عواقب مسکن مهر به این زودی گریبان ما را رها نمی کند

به گزارش " اقتصادنیوز" عباس آخوندی در گفت‌گوی خود با هفته نامه تجارت فردا درباره اینکه دولت یازدهم وضعیت آشفته‌ای را تحویل گرفته است و کارهای زیادی پیش‌رو دارد،‌ گفته است : اینکه دولت وضعیت آشفته‌ای را تحویل گرفته واقعیت است.
به گفته وی ، این دولت میراث‌دار چهار اتفاق از دولت قبلی است. ارثیه اول مسکن مهر است. طرح مسکن مهر طرحی پرهزینه با آثار منفی فراوان و کارایی بسیار نازل است. ارثیه دوم توزیع نقدی یارانه‌هاست که مفهوم کار و تولید را در جامعه به چالش کشیده است.
وزیر راه و شهرسازی افزود: ارثیه سوم، بی‌انضباطی است که موجب خارج شدن امور از مجاری خود شده است؛ از جمله بی‌انضباطی مالی، اداری، اجتماعی، فرهنگی و همچنین در حوزه‌ای که من مسوولیت آن را دارم، مدیریت شهری که مفهوم شهرسازی را از معنی تهی کرده است.
آخوندی چهارمین میراث دولت قبلی برای دولت تدبیر و امیدرا خصوصی‌سازی عنوان کرده و گفته است : نه فقط از این رو که بنگاه‌ها به بخش‌های غیرخصوصی واگذار شده، که به دلیل به‌هم‌ریختگی ساختار و مدیریت اقتصاد، کشور را در یک وضعیت بی‌ثبات و عدم قطعیت قرار داده است.

به گفته وی، جامعه ایران مانند هر جامعه‌ای از تجربه‌ها باید درس بگیرد. اصطلاحاً می‌گویند جامعه فراتر از افراد باید به‌صورت جمعی قدرت یادگیری پیدا کند. در این صورت است که اشتباهات تکرار نخواهند شد. وگرنه ما در چرخه باطل تجربیات شکست‌خورده قرار خواهیم گرفت. لازمه این یادگیری طرح شفاف مسائل بدون محکوم کردن افراد یا زنده‌باد و مرده‌باد است.

آخوندی با اشاره به طرح مسکن مهر اظهار کرده است: در مورد مسکن مهر شخصاً تلاش کردم واقعیت‌ها را برای مردم بگویم و ابعاد مثبت و منفی آن را روشن کنم. امروز مردم تا حدودی با آثار این سیاست آشنایی دارند و می‌دانند چه خطاهای فاحشی در سیاستگذاری و اجرای آن صورت گرفته است. بسیاری می‌دانند که آثار و عواقب مسکن مهر برای سال‌های طولانی گریبان اقتصاد ایران را رها نخواهد کرد.

وی افزود: این‌گونه نیست که مسکن مهر فقط با تحلیل اقتصاد کلان، سیاستی اشتباه به نظر برسد. امروز مردمی که در مسکن مهر زندگی می‌کنند به آن چند ایراد اساسی می‌گیرند. نخست اینکه مکان‌های خوبی برای آن انتخاب نشده است. مکان بسیاری از پروژه‌ها نادرست انتخاب شده و هزاران نفر در جاهایی اسکان داده شده‌اند که فاقد هویت‌اند. فاقد آب و برق و فاضلاب و خدمات زیربنایی‌اند. فاقد الگوی همسایگی و ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی هستند و مشکلاتی از این دست. حال آنکه امکان انتخاب‌های بسیار بهتری بود و به دلیل شتاب‌زدگی از آنها دریغ شد. اینک ما با چنین پدیده‌ای روبه‌رو هستیم.

وزیر راه و شهرسازی گفت: درست است که چنین مشکلی با یک تصمیم اداری از سوی دولت قابل حل نیست. به هر حال بحث مسکن مهر تا حد زیادی هم در جامعه و هم در سطح اقتصاددانان و هم در سطح مهندسان و خواص مطرح شده و ابعاد آن مشخص شد. اکنون می‌توان گفت که اکثریت معتقدند سیاست مسکن مهر سیاستی اشتباه بوده است. نشانه‌اش اینکه در یک برنامه تلویزیونی بدون اینکه از سوی وزارتخانه و مخالفان به ‌نام این سیاست، فردی حضور داشته باشد و در حالی که تلاش می‌شد از این سیاست دفاع شود و تریبون در اختیار مدافعان بود، اکثریت بینندگان با آن مخالفت کردند. جمع‌بندی من در مورد مسکن مهر این است که مردم نسبت به عواقب منفی اجرای آن تا حد زیادی آگاهی کامل دارند. همچنان که بارها گفته‌ام عواقب آن چه در بستر اقتصاد کلان، چه در حوزه مسائل اجتماعی و چه در حوزه مهندسی به این زودی گریبان ما را رها نخواهد کرد.
وی با اشاره به موضوعاتی که تاکنون از سوی دولت مورد بررسی و بحث قرارگرفته است، اظهار کرد: در مورد مسکن مهر امروز، کم ‌و بیش مردم می‌دانند که این طرح چه اثری روی نقدینگی و تورم داشته و کارایی واقعی آن در حل مساله مسکن بسیار محدود بوده و هزینه‌اش بیش از سودش بوده است. در تحلیل هزینه فایده این سیاست اکثریت دریافته‌اند که چنین مداخله عظیمی از سوی دولت، پرهزینه و کم‌فایده است. اما در مورد یارانه‌ها چه؟ اکثریت آنچنان که با عمل‌شان نشان دادند، آن را حق مسلم خود می‌دانند. این وضعیت نشان می‌دهد که اساساً این موضوع در جامعه شکافته نشده است و اجماعی حول هزینه و فایده آن صورت نگرفته ‌است. به نظر می‌رسد مردم در مورد عواقب بلندمدت اقتصاد سیاسی مداخله دولت در پرداخت یارانه آگاهی پیدا نکرده‌اند. هنوز جنبه‌های مداخله دولت در زندگی خصوصی مردم، در اقتصاد خانوار، وابسته کردن بخش عظیمی از خانوارها به اقتصاد دولتی، به اسم اینکه ما می‌خواهیم آثار منفی افزایش قیمت حامل‌های انرژی را در خانواده‌های کم‌درآمد جبران کنیم و توجیه‌هایی از این دست نشان می‌دهد که این موضوع به‌طور شفاف در جامعه مورد بررسی قرار نگرفته و مردم به درستی نمی‌دانند که اجرای هدفمندی یارانه‌ها به شکلی که دولت قبل اجرا کرد، چه عواقبی برای آنها به دنبال خواهد داشت.