هیچ مانعی در مسیر راه‌اندازی بورس ارز وجود ندارد

بیست و چهارمین نشست کانون سرمایه‌گذاران با موضوع «بایدها و نبایدهای بازار مشتقه ارزی» صبح امروز با حضور مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار و مدیرعامل بورس کالا و فعالان اقتصادی و بازار سرمایه در هتل استقلال برگزار شد.

رییس کمیته برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و ریسک سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به برنامه‌ریزی دولت برای رشد اقتصاد 7 درصدی گفت: برای رسیدن به رشد اقتصادی 7 درصدی کمبود منابع مالی وجود دارد و افزایش این منابع از طریق پول ملی منجر به تورم می شود که جزو سیاست‌های دولت نیست.

قاسم محسنی، در ادامه افزود: نمود عینی کمبود منابع مالی را می‌توان این روزها در بازاره سرمایه و کاهش قیمت سهام دید بنابراین برای رسیدن به این رشد نیاز به سرمایه گذار خارجی وجود دارد .

این عضو هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در این باره توضیح داد: سرمایه‌گذار خارجی به دنبال این است که مقررات بازاری که قصد ورود به آن را دارد، با بازارهای جهانی تطبیق داشته، از آن حمایت شود و نهاد ناظر استقلال داشته باشد.

او در ادامه به چند نکته مهم برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی اشاره کرد و گفت: پیوستن بورس‌ها به مجامع بین‌المللی نکته مهمی است که باید هر چه سریع‌تر مورد توجه قرار بگیرد. همچنین در گزارش‌های مالی رعایت استانداردهای بین‌المللی مورد توجه سرمایه‌گذاران خارجی است و سومین نکته راهبری شرکت‌هاست چون سرمایه‌گذار خارجی نظام کنترل راهبری شرکتی خود را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که منافع سرمایه‌گذار حفظ شود و نکته آخر ابزار چگونگی پوشش نرخ ارز است.

محسنی با بیان اینکه برای رسیدن به نقطه مطلوب اشکالاتی وجود دارد، اظهار داشت: برای رفع بخشی از اشکالات موجود بازار مشتقه ارز پیشنهاد شده است که در قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر، دولت مکلف شود برای پوشش نرخ نوسانات ارز راهکاری ارائه کند.

او با تاکید بر این نکته که بازار مشتقه ارز علاوه بر منافع سرمایه‌گذار خارجی به اقتصاد داخلی نیز کمک می‌کند، گفت: افرادی که بدهی ارزی دارند در حالیکه درآمد ریالی دارند یا مطالبات ارزی دارند اما هزینه‌هایشان به ریال است به کمک پوشش نرخ ارز از طریق این بازار می‌توانند در فعالیت اقتصادی خود بهره لازم را ببرند.

این عضو هیات‌‌مدیره سازمان بورس خاطر نشان کرد: بازار مشتقه ارز باعث توسعه یافتگی اقتصاد می‌شود. شاید در این بین، مساله سفته‌بازان مطرح شود که سفته‌بازان در عین اینکه ریسک این بازار را می‌پذیرند، رابطه عرضه و تقاضا را شکل می‌دهند.

رییس کمیته برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و ریسک سازمان بورس و اوراق بهادار به موانعی که برای شکل‌گیری بورس مشتقه ارز مطرح می‌شود، اشاره کرد و گفت: اولین مانع ،تک‌نرخی شدن ارز است که راه‌اندازی بورس ارز به آن گره زده شده است در حالیکه هم اکنون قراردادهای آتی سکه، تابعی از قیمت انس جهانی طلا و دلار تعیین می‌شود و هیچ مشکلی بابت ارز چند نرخی در این بازار وجود ندارد و بازار موفقی است.

او به نکته بعدی اشاره کرد و گفت: راه‌اندازی بورس ارز منوط به راه‌اندازی پیمان‌های آتی شده است، به عبارتی بر پایه یک رفتار تاریخی که در سایر کشورها انجام گرفته در ابتدا پیمان‌های آتی و بعد از آن بازار مشتقه ‌راه‌اندازی شدند. در حالیکه بازار مشتقه خارج از بورس‌ها در بین بانک‌ها انجام می‌شود و این ضرورت وجود ندارد بنابراین لزوماً نیازی به رعایت این روند تاریخی وجود ندارد.

پایان تحریم بانک مرکزی و نظام بانکی و سوئیفت از دیگر موانعی بود که محسنی به عنوان چالش پیش روی راه اندازی بازار مشتقه ارز مطرح کرد و گفت: این مساله مطرح می‌شود که برای مبادلات ارزی نیاز به رفع تحریم ها است چون کسی که وارد بازار مشتقات ارزی می‌شود اگر وارد دوران تحویل شود برای تکمیل روند معاملات نیاز به مبادلات بین بانکی وجود دارد اما از آنجایی که بیشتر معاملات در بازارهای مشتقه تسویه نقدی می‌شود وارد معامله نمی‌شود می‌توان تعدادی را که وارد دوران تحویل می‌شوند از طریق صرافی‌ها انجام داد بنابراین این مشکل هم مشکلی برای راه‌اندازی بورس مشتقه ارز نیست.

محسنی نکته مورد تاکید برخی از فعالان اقتصادی را درباره راه‌اندازی بورس ارز، اثرگذاری بورس مشتقه بر بازار فیزیکی خواند و گفت: اینکه بازار مشتقه ارز می‌تواند بر بازار فیزیکی اثر بگذارد و در بازار نقدی باعث افزایش قیمت‌ها شود به عنوان یک دغدغه مطرح است اما از طرفی این بازار به اندازه کافی رقابتی است و فعالان بسیاری در آن حضور خواهند داشت و از طرفی دیگر می‌توان با نظارت بر این بازار و تعیین سقف بر قراردادها مانع دستکاری قیمتی شد.

این مقام مسوول در پایان به شیوه قیمت‌گذاری ارز در بازه بلند مدت و کوتاه مدت در بازار واقعی اشاره کرد و گفت: در بلند مدت نرخ تورم و میزان مصرف‌‌کنندگان داخلی از کالاهای داخلی و خارجی و میزان بهره‌وری اقتصادی تعیین کننده قیمت ارز است اما در کوتاه‌مدت، نرخ بهره بین سپرده‌های بانکی بین دو کشور تعیین کننده قیمت ارزهاست.

محسنی در پایان تاکید کرد: با این اوصاف نه تنها هیچ مانع جدی برای راه‌اندازی بورس مشتقه ارز وجود ندارد بلکه راه‌اندازی این بورس با توجه به مزیت‌های آن از ضرورت‌های بازار امروز است.

منبع: سنا