اعلان جنگ نفتی عربستان علیه ایران / دیپلماسی قافیه را به دلار می بازد؟
به گزارش «اقتصادنیوز»، شمشیرها غلاف نمیشود. یک بار به بهانه حضور ایران در منطقه، بار دگر طرح ادعای واهی تهدید برنامه هستهای آن و مرتبهای دست داشتن تهران در ترور سفیرشان. هر بار دلیل و برهانی میآورند تا بر خصومتهای چندین و چندسالهشان سرپوش بگذارند.هکذا که دم این خروس بلندتر از آن است که با ادعاهای واهی مقامات سعودی پوشانده شود.
حیله جدید ریاض
موج جدید تخاصمات عربستان علیه ایران به راه افتاده است.افزایش تولید نفت با وجود کاهش قیمت این ماده حیاتی در جهان راهکار جدید ریاض در مواجهه با تهران است. سعودیها که دیدند حنای اتهامات ریز و درشت آنها نسبت به ایران دیگر رنگ و لعابی ندارد تلاش کردند تا با افزایش سطح تولیدات خود نهتنها تهران بلکه جهان را با چالشی جدید مواجه سازند؛ ایران را با تاثیر قیمت نفت بر نظام بودجهریزی این کشور و کشورهایی نظیر آمریکا را با رنسانس انرژی در شمال آمریکا.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی با اشاره به کاهش اخیر قیمت نفت در بازارهای جهانی می نویسد: «اگرچه سعودیها اینطور عنوان میکنند که اقدامات ریاض واکنشی به افزایش تولید نفت شمال آمریکا بود اما قطعاً بزرگترین هدف، شکستن اراده ایران است چرا که سعودیها معتقدند دیگر نمیتوانند برای مهار تهدید هستهای تهران به واشنگتن متکی باشند بنابراین تصمیم به کاری گرفتهاند که تحریمها نتوانستند از پس آن برآیند؛ با توجه به آنکه ایران نیازمند آن است تا هر بشکه نفت را 135 تا 140 دلار به فروش برساند این امر میتواند مقامات تهران را وادار به مصالحه در «تسلیحات هستهای» سازد.»
نکته جالب دیگری که در این گزارش بدان اشاره شده است سیاست نزدیکی عربستان به اسرائیل و تلاش ریاض برای تامین خواسته ها و مطالبات تل آویو در مقابله با ایران است. نکتهای که میتوان آن را از فحوای دیدار و گفتوگوهای اخیر «تامیر باردو» رئیس موساد (سازمان جاسوسی اسرائیل) با همتای سعودی اش در سفر به ریاض مشاهده کرد. روزنامه اسرائیلی یسرائیل هیوم به نقل از «علی النعیمی» وزیر نفت عربستان میآورد: دولت عربستان آمادگی دارد به هر کشوری در جهان نفت بفروشد و بعید نیست به اسرائیل نیز نفت بفروشد؛ بیشتر جهان عرب، اسرائیل را به رسمیت میشناسند و به همین دلیل عربستان مانعی برای همکاری تجاری با اسرائیل ندارد.
«یشوع تتیالباوم» پژوهشگر مرکز مطالعات راهبردی «بیگن» در دانشگاه «بار ایلان» اسرائیل در این رابطه میگوید: منافع مشترک عربستان و اسرائیل میتواند باعث شود حتی عربستان در صورت تصمیم اسرائیل به بمباران احتمالی تاسیسات هستهای ایران، به هواپیماهای اسرائیلی اجازه دهد از حریم هوایی آن استفاده کند و حتی سوخت موردنظر را نیز در اختیار این هواپیماها قرار دهد. موضوعی که به اذعان کارشناسان خود موجب برافروخته شدن آتش جنگی جدید در منطقه خواهد شد و به صفآرایی بیشتر کشورهای جهان در برابر یکدیگر خواهد انجامید.
دلارهای سعودی به میدان امد
سیاستهای خصمانه ریاض در برابر تهران که از حدود 10 سال پیش با روی کار آمدن دولت احمدینژاد به اوج خود رسید همچنان پردهدری میکند و با وجود سیگنالهای مثبت رئیس و وزرای دولت اعتدالگرا همچنان در اوج است. اظهارات حسن روحانی در نخستین کنفرانس مطبوعاتی دوران ریاستجمهوریاش نسبت به یادآوری پیمان اخوت و برادری ایران و عربستان و دیدگاههای وزرای خارجه، نفت و دیگر مقامات کابینه در رابطه با لزوم نزدیکی دیدگاههای تهران و ریاض همچنان با در بسته سعودیها مواجه شده و به نظر میرسد هنوز که هنوز است گوش شنوایی برای شنیدن پیامهای دوستانه مقامات ایرانی در آنسوی آبها وجود ندارد.
رد در خواست ایران برای بررسی موضوع بهای جهانی نفت از سوی عربستان نیز دلیل دیگری بر این ادعاست. آنطور که روزنامه تایمز خبر داده است اخیراً دیداری میان مقامات بلندپایه ایران و عربستان با موضوع «تهدید داعش» در عمان برگزار شده است تا طرفین به دیدگاهی مشترک در این رابطه دست پیدا کنند اما در نهایت دو کشور با اصرار بر موضع خود درباره قیمت نفت، نتوانستند به توافق برسند؛ «مقرن بن عبدالعزیز» جانشین ولیعهد عربستان و معاون دوم رئیس کابینه عربستان، ریاست هیات سعودی در مذاکرات مسقط را بر عهده داشت و درخواست هیات ایرانی برای مذاکره در خصوص کاهش قیمت نفت و کنترل بهای آن را رد کرد.
تکاپوهای مقامات ریاض برای تحت فشار قرادادن ایران در سوی دیگر ماجرا با سفر «محمد بن نایف بن عبدالعزیز» وزیر کشور عربستان به آمریکا و دیدار با «باراک اوباما» رئیسجمهوری این کشور و «جو بایدن» معاون اول او نیز دنبال شد. این سفر که با موضوع مذاکرات هستهای ایران در واشنگتن انجام شد پیش از مذاکرات آتی ایران و 1+5 در ژنو و دیدار دو جانبه تیم مذاکرهکننده ایرانی و آمریکایی صورت گرفته است و به نظر میرسد به مثابه خط و نشان کشیدنهای مقامات سعودی برای دموکراتهای حاکم بر کاخ سفید نسبت به فیصله دادن مذاکرات هستهای ایران و ادامه اعمال روند غیرمنصفانه تحریمها بر اقتصاد تهران باشد.
سعودیها حالا دیگر تمامی اهرمهای خود را به کار گرفتهاند تا با اعمال فشار بر همپیمانان سنتی چون آمریکا و انعقاد قرادادهای جدید با رفقای تازه به عرصه رسیدهای مانند اسرائیل زمینه را برای دستیابی به هرگونه توافق هستهای با ایران از بین ببرند و اجازه ندهند تا با حل و فصل شدن ابهامات پرونده هستهایاش، جهان بار دیگر شاهد قدرتگیری مجدد ایران در منطقه و نقش آفرینی آن در تحولات همسایگانش باشد.