شغل‌هایی که به زودی از بین می‌روند

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرفوری، بدون شک مهم ترین اتفاق در دنیای تکنولوژی در سال ۱۴۰۱، رونمایی از ربات گفتگو محور  chat GPT بود. آخرین ورژن این ربات توانست به اصطلاح روی دست گوگل بزند و از جهات مختلف برتری خود را ثابت کند.

هر چند محققان معتقدند این هوش مصنوعی هنوز جای کار و پیشرفت دارد اما چشم انداز آن بسیار روشن است و بسیاری ارائه این ربات را انقلابی بزرگ در عرصه علم و تکنولوژی و هم ارز انقلاب کوپرنیک در نجوم، ماشین بخار در مکانیک و ماشین تورینگ در کامپیوتر و دیجیتال می دانند.

تاثیرات chat GPT فراتر از کامپیوتر است. این ربات در صورت پیشرفت بیشتر می تواند فرهنگ، علم، سیاست و به خصوص اقتصاد را با یک انقلاب مواجه کند. در مورد تاثیرات علمی، آکادمیک، فرهنگی و اجتماعی و حتی سیاسی این ربات تحقیقات زیادی شده اما از جنبه های اقتصادی آن غفلت شده است.

انقلاب اقتصادی chat GPT/ کدام شغل ها در معرض خطرند؟

ربات گفتگو محور chat GPT می تواند همان کاری را کند که انقلاب صنعتی انگلستان با بازار و وضعیت کارگران کرد. انقلاب قرن هجده و نوزدهم صنعتی باعث بیکار شدن بسیاری از کارگران، جایگزینی ماشین به جای انسان، کاهش حقوق ها، افزایش ساعت کاری، مهاجرت، بی خانمانی، شورش ها و خیزش های کارگری و در نتیجه تولد اندیشه ها و انقلاب های سوسیالیستی در ابعاد و مناطق مختلف گردید.

انقلاب chat GPT نیز می تواند به اندازه انقلاب صنعتی تاثیرگذار باشد. این ربات بدون شک شغل‌های زیادی را از بین خواهد برد. تا پیش از این بسیاری از تحلیلگران و نویسندگان و کارگردانان آثار علمی - تخیلی گمان می کردند که انقلاب در عرصه رباتیک و هوش مصنوعی باعث نابودی کارهای یدی می شود. این اندیشه آنقدر قوی بود که کارگردان انیمیشن وال ای، انسان های آینده را فاقد مهارت راه رفتن دانسته و مدعی شد که آیندگان چنان از کارهای عملی و فعالیت فیزیکی دور می شوند که حتی راه رفتن را هم فراموش خواهند کرد. هر چند این ایده هنوز طرفدار دارد و اصلا هم بعید نیست تا چند سده یا دهه دیگر عملی شود اما خلاف آن چیزی است که هوش مصنوعی GPT ارائه داده است.

این ربات بر خلاف پیش بینی ها در حال نابود کردن و تضعیف شغل های کارمندی، هوش محور، اطلاعات محور و ذهنی است و کاری به کار شغل های فیزیکی و یدی ندارد.

طبق تحقیقات چند مرکز اطلاعاتی و آماری، تا چند سال آینده شغل های غیر فیزیکی و کارمندی بسیاری از بین خواهند رفت اما در شغل های یدی تغییری صورت نخواهد گرفت. بر اساس تحقیقات، اکنون ریاضی‌دانان و مترجمان باید بیشتر از لوله کش ها، رانندگان و نانواها نگران آینده شغلی خود باشند چرا که ربات chat GPT سراغ تخصص آنها آمده و قصد تصرف آنها را دارد.

ربات  chat GPT بر اساس یک مدل زبانی منطقی، کارهای تحلیلی را به بهترین نحو انجام می دهد. به همین دلیل، هر شغلی که با تحلیل زبانی یا منطقی در ارتباط باشد در معرض خطر است. بر اساس تحقیقات محققان دانشگاه پنسیلوانیا، شغل ریاضیدانان، حسابرسان مالیاتی، تحلیلگران کمی مالی و طراحان وب و طراحان نمایه‌های دیجیتال کاملا در معرض نابودی قرار دارد و chat GPT می تواند به سرعت تخصص آنها را ارائه دهد. همچنین شغل افراد دیگری مانند مترجمان، متخصصان روابط عمومی، تحلیلگران داده، گزارش نویسان، مصححان و ویراستاران، کارمندان مکاتبات اداری و ... نیز در خطر جدی قرار دارد، چرا که باید دیر یا زود با هوش مصنوعی رقابتی نابرابر داشته باشند.

خلاقیت؛ عامل پیروزی انسان بر chat GPT 

تحلیل ها نشان می دهد ربات chat GPT هنوز قدرت "خلاقیت" زیادی ندارد و فقط توانسته در زمینه تحلیلِ داده و استدلال پیشرفت کند. داستان ها و اشعاری که این ربات می سازد کیفیت زیادی نداشته و قابل مقایسه با تولیدات و آثار انسانی نیست. به همین دلیل، می توان خلاقیت را کلید گمشده انقلاب chat GPT دانست.

این امر در مورد شغل های در معرض خطر نیز صدق می کند. به طور مثال، ریاضی‌دانان غالبا به دو گروه و دسته تقسیم می شوند: ریاضی دانان فنی و ریاضی دانان نظریه پرداز. شاید این تقسیم بندی بسیار کلی باشد اما می تواند تا حد زیادی راهگشا باشد. ریاضی دانان فنی همان گروهی هستند که سعی در تحلیل و حل جزئیات دارند و با حضور chat GPT شغل و حرفه‌شان در معرض خطر خواهد بود.

اما بعید است جایگاه ریاضی دانان صاحب طرح و نظریه که بخشی از کار خود را روی شهود و خلاقیت استوار می سازند، با حضور ربات ها و هوش مصنوعی دچار تزلزل شود. اصولا گروه دوم به دنبال باز کردن دروازه های ناگشوده علم هستند، نه ورود به درهایی که پیش از این باز شده است و این کاری است که از هوش مصنوعی بر نمی آید.

سایر شغل ها و حرفه ها نیز با این مساله روبه رو خواهند شد. هوش مصنوعی انسان را بالاجبار به سمت خلاقیت پیش می برد. در سال‌های آینده یا یک کارگر و کارمند و کارفرما بر مبنای خلاقیتش کار می کند و یا بی رحمانه به دست هوش مصنوعی حذف می شود. البته ممکن است در آینده دور یا نزدیک همین دستاویز نیز از بین برود و انقلابی دیگر در هوش مصنوعی به وقوع بپیوندد و ربات ها صاحب تفکر خلاقانه نیز بشوند. اما تا آن زمان و لحظه، همچنان خلاقیت و تخیل می تواند ناجی انسان و کار او شود.