گرد بی رونقی بر پیشانی تولید

سوال اساسی در حال حاضر این است که تامین سرمایه گذاری برای رونق بخش تولید، چگونه باید باشد؟ اساسا در شرایط حاضر پس اندازهای بخش خانوار در اقتصاد ایران به کدام سو جهت یافته و بانک‌ها در این زمینه چه وظایفی دارند؟

بانک‌ها در شکل وسیع خود در قالب واسطه‌های مالی یا بانک‌های خصوصی یا حتی موسسات اعتباری و قرض الحسنه‌ها ماموریت دارند، تامین منابع مالی برای بخش‌های مختلف اقتصاد را پوشش دهند.

بانک مرکزی به عنوان بانک مادر  مسئولیت هدایت سیستم اقتصادی کشور هم در حوزه انتشار پول و هم در حوزه مالی را دارد. بانک‌ها در مفهوم وسیع خود که شامل همه بنگاه‌های مالی است، میان عرضه کنندگان و تقاضاکنندگان وجوه مالی ارتباط برقرار می‌کنند و حاصل این ارتباط باید به تعادل میان وجوه پس انداز  و سرمایه گذاری در سطح کل اقتصاد منجر شود. مردم به عرضه پول اقدام می‌کنند و بانک‌ها این وجوه را در اصطلاح آماده می‌کنند و در ‌‌نهایت پرداخت سرانجام می‌یابد. این یک رسالت بانک‌ها است. بنابراین تامین منابع مالی تولید به شکل ضمنی در حیطه مسوولیت بانک‌ها تعریف شده است.

سوالی که به‌وجود می‌آید تعلق نگرفتن منابع مالی به تولید است. بر اساس آنچه گفته شد یک وظیفه قانونی بانک‌ها در  اختیار گذاشتن منابع مالی برای رونق تولید است و از این گذشته بانک‌ها به دلایل مختلف علاقه‌مندند منابع تسهیلات خود را به بنگاه اختصاص دهند. اینکه در این فرآیند خللی ایجاد شده که فرجام مناسبی در پی ندارد به وضعیت نامطلوب تولید باز می‌گردد.

تولید بنابر  وضعیت رکودی که چند سالی است در اقتصادمان رخنه کرده از کارایی لازم برخوردار نیست. کمبود منابع جذب نقدینگی نه از جهت کمبود منابع بانک‌ها است، که شرایط نااطمینانی، افزایش ریسک‌ها و گرایش به خدمات زودبازده تولید را مجبور به خزیدن در ورطه بی‌رونقی و عزلت گزینی کرده است. تا چرخه تولید درآمد ملی که از خانوار‌ها شروع و با حضور بنگاه‌ها، دولت و تعامل خارجی ادامه می‌یابد، به طور واقعی در اقتصاد ایران اصلاح نشود و وضعیت در عرصه بین‌الملل سامان نیابد، امیدی به انتقال از رکود به رونق نخواهیم داشت.