌تواند با این درخواست مخالفت کند، که در آن صورت مسئله در یک هیئت میانجی مطرح می‌شود.

تحریم‌ها چگونه لغو می‌شوند؟ (روایت ایرانی از متن توافق)
به گزارش اقتصادنیوز، ساعتی پس از انتشار برخی از جزئیات توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 (شامل آمریکا، آلمان، انگلیس، چین، فرانسه و روسیه) توسط خبرگزاری رویترز، خبرگزاری‌های داخلی در گزارشی مشترک، نسخه‌ای از «خلاصه و برجسته‌ترین محورهای جمع‌بندی مذاکرات» را منتشر کردند که به نظر می‌رسد از طریق منابع دولتی در اختیار آنها قرار گرفته است.

به نوشته ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت، مولفه هایی که در پی خواهند آمد خلاصه ای از برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و 1+5 می باشد که در تاریخ 23تیر 1394 بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای 1+5 مورد توافق واقع گردید. در نتیجه این برجام:

- قدرت های جهانی برنامه هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخته و اعمال حقوق هسته ای ملت ایران را در چارچوب معاهدات بین المللی محترم می شمارند؛

- برنامه هسته ای ایران که با قلب حقایق و به ناحق به عنوان تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی معرفی شده بود، اکنون به موضوعی برای همکاری بین المللی با سایر کشورها در قالب استانداردهای بین المللی تبدیل می گردد؛

- ایران به عنوان یک قدرت دارای فناوری هسته ای و برخوردار از برنامه هسته ای صلح آمیز، از جمله چرخه کامل سوخت و غنی سازی، توسط سازمان ملل متحد مورد شناسایی قرار می گیرد؛

- قطعنامه­ های تحریمی ناعادلانه شورای امنیت سازمان ملل متحد، شامل کلیه تحریم های اقتصادی و مالی تحمیل شده علیه کشورمان، در قالب یک چارچوب مورد تفاهم و از طریق صدور یک قطعنامه جدید به یکباره لغو خواهند شد؛

- با صدور قطعنامه جدید ذیل ماده 25 منشور ملل متحد، ضمن اشاره به ماده 41 منشور صرفاً در بندهای مربوط به لغو تحریم های گذشته، تحول ماهوی در نحوه برخورد شورای امنیت با ایران ایجاد خواهد شد؛

- همه تاسیسات و مراکز هسته ای ایران به کار خود ادامه خواهند داد. بر خلاف خواسته های اولیه طرف مقابل، هیچ کدام نه برچیده می شوند نه تعطیل؛

- سیاست جلوگیری از غنی سازی ایران شکست خورد؛ برنامه غنی­ سازی ایران ادامه خواهد یافت؛

- زیرساخت هسته ای ایران حفظ خواهد شد. هیچ سانتریفیوژی از بین نخواهد رفت و کار تحقیق و توسعه بر روی کلیه سانتریفیوژهای کلیدی و پیشرفته ایران از جمله IR-4، IR-5 ،IR-6 و IR-8ادامه می یابد؛

- راکتور آب سنگین اراک به عنوان یک راکتور آب سنگین باقی مانده و ضمن مدرن سازی و اضافه کردن قابلیت­ها، آزمایشگاه ها و تاسیسات جدید به آن با همکاری صاحبان پیشرفته ترین و امن ترین فن آوری های روز جهانی، خواسته های اولیه برای برچیده شدن یا تبدیل آن به راکتور آب سبک به کنار گذاشته شده اند؛

- ایران به عنوان یک تولید کننده محصولات هسته ای، به خصوص دو محصول راهبردی 'اورانیوم غنی شده' و 'آب سنگین'، وارد بازارهای جهانی خواهد شد و تحریم ها و محدودیت ها علیه صادرات و واردات مواد هسته ای – که بعضا 35 سال در جریان بود -- بی تاثیر می گردد؛

- تحریم های اقتصادی و مالی در حوزه های بانکی، مالی، نفتی، گازی، پتروشیمی، تجاری، بیمه، حمل و نقل وضع شده توسط اتحادیه اروپایی و آمریکا که به بهانه برنامه هسته ای ایران وضع شده است، در ابتدای اجرای توافق به طور یک جا لغو می شوند؛

- الزام بر ممنوعیت فعالیت موشکی کشورمان از جمله در حوزه موشک های بالیستیک به محدودیت هایی در حوزه موشک های طراحی شده برای سلاح هسته ای که جمهوری اسلامی ایران هیچگاه به دنبال آن نبوده و نخواهد بود، تبدیل خواهد شد؛

- تحریم تسلیحاتی ایران لغو و با برخی محدودیت ها جایگزین خواهد شد، به نحوی که امکان واردات یا صادرات اقلام دفاعی به صورت موردی فراهم خواهد گردید. این محدودیت ها نیز بعد از 5 سال به طور کامل لغو خواهد شد؛

- ممنوعیت خرید اقلام حساس با کاربرد دومنظوره لغو و تامین نیازهای ایران از طریق کمیسیون مشترک ایران و 1+5 تسهیل خواهد شد؛

- تحریم تحصیل دانشجویان ایرانی در رشته های مرتبط با انرژی هسته ای به طور کامل لغو خواهد گردید؛

- برای اولین بار پس از سه دهه تحریم غیرعادلانه، ممنوعیت خرید هواپیمای مسافربری مرتفع و امکان بازسازی ناوگان هوایی کشور و ارتقای ایمنی پروازها فراهم خواهد گشت؛

- ده ها میلیارد دلار از درآمدهای ایران که طی چند سال گذشته به دلیل تحریم های ظالمانه در خارج از کشور مسدود شده است آزاد خواهد شد؛

- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، کشتیرانی جمهوری اسلامی، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی نفت کش و شرکت های تابعه، ایران ایر و بسیاری از دیگر نهادها، بانک ها و موسسات کشورمان (در مجموع حدود 800 شخص حقیقی و حقوقی) از شمول تحریم ها خارج می شوند؛

- دسترسی بیشتر ایران به حوزه های تجاری، فناوری، مالی و انرژی تسهیل خواهد شد؛

- ممنوعیت یا محدودیت همکاری های اقتصادی با ایران در تمامی عرصه ها از جمله سرمایه گزاری در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، و سایر زمینه ها مرتفع خواهد شد؛

- و بالاخره در حوزه انرژی صلح آمیز هسته ای زمینه همکاری های گسترده بین المللی با ایران در حوزه ساخت نیروگاه های جدید هسته ای، راکتورهای تحقیقاتی و پیشرفته ترین حوزه های صنعت هسته ای ایجاد می گردد.

امضای توافقنامه فنی میان ایران و آژانس
از سوی دیگر، علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران گفت که برای حل تمام مسائل گذشته با رعایت کامل خطوط قرمز توافق شده است.

به گزارش ایرنا، وی روز سه شنبه پس از امضای توافقی با آژانس بین المللی انرژی اتمی که نقشه راه نامگذاری شده در مصاحبه با خبرنگاران اعلام کرد که در این توافق با انجام اقداماتی توسط ایران و آژانس تمام مسائل گذشته به طور کامل حل و فصل خواهد شد.

رییس سازمان انرژی اتمی افزود: انجام تمام توافقات از جمله ترتیبات مقرر برای موضوع پارچین با رعایت کامل خطوط قرمز کشور خواهد بود.

صالحی گفت: امیدوارم که با حل و فصل مسائل گذشته فصل جدیدی از روابط و همکاری بین ایران و آژانس گشوده شود.

یوکیا آمانو، مدیر کل سازمان بین‌المللی انرژی اتمی نیز پس از امضای این توافق، در مقابل هتل کوبورگ وین به خبرنگاران گفت: این نقشه راه روندی را شروع می‌کند که تا انتهای سال 2015 ادامه می‌یابد. جلسه‌های فنی و تدابیر فنی انجام می‌شود و توافقی جداگانه درخصوص پارچین انجام خواهد شد.

او اضافه کرد که با علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به توافقی دست یافته است که بر مبنای آن پایان سال 2015 میلادی وضعیت فعالیت‌های گذشته هسته‌ای ایران روشن می‌شود.

اخبار روز سایر رسانه ها
    تیتر یک
    کارگزاری مفید