هشدار آیت‌الله جوادی آملی درباره خروج علما از صحنه؛ ایران درحال تبدیل شدن به پاکستان است
به گزارش اقتصادنیوز در این یادداشت آمده است:حدود 17 سال قبل، در آستانه ماه محرم به حضرت آیت‌الله جوادی آملی عرض کردم امسال اگر در مباحث منبرتان به ضرورت نظارت بر عملکرد مداحان هم اشاره بفرمائید بسیار مناسب است.
این پیشنهاد را به این دلیل به این مرجع معظم ارائه کردم که از آن سال‌ها سلطه مداحان جدید بر مجالس عزاداری درحال اوج گرفتن بود و خطر تحت‌الشعاع قرار گرفتن عزاداری‌ها و محافل سخنرانی مذهبی اعم از محرم و صفر و فاطمیه و حتی مراسم ختم و مجالس ترحیم و تکریم و اعیاد توسط مداحان جدیدالورود برای ما که مشغول کار رسانه‌ای بودیم و با تبلیغات دینی هم آشنائی داشتیم، کاملاً قابل پیش‌بینی بود. این سلطه بعدها به اوج خود رسید بطوری که این جماعت به خود اجازه دادند وارد مسائل سیاسی شوند و حتی برای دولت‌ها خط‌مشی تعیین کنند. اختلافات سیاسی میان جناح‌ها نیز به جماعت مداحان جدید کمک کرد و آنها به مثابه یک اهرم در اختیار بعضی جریان‌های سیاسی قرار گرفتند و در روی کار آمدن دولت نقش بازی کردند. قدرت سیاسی آنچنان این جماعت را مست کرد که بعضی از آنها هوس کردند فرزندان و اقوام خود را وارد مناصب سیاسی کنند و سهمی در مدیریت کشور برعهده بگیرند. این سهم‌خواهی به جائی رسید که اصطلاح «جمهوری مداحان» در وصف بخش اجرائی حاکمیت وارد ادبیات سیاسی کشور شد.
مداحان جدید، در صدد ورود به مجلس شورای اسلامی هم برآمدند ولی در انتخابات رای نیاوردند. با اینحال، در مجالس و محافل مذهبی که در اختیار داشتند درباره قانون‌گزاری، قضاوت، اجرائیات، مدیریت و حتی مسائل فقهی نظر می‌دادند و کار به جائی رسید که به مراجعی که به آنها انتقاداتی داشتند اهانت می‌کردند. اختراع اشعار و متون کفرآمیز در مداحی‌ها و تقلید از سبک‌های آنطرف آبی و خواننده‌های طاغوتی نیز بخش دیگری از عملکرد جماعت مداحان جدید را تشکیل می‌داد. تعابیری از قبیل «زینب‌اللهی» و «حسین‌اللهی» که بوی کفر از آنها استشمام می‌شود و اهانت‌های آشکار به اصحاب و ازواج پیامبر اکرم که موجب بهانه دادن به تکفیری‌ها برای تشدید کینه‌توزی علیه شیعیان می‌شد در متن اشعار این جماعت قرار گرفتند و مشکلات زیادی پدید آوردند.
متاسفانه کسی به هشدارها توجهی نکرد و راه‌ها برای نفوذ خرافات و مطالب سخیف به محافل عزاداری تحت سلطه مداحان جدید بازگذاشته شد و این وضعیت اسفبار به جائی رسید که احساس می‌شد دست‌های پنهانی درحال تخریب نهاد پرسابقه مداحی است، نهادی که خدمات زیادی در طول تاریخ شیعه برای حفاظت از میراث گرانبهای حماسه کربلا و نهضت عاشورا کرده و حفاظت از آن برای استمرار این خدمت پرارزش، یک ضرورت است. درباره این تخریب و دست‌های پنهان نیز بارها هشدار داده شد ولی گوش‌ها بدهکار نبودند. درنهایت، کار به جائی رسید که «رئیس بسیج مداحان کشور آشکارا از دستگیری عده‌ای از مداحانی که در اسرائیل تربیت شده و برای تخریب عاشورا در داخل کشور فعال بودند خبر داد.» (روزنامه جمهوری اسلامی – یکشنبه 10 شهریور 1398 صفحه 2 ستون جهت اطلاع).
طرفه اینکه علیرغم افشای این واقعیت تلخ، هنوز بساط جماعت مداحان جدید نه‌تنها جمع نشده بلکه هر روز گسترده‌تر می‌شود و کسانی که با قلم یا زبان به انتقاد از آنها می‌پردازند با انواع فشارها و تهمت‌ها مواجهند! شوربختانه این قصه پرغصه ادامه دارد و خدا می‌داند به کجا منتهی خواهد شد.
حضرت آیت‌الله جوادی آملی در پاسخ پیشنهادم گفتند این درست است که مداحان سطحی میدان‌دار شده‌اند ولی باید دید علت این میدان‌دار شدن چیست. علت اینست که علما از صحنه کنار رفته‌اند و منبر رفتن را دون شان خود می‌دانند بطوری که حتی امام جماعت مسجد بعد از اقامه جماعت، در محراب می‌نشیند و منبر را به دست اینان می‌سپارد. طبیعی است که وقتی علما در صحنه نباشند، منبر و اداره مجالس و محافل به دست کسانی می‌افتد که از معارف دینی اطلاعی ندارند و ایران هم به پاکستان تبدیل می‌شود که «قوال‌ها» در آن حرف اول را می‌زنند و «قوالی» جای خطابه و منبر و موعظه را می‌گیرد. راه علاج اینست که علما به منبر برگردند.
خوشبختانه خود آیت‌الله جوادی آملی همواره به این گفته خود عمل کردند و یک عمر در ماه‌های رمضان و محرم و صفر و مناسبت‌های دیگر مذهبی منبر رفتند و مردم را از علم خود که برگرفته از قرآن و حدیث و سیره و حکمت الهی و عرفان ناب است بهره‌مند ساختند. در سال‌های اخیر هم که به علت اشتغال شدید به نوشتن تفسیر قرآن کریم و تا حدودی نیز کهولت، توفیق منبر رفتن مستمر از ایشان سلب شده، در فرصت‌هائی که پیش می‌آید باز هم به منبر می‌روند و به این وظیفه عمل می‌کنند. اما این کافی نیست. آنچه ضرورت دارد تجدیدنظر علما و بزرگان روحانیت در روشی است که اکنون به آن عادت کرده‌اند و با کنار کشیدن از منبر، صحنه را به مداحانی واگذار کرده‌اند که اگر محتوای اشعار و مطالبشان، اسرائیلیات و خواب و خیال نباشد، در خوشبینانه‌ترین فرض، مشتی مطالب سطحی و بی‌هدف به مخاطبان خود تحویل می‌دهند که هیچ کمکی به آموزش تعالیم دینی و همراه شدن با هدف نهضت حسینی نمی‌کند. درست به همین دلیل است که افکار عمومی اکنون منتظر یک حرکت اصلاحی توسط بزرگان روحانیت است تا از یکطرف میراث نهضت عاشورا از آسیب بیشتر مصون بماند و از طرف دیگر، نهاد مداحی اهل‌بیت علیهم‌السلام نیز از آفاتی که به سراغش آمده نجات یابد و قالب سنتی آن با محتوای متناسب با نیاز روز حفظ شود.
