ناخنک های پولی دردسرساز

به گزارش «اقتصادنیوز» پس از تشکیل صندوق توسعه ملی بیشترین نگرانی کارشناسان و نماینده‌های مجلس این بود که ممکن است این صندوق سرنوشت مشابه حساب ذخیره ارزی پیدا کند و در نهایت میزان موجودی آن به صفر برسد.

با وجود این، با تشکیل این صندوق از جمله اهداف تعریف‌شده برای آن مواردی مانند تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت، گاز، میعانات گازی و فراورده‌های نفتی به ثروت‌های ماندگار، مولد و سرمایه‌های زاینده اقتصادی و همچنین حفظ سهم نسل‌های آینده از منابع نفت، گاز و فراورده‌های نفتی عنوان شد.

آن طور که در اساسنامه این صندوق آمده مصارف این صندوق شش مورد است. اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و تعاونی برای تولید و سرمایه‌گذاری، اعطای تسهیلات برای صادرات خدمات فنی و مهندسی، اعطای تسهیلات خرید به طرف‌های تجاری ایران برای خرید کالا از ایران، سرمایه‌گذاری‌های پولی و مالی خارجی، اعطای تسهیلات به سرمایه‌گذاران خارجی و تامین هزینه‌های صندوق توسعه شش شکل مصرف منابع صندوق توسعه ملی است که در اساسنامه این صندوق به آنها اشاره شده است.

در کنار اشاره به مصارف منابع صندوق توسعه ملی سه موضوع قابل توجه نیز در این اساسنامه مشاهده می‌شود. یکی اینکه استفاده از منابع صندوق برای اعتبارات هزینه‌ای، تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و بازپرداخت بدهی‌های دولت به هر شکل ممنوع است. دوم اینکه اعطای تسهیلات تنها به صورت ارزی است و سوم اینکه استفاده‌کنندگان از این تسهیلات اجازه تبدیل ارز به ریال در بازار داخلی را ندارند.

اولین برداشت از صندوق
با وجود این ممنوعیت‌ها در شکل مصرف منابع صندوق توسعه ملی، در اسفندماه سال 1391 دولت دهم برای پرداخت عیدانه به مردم 1.5 میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برداشت کرد.

در آن زمان هرچند برخی کارشناسان اقتصادی نسبت به این برداشت هشدار دادند و گلایه کردند اما دولت با مجوز مجلس دست به چنین کاری زد تا برای اولین بار به صورت رسمی دلارهای صندوق توسعه ملی به ریال تبدیل شده و در بازار داخلی مصرف شوند. البته دولت دهم تعهد داده بوده که این پول را به صندوق توسعه ملی برگرداند که طبق آخرین اعلام از سوی صندوق توسعه ملی هنوز کل این بدهی دولت به صندوق توسعه ملی پرداخت نشده است.

30 اردیبهشت‌ماه امسال قاسم حسینی، قائم‌مقام صندوق توسعه ملی در گفت‌وگویی با بولتن نیوز عنوان کرد: 2.7 میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی در سال 1391 بابت پرداخت عیدانه به کارکنان دولت برداشت شده بود که تاکنون 700 میلیون دلار آن پرداخت شده است و مابقی نیز به‌تدریج پرداخت خواهد شد.

شبهه برداشتی دیگر از صندوق توسعه
با وجود آنکه هنوز پرونده اولین برداشت دولت از صندوق توسعه ملی بسته نشده و طلب از این صندوق از سوی دولت پرداخت نشده، در روزهای اخیر اخبار ضد و نقیض درباره برداشت دیگر از صندوق توسعه ملی منتشر شده است.

از سویی دادستان دیوان محاسبات برداشت دولت یازدهم از صندوق توسعه ملی را تایید کرده و از سوی دیگر سخنگوی دولت و رئیس کل بانک مرکزی این موضوع را رد کرده‌اند.

آن طور که مهر گزارش داده، فیاض شجاعی، دادستان دیوان محاسبات با بیان اینکه برداشت 4.1 میلیارد‌دلاری دولت از صندوق توسعه ملی صحت دارد، گفته است: اصل برداشت دولت از صندوق توسعه روش و ترفندی خاص داشته و تخلف یا قانونی بودن آن در دست بررسی است.

در مقابل چهارشنبه گذشته تسنیم گزارش داده که ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در واکنش به اظهارات دادستان دیوان محاسبات مبنی بر برداشت ۴.۱ میلیارد‌دلاری دولت از صندوق توسعه ملی گفته است: به هیچ وجه این موضوع صحت ندارد.

در همین حال ایسنا نیز گزارش داده که چهارشنبه گذشته محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت عنوان کرده است: این مطلب را قویاً تکذیب می‌کنم که از صندوق توسعه پولی برداشت شده باشد.

با وجود این، باید منتظر ماند و دید که بررسی‌های جزیی‌تر حسابرسان دیوان محاسبات چه نشان خواهد داد و اگر دولت یازدهم هم برداشتی از صندوق توسعه ملی داشته این پول را چه زمانی بازمی‌گرداند.