گزارش‌های بدون شگفتی برای سهامداران

انتشار گزارش‌های 9 ماهه نمادهای بورسی که از اواسط دی ماه با حجم زیادی آغاز شد هر چند با تاخیر زمانی بیشتری ادامه یافت، اما انتظار اولیه معامله‌گران درخصوص تغییر جهت بازار را تغییر نداد و در واقع این گزارش‌ها به همان گونه‌ای بود که فعالان بازار انتظارش را داشتند. گزارش‌های 9 ماهه در حالی در فضای کنونی اقتصاد و امید به آینده‌ای مثبت منتشر شد که تا قبل از این و به‌خصوص در گزارش‌های 6 ماهه به دلیل نبود فضای مثبت در اقتصاد، تصویر روشنی از بازار سرمایه ارائه نشده بود که این امر در گزارش‌های اخیر نیز مشاهده می‌َشود و برخی گمانه‌زنی‌ها نيز از تثبيت شرایط برای ماه‌های بعد حکایت دارد.

به عقیده فعالان بازار، در مجموع پیش‌بینی عملکرد شرکت‌های بورسی در ۹ ماه اخیر، همانند گزارش‌های ۳ ماهه و ۶ ماهه چندان مثبت نیست و برخی فراتر رفته و می‌گویند گزارش‌های 9 ماهه بنگاه‌های اقتصادی حاضر در بورس از گزارش‌های دوره گذشته به دلیل عدم تغییر در شرایط اقتصادی و رکود اخیر به مراتب نامطلوب‌تر است؛ چرا‌که در این مدت تغییری در میزان خرید و فروش محصولات شرکت‌های بورسی رخ نداده و بدین ترتیب میزان سوددهی شرکت‌ها تغییری نکرده است. موضوعی که کاملا مطابق انتظار سهامداران و رسیدن شاخص بورس به کف 61 هزار واحدی اواخر آذر ماه بود.

تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی، رکود اقتصادی، مسائل سیاسی منطقه، کاهش قیمت جهانی نفت و به دنبال آن افت قيمت‌های جهانی کومودیتی‌ها، حبس نقدینگی و مسائل مختلف در حوزه قيمت‌گذاری‌های دولتی برای صنایع بورسی از جمله عواملی است که گزارش‌های دوره‌ای و به خصوص 9 ماهه شرکت‌های بورسی را با چالش مواجه کرده و در حال حاضر با توجه به بهبود نسبی مسائل سیاسی و هسته‌ای و همچنین رفع تحریم‌ها باید در انتظار تاثیرگذاری این موارد بر بازار بود؛ در واقع آثار لغو تحریم‌ها بر بازار سرمایه زمانبر خواهد بود و تاثیر مثبت این موضوع را در گزارش‌های 9 ماهه نمی‌توان جست‌وجو کرد و شاید در گزارش‌های بودجه سال جدید شرکت‌ها این امر محقق شود و به عبارتی دیگر تاثیر این موضوع بر بازار سرمایه در طولانی مدت به‌ثمر خواهد نشست. این در حالی است که برخی از فعالان بازار گزارش‌های 9 ماهه را به دلیل عدم حسابرسی، قابل اتکا نمی‌دانند و در این خصوص بیشتر تحلیلگران تصمیم‌گیری درباره شرکت‌ها را منوط به گزارش‌های 12 ماهه اعلام کرده‌اند.

تداوم روند طبیعی بازار در گزارش‌های 9 ماهه
در این راستا محسن احمدی، معاون سرمایه‌گذاری کارگزاری فیروزه آسیا با اشاره به اینکه طی دو سال اخیر اکثر سهام شرکت‌ها به دلایل مختلفی از قبیل فضای مبهم سیاسی و اقتصادی، کاهش قیمت نفت و سایر کالاهای جهانی و همچنین رکود فراگیر در کل کشور، به کف قیمتی خود رسیده‌اند، گفت: مجموع عوامل ذکر شده به همراه هزینه‌های مالی جهت تامین سرمایه در گردش، در عملکرد دوره‌ای شرکت‌های فعال در بازار سرمایه تاثیری منفی داشته که بالطبع انتشار عملکرد 9 ماهه نیز در همین جریانات شکل گرفته و تعدیل‌های منفی و کاهش سودآوری در بیشتر این گزارش‌ها دور از ذهن نبود.

 احمدی در ادامه اظهاراتش به پیش‌بینی بودجه سال 95 شرکت‌ها پرداخت و گفت: سودآوری شرکت‌های پتروشیمی و فلزات اساسی با توجه به سطح فعلی قیمت‌های جهانی نباید در سال آینده تغییرات چندانی داشته باشد یا حداقل رشد شدیدی برای آنها پیش‌بینی نمی‌شود.

وی ادامه داد: اما در بعضی صنایع این تغییرات خیلی محسوس خواهد بود؛ در صنعت دارو قطعا هزینه‌های مالی و نیز هزینه واردات مواد اولیه دارو کاهش پیدا می‌کند که این عامل تاثیر مثبتی در سودآوری این صنعت خواهد داشت. وی در ادامه گفت:‌ در گروه خودرو نیز با فرض ورود شریک خارجی امکان تجدید ساختار مالی و تغییر روند دور از ذهن نیست که بر این اساس قطعه‌سازها از شرایط بنیادی مطلوب‌تری برخوردارند اما مسلما ایران خودرو و سایپا به‌عنوان لیدر این گروه حرکت خواهند کرد.

احمدی با اشاره به وضعیت گروه پتروشیمی، ادامه داد: در این گروه شرکت‌هایی که طرح‌های توسعه آنها به دلیل تحریم‌ها به تعویق افتاده و همچنین شرکت‌هایی که به دلیل رکود زیر ظرفیت عملی فعالیت داشتند، می‌توانند در سال بعد شرایط بهتری داشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: اما در کل قیمت‌گذاری پر ابهام نرخ خوراک در فرمول جدید، کاهش قیمت‌های جهانی و احتمال تک نرخی شدن نرخ ارز از جمله عوامل تاثیرگذار بر این صنعت است. احمدی در ادامه افزود: بانک‌ها نیز با وجود افزایش مراودات خارجی و رونق اقتصادی در کشور قطعا شرایط مناسب‌تری را تجربه می‌کنند اما افزایش مطالبات مشکوک‌الوصول و ابهام در نحوه شناسایی درآمد وجه‌الضمان یا همان جریمه دیر‌کرد بانکی نیز می‌تواند تاثیر منفی بر این صنعت داشته باشد.

به عقیده احمدی، کاهش هزینه بهره و افزایش تقاضای خرید خودروی لیزینگی به‌دلیل رونق اقتصادی و افزایش سطح درآمدی جامعه، می‌تواند شرایط را برای گروه لیزینگ بهتر از قبل کند؛ در گزارش‌های 9 ماهه نیز این گروه به‌رغم رکود شدید حاکم بر فضای صنعت خودرو توانستند گزارش‌های قابل‌قبولی به بازار ارائه کنند.

احمدی در ادامه خاطرنشان کرد: صنایع مخابراتی و تجهیزاتی هم می‌توانند با انتقال دانش فنی شرایط بهتری در پیش‌رو داشته باشند. صنعت حمل‌ونقل‌ هم نیز با توجه به افزایش مراودات بین‌المللی، آینده‌ای مثبت همراه با سودآوری خواهد داشت که آثار این موضوع را در بودجه سال 95 این صنایع می‌توان مشاهده کرد.

جا ماندن 27 شرکت از گزارش‌های 9‌ماهه
در این راستا ناهید امامی، کارشناس ناشران شرکت بورس اوراق بهادار معتقد است: در حال حاضر از 235 شرکت بورسی که سال مالی آنها منتهی به پایان اسفند‌ماه سال 94 است، تعداد 208 شرکت گزارش عملکرد خود را ارائه کرده‌اند که از این تعداد 201 شرکت گزارش پیش‌بینی درآمد هر سهم براساس عملکرد واقعی 9 ماهه خود را منتشر کرده و 7 شرکت فقط گزارش عملکرد واقعی 9 ماهه را ارائه کرده و هنوز پیش‌بینی براساس عملکرد 9 ماهه را ارائه نکرده‌اند. به این ترتیب 27 شرکت گزارش پیش‌بینی و عملکرد واقعی 9 ماهه را منتشر نکرده‌اند. امامی در ادامه به بررسی جزئیات این گزارش‌ها پرداخت و گفت: تعداد 201 شرکت گزارش پیش‌بینی براساس عملکرد 9 ماهه ارائه کرده‌اند که 27 درصد سود عملیاتی خود را نسبت به اولین پیش‌بینی تعدیل منفی داده‌اند که در دوره 6 ماهه 24 درصد تعدیل منفی داشته‌اند، همچنین این شرکت‌ها نسبت به گزارش پیش‌بینی براساس عملکرد 6 ماهه 4 درصد تعدیل منفی داشته‌اند. وی ادامه داد: بر این اساس صنعت کاشی و سرامیک با 97 درصد تعدیل در سود عملیاتی، بیشترین تعدیل منفی را داشته و صنعت ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی با گزارش چهار شرکت از 8 شرکت این صنعت، بیشترین تعدیل مثبت را به همراه داشته است.

وی در ادامه افزود: همچنین این 201 شرکت در گزارش پیش‌بینی براساس عملکرد 9 ماهه خود سود خالص خود را نسبت به اولین پیش‌بینی 24 درصد تعدیل منفی داده‌ که در دوره 6 ماهه 23 درصد تعدیل منفی داشته‌اند. همچنین این شرکت‌ها نسبت به گزارش پیش‌بینی براساس عملکرد 6 ماهه 2 درصد تعدیل منفی داشته‌اند. به گفته امامی، صنعت کاشی و سرامیک بیشترین تعدیل منفی و صنعت حمل و نقل بیشترین تعدیل مثبت را به ثبت رسانده است.

 وی ادامه داد: همچنین سود عملیاتی 208 شرکتی که گزارش عملکرد واقعی 9 ماهه خود را ارائه کرده‌اند معادل 142 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل 28 درصد کاهش یافته و همچنین سود خالص این شرکت‌ها از مبلغ 161 هزار میلیارد ریال به 100 هزار میلیارد ریال رسیده که 38 درصد تعدیل منفی داشته‌اند؛ بر این اساس صنعت رایانه بیشترین تعدیل مثبت را داشته و این در حالی است که همچنین صنعت کاشی و سرامیک بیشترین تعدیل منفی سود عملیاتی و صنعت خودرو بیشترین تعدیل منفی سود خالص را داشته است.

امامی در ادامه با اشاره به شرکت‌هایی که تا تاریخ تنظیم این گزارش(10 بهمن 94) گزارش پیش‌بینی خود را ارائه نکرده‌اند، گفت: تا‌کنون 27 شرکت از جمله بکام، حفاری، خلنت، خمهر، دانا، دلقما، رمپنا، زمگسا، سدور، سکارون، شبریز، شبندر، شپمچا، شپنا، شخارک، قزوین، قنقش، کاصفا، کحافظ، کگاز، نبروج، وبصادر، وپارس، وپاسار، وتجارت، وسکاب و ونوین گزارش ارائه نکرده‌اند که البته در این میان شرکت وسکاب که شرکت سرمایه‌گذاری است الزامی به ارائه پیش‌بینی ندارد.

به گفته امامی تا تاریخ تهیه این شرکت‌های اخابر،غبهنوش، حفارس، داسوه، کلوند، لپارس و وایران هر چند گزارش عملکرد 9 ماهه خود را منتشر کرده‌اند اما گزارش پیش‌بینی خود را ارائه نکرده‌اند.

دلایل تعدیل
فولاد خراسان: شرکت عمده دلیل تعدیل پیش‌بینی سود هر سهم را پیش‌بینی کاهش قیمت محصولات در سه ماه چهارم سال 94 به دلیل رکود حاکم بر بازار فولاد و کاهش قیمت‌های جهانی عنوان کرده است.

کنتورسازی: سود هر سهم کنتورسازی از 2829 ریال به 15080 ریال معادل 433 درصد رشد کرده است که شرکت دلیل این امر را انعقاد قرارداد درخصوص تامین و تجهیز کلیه اصناف کشور به انواع صندوق (پوز) فروشگاهی در حدود 201 هزار دستگاه عنوان کرده است.

بانک اقتصاد نوین: بررسی اطلاعات شش ماهه اول سال جاری بانک نشان از کاهش حجم عملیات بانکی و به خصوص کاهش در جذب سپرده‌ها است؛ علاوه بر این، ترکیب تسهیلات اعطایی نیز تغییراتی داشته که براساس آن سهم تسهیلات مبادله‌ای افزایش و سهم تسهیلات مشارکتی کاهش داشته است که مجموع این عوامل سبب کاهش سود تسهیلات اعطایی و درآمدهای مشاع شده است. از طرف دیگر، افزایش هزینه‌های مالی منجر به کاهش سود خالص بانک در بودجه فعلی و پوشش نامناسب آن طی دوره 6 ماهه شده است.

بیمه دانا: شرکت در پیش‌بینی جدید خود با توجه به تاثیر رویدادهای سیاسی در جامعه بین‌الملل و رفع موانع در تعاملات با سایر شرکت‌ها؛ میزان سهم مشارکت در بیمه‌های کنسرسیوم‌ها را افزایش داده است. از طرف دیگر با اصلاح ذخایر فنی خود و همچنین افزایش سهم واگذاری اتکایی اختیاری درخصوص رشته‌های بیمه‌ای که حاشیه سود پایین تری دارند سود خود را تعدیل کرده است. همچنین می‌توان به انعقاد قرارداد با شرکت خودروسازی برای پوشش بیمه‌ای خودروهای صفرکیلومتر که ریسک موجود در این رشته را کاهش می‌دهد اشاره کرد که منجر به تعدیل مثبت قابل ملاحظه ٥١ درصدی در آن شده است.

کابل البرز: شرکت عمده دلایل تعدیل منفی را تغيير در توليد محصولات بر اساس نياز بازار و مشتری که منجر به تغيير در متراژ و مبلغ نسبت به بودجه اوليه شده، اخذ تسهيلات کمتر و کاهش هزينه‌هاي عمومی، اداری وتشکيلاتی به‌دليل کاهش ساير هزينه‌ها، تبليغات و بازاريابی عنوان کرده است.

گروه صنعتی بوتان: مهم‌ترین دليل تغيير پيش‌بيني موردنظر عبارت است از: عدم تحقق برنامه فروش، رکود بازار و عدم تحقق پيش‌بيني‌ها مبني بر بهبود فروش در 6 ماه دوم منطبق با فروش فصلی صنعت وافزايش هزينه‌های مالی به‌دليل عدم تحقق کاهش حجم تسهيلات دريافتی به‌دليل فروش اعتباری.

گسترش نفت و گاز پارسیان: در دوره مالی 3 ماهه هیچ یک از مجامع شرکت‌های سرمایه‌پذیر برگزار نشده و به همین دلیل درآمدی بابت سرمایه‌گذاری در سهام شناسایی نشده است، ولی با توجه به گذر زمان، شرکت ناگزیر به شناسایی هزینه‌ها اعم از عمومی، اداری و مالی است و همین امر موجب شناسایی زیان خالص در دوره مالی مزبور است. این مساله تاثیری در تحقق سود پیش‌بینی شده ندارد و پس از اسفند ماه 94 و با شروع برگزاری مجامع عمومی عادی شرکت‌های سرمایه‌پذیر، شناسایی سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها نیز انجام خواهد پذیرفت.

تکنوتار: از دلایل کاهش فروش، با توجه به عدم افزایش قیمت سالانه محصول و نیز شرایط اقساطی متاسفانه شرکت در 9 ماه سال با کاهش تقاضا و نیز برگشت محصول مواجه شده است. کاهش فروش و کمبود نقدینگی و در نتیجه کاهش تولید، باعث افزایش سربار جذب نشده و کاهش حاشیه سود شده است.

كمك فنر ايندامين سايپا: با توجه به اینکه در بودجه مصوب سال 94 میزان افزایش حقوق و دستمزد پرسنل طبق تکلیف 15 درصد در نظر گرفته شده بود، ولی طبق عملکرد واقعی 3 ماهه اول سال 94 با توجه به افزایش حقوق مصوبه دولت و سنوات پرسنل و همچنین افزایش بیمه سهم کارفرما، درصد افزایش به 24 درصد رسیده است، همچنین عمده تعدیلات مربوط به فروش و بهای تمام‌شده محصولات، ناشی از کاهش تیراژ تولید به دلیل کاهش تولید شرکت سایپا به‌عنوان خریدار عمده است.

داروسازی ابوریحان: علت تغییر پیش‌بینی، افزایش تخفیفات فروش با توجه به شرایط رقابتی و رکود بازار و نیز افزایش هزینه‌های مالی به دلیل کمبود نقدینگی ناشی
از استمهال مطالبات فروش حسب شرایط بازار و رقبا بوده است.

سیمان داراب: با توجه به شرایط بازار صادراتی کشور، عمده کاهش 9 درصدی فروش و 6 درصدی بهای تمام‌شده به دلیل کاهش فروش 100 هزار تن کلینکر صادراتی و کاهش نرخ 6 هزار ریالی در هر تن بوده که نهایتا باعث کاهش 9/ 17 درصدی سود هر سهم است.

سیمان ارومیه: پیش‌بینی کاهش در فروش و به تبع آن کاهش در تولید سیمان به میزان 180 هزار تن نسبت به بودجه مصوب به دلیل کاهش تقاضا در بازار است.
سیمان بجنورد: کاهش مبلغ فروش ناشی از کاهش مقدار فروش و اعطای تخفیفات به‌دلیل توان رقابت با سایر تولیدکنندگان منطقه، کاهش هزینه‌های قیمت تمام‌شده به‌دلیل اعمال هزینه‌های واقعی نسبت به برآورد اولیه، افزایش هزینه‌های عملیاتی ناشی از افزایش هزینه جذب نشده تولید طی سه ماه اول به‌دلیل توقف خط یک تولیدی شرکت‌، اعلام شده است.

سیمان بهبهان: کاهش پیش‌بینی درآمد هر سهم نسبت به پیش‌بینی ناشی از کاهش نرخ و مقداری فروش سیمان است.
سیمان خوزستان: کاهش فروش بابت کاهش سیمان صادراتی با توجه به وضعیت بازار صادرات و همچنین کاهش تولید با در نظر گرفتن حجم موجودی کلینکر شرکت است.

سیمان نی‌ریز: با عنایت به بازار رقابتی صنعت سیمان و عدم تحقق نرخ فروش مطابق بودجه مصوب در 9 ماه اول سال مالی، مدیریت شرکت بر مبنای متوسط نرخ فروش واقعی 9ماه اول سال مالی برآورد نرخ فروش 3 ماهه چهارم سال را تعدیل کرد.

سیمان صوفیان: فروش سيمان در عملکرد 9 ماهه و برآورد 3 ماهه چهارم نسبت به بودجه ازیک میلیون و 784هزار و 175 تن به یک میلیون و 602 هزار و 820 تن معادل 10 درصد و از نظر مبلغ نیز معادل 13 درصد کاهش يافته است.

لبنيات پاك: افزایش هزینه مالی در 6 ماه نخست سال نسبت به پیش‌بینی اولیه، افزایش هزینه دستمزد و سربار تولید در 6 ماه اول سال نسبت به پیش‌بینی اولیه، کاهش فروش محصولات پنیر و شیر خشک و افزایش فروش محصولات دوغ و سایر نسبت به پیش‌بینی اولیه از دلایل کاهش سود هر سهم شرکت است.

پگاه اصفهان: شرکت عنوان کرده تغییر در مقدار فروش داخلی به دلیل تغییر در ترکیب تولید محصولات سودآور و پربازده و محصولات جدید در اجرای سیاست‌های مدیریت بازار داخلی، تغییر در مبلغ فروش داخلی به دلیل عدم صدور مجوز افزایش قیمت در سقف پیش‌بینی شده قبلی، از طریق سازمان صنعت، ‌معدن و تجارت در راستای رعایت سیاست‌های اقتصادی ایران، تغییر در ترکیب تولید و فروش محصولات صادراتی (مقدار و مبلغ) عمدتا به دلیل نوسانات شدید قیمت جهانی شیر خشک و کره و ارائه برندهای مختلف اروپایی و نیوزیلندی با قیمت‌های پایین در منطقه و ایجاد محدودیت در صادرات این محصولات و عدم صرفه و صلاح اقتصادی، با توجه به عدم صدور مجوز برای افزایش قیمت فروش محصولات داخلی در سقف پیش‌بینی شده قبلی از طریق مراجع قانونی، منجر شد تغییراتی در نرخ خرید شیر خام نیز متناسب با عدم افزایش قیمت فروش صورت پذیرد.

مهرام: دلیل تغییرات EPS عمدتا مربوط به تغییر در ترکیب و تنوع تولید در 6ماه اول سال و همچنین افزایش تناژ تولید پیش‌بینی 6 ماهه دوم سال 94 است.

نوش مازندران: کاهش فروش به دلیل کاهش در مقدار فروش کنسانتره مرکبات، کاهش بهای تمام شده کالای فروش رفته به دلیل کاهش در قیمت تمام شده تولید کنسانتره مرکبات، افزایش درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها به دلیل افزایش سود کوتاه‌مدت سپرده‌های بانکی؛ تغییرات فوق‌الذکر باعث افزایش سود عملیاتی و در نتیجه باعث افزایش سود خالص شده است.

جام دارو: بابت افزایش تقاضای تیوپ لمینت و اپلیکاتور و نیز کاهش تقاضای بازار در قاشق دارویی و چاپ لیبل و کاهش هزینه‌های مالی به لحاظ عدم امکان اخذ تسهیلات مالی از بانک‌ها و کاهش قیمت شمش آلومینیوم در بورس کالا بابت مواد اولیه مصرفی تیوپ آلومینیوم و تاثیر آن در قیمت تمام شده کالای فروش رفته تعدیلات لازم به عمل آمده است.

فولاد آلياژي ايران: تغییر پیش‌بینی هر سهم به علت کاهش قابل توجه هزینه‌های مالی، ‌کاهش هزینه استهلاک و هزینه‌های خدمات قراردادی به دلیل عدم بهره‌برداری از پروژه شریدر، کاهش مصرف (ریالی و مقداری) مواد اولیه با عنایت به نوع محصولات فولادی تولیدی و کاهش موجودی انبار به علت فروش از موجودی‌ها است.

صنعتی آما: کاهش فروش ناشی از کاهش مقدار فروش و کاهش نرخ فروش با توجه به کاهش نرخ جهانی، کاهش بهای تمام شده ناشی از خالص کاهش مقدار فروش و کاهش بهای تمام‌شده و افزایش هزینه‌های کارکنان باعث تعدیل منفی شده است.

معادن بافق: دلیل تعدیل ناشی از کاهش مبلغ فروش به دلیل افت قیمت بازار جهانی فلزات بوده است.

تكسرام: با عنایت به عدم رونق بازار فروش و رکود حاکم بر بازار و با توجه به کاهش قیمت‌ها توسط رقبا، نرخ فروش و مقدار فروش دچار کاهش شده است.

توسعه معادن روی ايران: تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم شرکت‌های تابعه، تعدیل سود حاصل از سایر فعالیت‌ها به دلیل تعدیل نرخ و مقدار فروش ماده معدنی دریافتی بابت مطالبات از شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، تعدیل هزینه‌های عمومی اداری فروش با توجه به واقعیت‌های 9ماهه؛ شناسایی درآمد حاصل از فروش سرمایه‌گذاری‌ها بابت فروش 50 میلیون سهم از سهام شرکت کالسیمین.

منبع: دنیای اقتصاد