چهارمین نامه اوباما از راه رسید

سیگنال دوستی یا علامت دشمنی؟

کدخبر: ۱۰۶۲۸۱
چهارمین نامه اوباما نیز از راه رسید. نامه ای که در آن از ایران خواسته شده است برای مبارزه با گروه تروریستی داعش به آمریکا کمک کند؛ البته به شرطها و شروطها. به شرط آنکه تهران ابتدا زمینه دستیابی به توافق جامع هسته ای در سوم آذرماه (۲۴ نوامبر) را فراهم کند و سپس وارد ائتلاف آمریکایی ضدداعش شود.
سیگنال دوستی یا علامت دشمنی؟

به گزارش «اقتصادنیوز» باراک حسین اوباما که این روزها درگیر و دار انتخابات جدید کنگره و حضور اکثریت جمهوریخواه در مجالس سنا و نمایندگان این کشور است، از تهران می خواهد تا در مناقشه ای که این روزها آتش به جان استراتژیک ترین منطقه جهان انداخته است، واشنگتن را یاری کند. ارسال نامه ای جدید از سوی باراک اوباما برای رهبر معظم انقلاب در حالی رسانه ای می شود که چند هفته پیش و همزمان با جدی تر شدن بحث تشکیل ائتلاف بین المللی ضد داعش، مقامات آمریکایی مدعی شدند که نیازی به حضور و مشارکت ایران در این ائتلاف نیست. هرچند که به باور بسیاری از کارشناسان این اظهارات به منظور خوشنودی همپیمانان منطقه ای واشنگتن مطرح شد و الا نیروهای ایرانی و آمریکایی همین حالا هم به همکاری های اطلاعاتی در عراق می پردازند.

روزنامه وال استریت ژورنال که از ارسال نامه جدید اوباما به آیت الله خامنه ای پرده برداشته است، در گزارش خود مدعی می شود که این نامه اواسط ماه گذشته به طور محرمانه برای رهبر ایران ارسال شده و در آن بر منافع مشترک دو کشور در مبارزه با تروریست های داعش در عراق و سوریه تاکید شده است. بنا بر ادعای این روزنامه، هدف اوباما از ارسال این نامه، جذب ایران به سوی تلاش های بین المللی برای مبارزه با داعش و البته مطرح کردن مسائل مربوط به مذاکرات هسته ای بوده است.

بنا بر ادعای وال استریت ژورنال، اوباما در نامه خود اظهار داشته هرگونه همکاری میان ایران و آمریکا در موضوع مبارزه با داعش، تا حد زیادی منوط به دستیابی ایران و گروه 1+5 به توافق جامع در موضوع هسته ای است. منبعی که خبر ارسال این نامه را در اختیار این روزنامه آمریکایی قرار داده، گفته است: این نامه بیانگر آن است که اوباما ایران را به عنوان عنصری مهم در مبارزه با داعش می بیند که به طور بالقوه می تواند در جریان تلاش های بین المللی برای مبارزه با این گروه تروریستی هم نقش مثبت و هم نقش منفی ایفا کند.

انتشار این نامه در همان نخستین ساعات خود با موجی از واکنش های مثبت و منفی رسانه ها و تحلیل گران جهانی مواجه شد.اعلام مخالفت های مقامات اسرائیلی با این نامه نشان می دهد که اوباما متحدین منطقه ای خود، از جمله اسرائیل، عربستان و امارات را در جریان نامه اخیر خود به رهبر ایران قرار نداده است. شبکه 10 و 7 اسرائیل با اعلام بی خبری تل آویو از ارسال این نامه آوردند که این نامه نشان دهنده آن است که در موضوع هسته ای توافق سیاهی بین ایران و آمریکا انجام شده است و برهمین اساس هم وزیر امور استراتژیک اسرائیل برای بررسی زوایای این امر به پاریس پایتخت فرانسه سفر خواهد کرد.

چهارگانه مکتوب اوباما 
البته این نخستین بار نیست که رئیس جمهور آمریکا با ارسال نامه هایی برای مقامات ارشد ایران از حل و فصل اختلافات و مناقشات دو جانبه سخن رانده است. براساس آنچه منوچهر متکی، وزیر خارجه اسبق گفته بود: بعد از روی کار آمدن اوباما، وی دو نامه برای مقام معظم رهبری نوشت.

روزنامه الحیات نیز در همین رابطه نوشت که رئیس جمهور آمریکا پیامی را بعد از تشکیل دولت حسن روحانی رئیس جمهور جدید ایران برای مقامات این کشور ارسال کرده، مبنی بر اینکه واشنگتن تمایل دارد صفحه‌ای جدید در مناسبات بین دو کشور باز کند. منابع مطلع اعلام کردند که این پیام که از طریق سلطان قابوس بن سعید شاه عمان به ایران منتقل شده و ‌حاوی 4 محور بود. 

بر اساس ادعای این گزارش، سلطان قابوس این موضوع را با رهبر انقلاب نیز مطرح کرده و ایشان اعلام کرده اند به شرط تغییر رفتار آمریکا در قبال ایران این موضوع قابل تامل است. در نامه گذشته اوباما به آیت الله خامنه ای آمده بود که آمریکا برای آغاز گفت‌وگوهای مستقیم با تهران آماده است.

پیام خصوصی از طریق اردوغان
نامه دیگری نیز که به نظر می رسد در سفر رجب طیب اردوغان (نخست وزیر وقت ترکیه) به تهران به مقامات ایرانی ارائه شده باشد، بیشتر حول محور مذاکرات هسته ای و راه های برون رفت از آن بود. پایگاه اینترنتی «دبکا فایل»، وابسته به محافل اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل با انتشار بخش هایی از آن آورد که این نامه دارای 6 نکته است. ابتدا اینکه تهران باید با ورود به مذاکرات نشان دهد که به طور جدی و واقعی، آماده توافق بر سر برنامه هسته‌ای اش است و هر گونه مصالحه‌، نیازمند این است که ایران توقف -و نه از میان بردن- همه جنبه‌های برنامه هسته‌ای خود را تا زمان رسیدن به یک توافق بپذیرد؛ نباید هیچ پروژه جدیدی آغاز شده و گسترش فعالیت‌ها باید متوقف شود. برای نمونه، سانتریفیوژهای فعال در «فردو» نباید توسعه پیدا کنند، تحقیق درباره سلاح هسته‌ای و ساخت مدل‌ها نباید انجام گیرد و ارتقای اورانیوم با غنای 3.5 درصد به غنای 20 درصد باید متوقف شود.

اوباما از اردوغان خواسته بود یک پیام خصوصی را به رهبر ایران انتقال دهد: اینکه وی به شدت تحت تأثیر سخنان رهبر ایران درباره عدم استفاده ایران از سلاح هسته‌ای قرار گرفته است.

علاوه بر این از اردوغان خواسته شده بود تا استراتژی رئیس‌جمهور آمریکا را در راستای برقراری ارتباطی نزدیک میان تغییر در سیاست خارجی آمریکا در مورد ایران و برنامه هسته‌ای اش از یک طرف و بحران سوریه از سوی دیگر برای طرف ایرانی توضیح دهد. در آن مقطع زمانی این امر می‌توانست در رهیافت اوباما برای جلوگیری از مداخله نظامی در سوریه به وی کمک کند.

براساس دیدگاه برخی تحلیل گران، اوباما بر این باور بود که ائتلافی متشکل از واشنگتن، مسکو، پکن، تهران و سازمان ملل برای حل بحران سوریه، می‌تواند به همان نسبت در حل مناقشات بر سر برنامه هسته‌ای ایران نیز تاثیرگذار باشد.

نامه‌ای برای تنگه هرمز
نامه دیگری که در خلال سال های اخیر از سوی رئیس جمهور آمریکا برای رهبر انقلاب ارسال شده است و البته در اظهارات متکی نیز به آن اشاره نشده است، درخواست اوباما برای عدم انسداد تنگه هرمز از سوی ایران بود.

روزنامه «نیویورک تایمز»، که خبر ارسال این نامه را منتشر کرده، مدعی شده بود: این پیام به صورت خصوصی برای شخص رهبر انقلاب اسلامی ایران فرستاده شده و در این پیام، واشنگتن تهدید کرده است، چنانچه تهران اقدام به بستن تنگه هرمز بکند، واکنش آمریکا را در پی خواهد داشت.

گفته می شد که نامه مذکور در دیدار داود اغلو (وزیرخارجه وقت ترکیه) با بیل برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا در ترکیه به وی تسلیم شده است و سپس در ملاقات علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران با وزیرخارجه ترکیه در اختیار مقامات تهران قرار گرفته است. پس از این ملاقات بود که لاریجانی در کنفرانس مطبواتی مشترک با داود اغلو، اعلام کرد که ایران تمایل دارد مذاکراتی جدی با غرب درباره موضوع هسته‌ای داشته باشد.

سابقه نامه نگاری های مقامات ایرانی و آمریکایی البته نه محدود به امروز و دیروز بلکه بسیار طولانی است. اگر نامه های بی پاسخ و چندگانه محمود احمدی نژاد برای جورج بوش و باراک اوباما (روسای جمهور پیشین و فعلی آمریکا) را از این گردونه خارج کنیم، عمده این نامه ها از سوی مقامات آمریکایی راهی تهران شده است که نخستین آن نیز در سالهای نخست پیروزی انقلاب به تهران آمد.

جیمی کارتر، رئیس جمهور دموکرات آمریکا در این نامه که به جهت واقعه تسخیر سفارت آمریکا در تهران نوشته شده بود از ایران خواسته بود که با آزادی اعضای نمایندگی سیاسی واشنگتن در تهران موافقت کند. این نامه خطاب به بنیانگذار انقلاب اسلامی به نگارش درآمده بود و از سوی مقامات سفارت سوئیس،حافظ منافع آمریکا در ایران تسلیم مقامات تهران شد.

سنت بی‌اعتمادی دوجانبه
فارغ از این نامه‌نگاری‌ها، اوباما چهارشنبه شب (به وقت محلی آمریکا) در اظهاراتی اعلام کرد: آمریکا به ایران چارچوبی درباره برنامه هسته‌ای اش را ارائه کرده است که این اجازه را می‌دهد که تهران به انرژی صلح‌آمیز خود دست یابد. اینکه قدرت های جهان و ایران قادر هستند به توافق جامع درباره برنامه هسته‌ای تهران پیش از ضرب الاجل 24 نوامبر دست یابند یک سوال بدون پاسخ است.

وی ادامه می دهد: این سوال که آیا ما می توانیم واقعا به یک توافق دست یابیم در طول سه تا چهار هفته آینده مشخص می‌شود. این اظهارات اوباما پس از پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات میان دوره ای عنوان شد.

رئیس جمهور آمریکا با تاکید بر این موضوع که معتقدم که هیچ گونه توافقی بهتر از یک توافق بد است، خاطرنشان می کند: مذاکرات پیش رو برای دست یابی به توافق سازنده بود و مذاکره کنندگان بین‌المللی در این مذاکرات متحد و پیوسته هستند. اوباما در ادامه اظهاراتش با اشاره به روابط پر فراز و نشیت ایران و آمریکا گفت: میان دو کشور سنت بی‌اعتمادی وجود دارد.

اخبار روز سایر رسانه ها
    تیتر یک
    کارگزاری مفید