دولت با انتشار اسناد خزانه چقدر از بار بدهی‌هایش می کاهد؟
به گزارش اقتصادنیوز، در جلسه اخیر شورای عالی بورس که در هفته گذشته برگزار شد، انتشار اسناد خزانه تصویب شد.البته در حال حاضر انتشار این اسناد در کمیسیون فرعی این شورا تصویب شده است و دستورالعمل نهایی برای انتشار در انتظار نظر کارشناسان است تا بعد از آن شورای عالی بورس بتواند جمع بندی نهایی و تصویب برای انتشار و عرضه آن را داشته باشد.
در همین رابطه، سیدعباس موسویان در گفت‌وگو با اقتصادنیوز گفت: اسناد خزانه از نوع اوراق قرضه محسوب می‌شود. یکی از ابزارهای مهم و کارا در بازارهای مالی اسناد خزانه است، این ابزار گرچه با هدف اصلی تأمین کسری به وجه دولت‌ها منتشر می‌شود، اما کارکردهای متعدد آن چون وسیله‌ای برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، سنجه‌ای برای تعیین نرخ‌های کف بازارهای مالی و مهم‌تر از همه ابزاری مؤثر برای بانک مرکزی در اجرای سیاست پولی، نقش فوق‌العاده‌ای به این ابزار داده است.
او در خصوص ماهیت اسناد خزانه اظهار کرد: در ادبیات مالی، اسناد خزانه، عبارت از اوراق بهاداری هستند که گواه تعهد ناشر (عموماً دولت‌ها) به بازپرداخت مبلغ اسمی آنها در آینده است. این اوراق به پشتوانه تعهد و اعتبار کامل دولت منتشر می‌شوند و دارای سررسید یک سال و کمتر بوده و معاف از مالیات دولت‌های مرکزی و ایالتی است.
رییس شورای فقهی بانک مرکزی خاطرنشان کرد: اسناد خزانه، کوپن بهره ندارند و در زمان فروش، دولت‌ها آنها را ارزان‌تر از مبلغ اسمی به خریداران می‌فروشد. اسناد خزانه از ابزارهای مالی دارای ماهیت بدهی هستند. در کشورهایی که از بازار مالی پیشرفته ای برخوردارند، بخش مهمی از بازار پول به اوراق خزانه دولتی که سررسیدی کمتر از یک سال دارند اختصاص دارد. ویژگی اصلی اسناد خزانه خطر کمتر یا فاقد خطر بودن آنها است. سرمایه گذاری که وجوه خود را در اسناد خزانه سرمایه گذاری می‌کند، مایل است کمترین ریسک را تقبل کند. نرخ بهره این اوراق نسبتاً پایین است و با توجه به سیاست پولی و نرخ تورم معمولاً در حدّی تعیین می‌شود که بازده این اوراق قادر به پوشاندن نرخ تورم باشد تا از خروج سرمایه از کشور جلوگیری کند.
موسویان گفت: همچنین اسناد خزانه می‌تواند به عنوان راهکار تأمین مالی میان و بلندمدت مورد استفاده قرارگیرد. دراین موارد، دولت اوراق جدید را با این قصد منتشر می‌کند که بتواند بدهی های قبلی خود (اوراق قبلی) را که مدت آنها به پایان رسیده از محل اوراق جدید بپردازد. بنابراین دولتی که به وجوه نقد برای مدت ٤ سال نیاز دارد بجای این که اوراق چهار ساله منتشر کند، می‌تواند به عنوان یک استراتژی، انتشار اسناد خزانه شش ماهه را انتخاب نموده و سپس این برگه را هفت بار با سررسیدهای شش ماهه به گردش درآورده تا این که دوره مالی وی به پایان رسد.
انواع اسناد خزانه اسلامی از جهت طرفین قرارداد
موسویان درباره انواع اسناد خزانه اسلامی گفت: اسناد خزانه اسلامی بر پایه بیع دین، از جهت عناصر تشکیل دهنده بازار به چهار نوع قابل تقسیم است که تنها برخی انواع آن مجاز است که عبارت‌اند از انتشار اسناد خزانه اسلامی برای پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران، انتشار اسناد خزانه اسلامی برای پرداخت بدهی دولت به بانک مرکزی، انتشار اسناد خزانه اسلامی برای پرداخت بدهی دولت به نهادهای عمومی غیر دولتی و انتشار اسناد خزانه اسلامی برای پرداخت بدهی دولت به شبکه بانکی.
انواع اسناد خزانه اسلامی از جهت نیاز دولت
رییس شورای فقهی بانک مرکزی خاطرنشان کرد: اسناد خزانه اسلامی از جهت نوع نیاز دولت نیز به انواع مختلف تقسیم می‌شود که برخی انواع آن کاملاً موردقبول و برخی نیازمند بررسی دقیق، فقهی است.
به گفته موسویان این نوع اسناد عبارتند از تأمین کالاهای مصرفی و سرمایه ای از طریق انتشار اوراق خزانه اسلامی، تأمین مالی پروژه‌ها و انجام خدمات از طریق انتشار اوراق خزانه اسلامی، تأمین وجوه نقد از طریق انتشار اسناد خزانه اسلامی.
