پیش‌بینی بازار مسکن و خودرو در ماه‌های پایانی سال
برجام كدام بازارها را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد؟ قیمت خودرو افزایش می‌یابد یا كاهش، سرنوشت بازار مسكن پس از اجرایی شدن برجام چیست؟ بورس تحت فشار كاهش قیمت نفت از اجرای برجام چه تاثیری می‌گیرد؟ اینها سوالات پرتكراری است كه در محافل خصوصی و عمومی به وفور شنیده می‌شود. هر چند حال و هوای بازار در نخستین روزهای پس از لغو تحریم حال و هوایی امیدوارانه بود اما بررسی‌ها نشان می‌دهد سایه ركود هنوز از سر بازارها كم نشده است. بازار ایران در دو سال اخیر، با آغاز مذاكرات هسته‌ای و آشكار شدن سیگنال‌های اولیه توافق، ركودی سخت و سنگین را به جان خرید. وزیر امور اقتصادی و دارایی پیش از این در توضیح شرایط رخ داده اعلام كرد اكثریت مردم تقاضای خرید خود را برای روشن شدن اوضاع به تعویق انداختند و این اقدام با انتظار برای ارزانی دست به دست هم داد و سبب شد تقاضا در ایران با كاهشی قابل توجه روبه‌رو شود. به نظر می‌رسد مورد دوم، یعنی انتظار برای ارزانی همچنان نقشی اساسی را در این بازار بازی می‌كند، نقشی كه سبب شده است تقاضاهای بالقوه همچنان در این قالب باقی بمانند و بالفعل نشوند.
بازار خودرو؛ افزایش عرضه
توافق هسته‌ای بیش از هر چیز بازار خودرو را در روزهای اخیر تحت‌تاثیر خود قرار داده است. خودرویی‌ها روزهای سختی را در سال ١٣٩٤ پشت‌سر گذاشتند. كمپین نه به خرید خودروی صفر كیلومتر كه واكنش بالاترین مقامات اجرایی كشور را نیز به همراه داشت در حقیقت عكس‌العملی بود به شرایط موجود در بازار خودروی ایران. گران و بی‌كیفیت؛ صفاتی است كه از سوی مصرف‌كننده ایرانی به خودروی تولید داخل داده می‌شود. روند حركت قیمتی خودرو در دو سال اخیر نیز عكس انتظار روانی بود چرا كه با جهش قیمت خودرو در آخرین سال‌های مسوولیت دولت دهم، مصرف‌كنندگان ایرانی بر این باور بودند كه قیمت‌ها با گشایش هسته‌ای با كاهش روبه‌رو شوند. انتظاری كه از سوی بسیاری از كارشناسان این صنعت و فعالان این بخش بیهوده توصیف شده است. به نظر می‌رسد اجرایی شدن برجام اما بازار خودرو را با تغییراتی جدی روبه‌رو كند. بررسی‌ها نشان می‌دهد بازار خودرو در حالی با ركودی سنگین روبه‌روست كه تقاضا برای خرید خودرو وجود دارد. به عنوان مثال طرح شش‌ماهه دولت برای فروش صد‌هزار دستگاه خودرو در شش روز اجرایی شد و همین امر نشان می‌دهد تقاضا برای این كالا در بازار ایران وجود دارد اما بسیاری از كارشناسان معتقدند انتشار اخباری مبنی بر انعقاد قراردادهای تازه در صنعت خودروسازی و ورود خودروهای جدید به بازار ایران در دو سال آینده سبب شده است ركود در این حوزه تشدید شود. یكی از فعالان بازار خودرو در منطقه مركزی شهر در این خصوص به خبرنگار ما گفت: بازار این روزها بیشتر خریدار است تا فروشنده. بسیاری نگرانند با ورود خودروهای جدید به بازار قیمت خودروهای فعلی كاهش یابد از این رو برای جلوگیری از ضرر وارد میدان شده‌اند. وی پیش‌بینی كرد در صورت تداوم این روند قیمت‌ها در بازار خودرو بیش از پیش ریزش داشته باشد.
بازار مسكن؛ افزایش تقاضا
هر چند بازار خودرو با رشد عرضه در روزهای اخیر روبه‌رو شده اما بازار مسكن، مهم‌ترین كالایی كه در سبد خانوار‌های ایرانی خودنمایی می‌كند، این روزها در جهتی معكوس با افزایش تقاضا روبه‌روست. بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد در روزهای اخیر مراجعه برای یافتن واحد مسكونی از سوی شهروندان در شهر تهران و به گفته برخی فعالان بازار در شهرهای بزرگ افزایش یافته است چرا كه بسیاری معتقدند اجرایی شدن برجام در ماه‌های آینده می‌تواند رونق بازار مسكن را سبب شود. بازار مسكن نیز چند سالی است با ركودی سخت و سنگین روبه‌روست و همین امر سبب كوچ سرمایه‌ها از این صنعت و كاهش ساخت و سازها به شكلی محسوس شده است. بیت‌الله ستاریان با استناد به همین آمار پیش‌بینی می‌كند قیمت مسكن می‌تواند در سال‌های پیش‌رو به دلیل كمبود عرضه افزایش یابد. دولت در دو سال اخیر طرح‌های متعدد و متنوعی را در بازار مسكن به مرحله اجرا گذاشته است. افزایش سقف وام مسكن از یك سو و راه‌اندازی صندوق سرمایه‌گذاری مسكن برای تجهیز مالی خریداران با استفاده از سپرده‌گذاری از سوی دیگر از جمله مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته در این عرصه تلقی می‌شود.
سیف، یكی از مشاوران املاك در منطقه گلبرگ در خصوص تغییرات بازار در یك هفته گذشته گفت: در این منطقه مراجعه برای خرید مسكن افزایش یافته است البته بیشتر متقاضیان درصدد خرید خانه‌های وام‌دار، كوچك و همچنین دارای مستاجر هستند. همه این مولفه‌ها نشان می‌دهد افراد به فكر آن هستند كه سرمایه اندك‌شان را به مسكن تبدیل كنند تا در صورت افزایش قیمت ناگهان زیان چندانی را تحمل نكنند. او گفت: خانه‌های ٣٠ متری تا ٦٠ متری این روزها مشتریان زیادی دارد. همچنین یك مشاور املاك در منطقه پیروزی درباره وضعیت بازار گفت: این روزها از هر ١٠ مراجعه‌كننده حداقل یك نفر دست به خرید قطعی می‌زند و فكر می‌كنم در سه ماه آینده تعداد معاملات افزایش محسوس داشته باشد. وی با تاكید بر اینكه ماه‌های پایانی سال غالبا ماه‌های فروكش كردن تقاضای خرید مسكن است، گفت: وضعیت نشان می‌دهد بازار پس از لغو تحریم‌ها امیدوار‌تر از قبل است و بسیاری از مشتریان با خوش‌بینی به آینده دست به خرید می‌زنند.
ناصری، یك مشاور املاك نیز در منطقه ظفر گفت: در این منطقه شرایط چندان تغییر نكرده است. خانه‌های كوچك همچنان مشتریان بیشتری را دارد و آنگونه كه همكاران می‌گویند تقاضا برای خرید واحدهای مسكونی با قیمت‌های تا چهار میلیون تومان در هر متر این روزها بالاتر از دیگر واحدهای مسكونی است. وی نیز پیش‌بینی كرد ركود در بازار مسكن در سال آینده به شكل ملموسی كاهش یابد.
بورس؛ در انتظار رونق
بورس تهران پس از سپری كردن روزهایی سخت، در هفته بدون تحریم شرایط مساعدی را تجربه كرده است. با این حال كاهش قابل توجه قیمت نفت برخی از صنایع مرتبط با نفت را تحت تاثیر قرار داده است اما با این وجود بسیاری از كارشناسان و دست‌اندركاران بازار معتقدند بورس برای روزهای بهتر آماده می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد بورس به رونق در نیمه اول سال ١٣٩٥ امیدوار است در حالی كه بسیاری معتقدند چند سالی طول می‌كشد تا تاثیر تحریم‌ها از سیمای بورس رخت بربندد. با این حال برخی فعالان و كارشناسان بورس از جمله محمد رضا رهبر، كارشناس بازار سرمایه، آینده مساعدی را پیش‌روی برخی صنایع بورس مرتبط با تحریم‌ها نظیر خودروسازی‌ها، بانك‌ها و... می‌دانند. آنچه از لابلای صحبت‌های سهامداران در بورس شنیده می‌شود بر سیاست دولت در سال آتی دلالت دارد. تصمیم دولت برای بازپرداخت بدهی‌هایش یكی از مهم‌ترین اتفاقاتی است كه ماندگاری رونق در بورس را تضمین خواهد كرد.
ارز؛ نگاه پرابهام به آینده
مراجعان حافظ این روزها به‌طور محسوسی از فردوسی پیشی گرفته است. با اینكه برخی افزایش نرخ دلار در ماه‌های آتی را پیش‌بینی می‌كنند اما تقاضا برای خرید دلار به عنوان یك كالا جهت حفظ قدرت خرید پول كاهش یافته است. این اتفاق تاثیرات ویرانگرش را بر اقتصاد ایران در سال‌های ابتدایی دهه نود نشان داد. در این دوره زمانی بسیاری برای حفظ قدرت خرید پول‌شان نسبت به خرید دلار اقدام می‌كردند تا از موج تورم در امان بمانند.
همین امر سبب شد فشاری سنگین بر اقتصاد ایران وارد شود اما به نظر می‌رسد نگاه مثبت سرمایه‌گذاران به آینده سبب شده است دلار مشتری بیشتری از حالت معمول نداشته باشد. امین رمضانی، یكی از صرافان منطقه فردوسی در این زمینهگفت: ما هنوز نمی‌دانیم چه می‌شود از این رو از معامله بزرگ پرهیز می‌كنیم. البته كه رییس كل بانك مركزی وعده تك نرخی شدن ارز را داده است اما بسیاری از همكاران به دیده تردید به آینده می‌نگرند و معتقدند با این وصف نمی‌شود ریسك‌های بزرگ كرد. ما فعلا محتاطانه حركت می‌كنیم.
منبع: اعتماد
