امیر کلهر: بحث در رابطه با درآمدهای نفتی و اتکای دولت یازدهم به نفت همچنان بحثی داغ در کمیسیونهای مجلس به خصوص در کمیسیون تلفیق بودجه سال 94 است.
در این میان به نظر میرسد برخی نمایندههای مجلس به دنبال این هستند که ارتباط مستقیم درآمدهای نفتی با بودجه سال آینده به صورت کامل قطع شود. مدافعان این طرح احمد توکلی را طراح این طرح معرفی میکنند و میگویند اقتصاددانان سرشناس مجلس و همچنین مسئولان مرکز پژوهشها این طرح را پیگیری میکنند.
به گزارش
«اقتصادنیوز»، آنها میگویند اگر طرح قطع وابستگی بودجه سال 94 به نفت اجرایی شود، دولت برای همیشه از وابستگی به نفت و ارزهای نفتی خلاص میشود. همچنین ادعای دیگری نیز دارند و آن اجرای صحیح اقتصاد مقاومتی با اجرایی شدن این طرح است. استدلال مدافعان این طرح این است که تاثیرات نوسانهای ارزی و نفتی بر بودجه دولت هم در جامعه و اقتصاد کشور از بین میرود تا اقتصاد مقاومتی نیز به معنای واقعی کلمه در کشور اجرا شود.
این موضوع باعث شده تا افرادی که تاکنون کمتر در مسائل اقتصادی مشارکت داشتند هم وارد میدان شوند و به اظهار نظر پیرامون این طرح بپردازند. یکی از این افراد فاطمه آلیا، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس است که پیشتر در گفتوگویی با فارس از اقتصاد مقاومتی صحبت کرده و اینکه انتظار میرود بودجه سال 94 رنگ و بوی اقتصاد مقاومتی داشته باشد. آلیا گفته است : عزم نمایندگان مجلس بر این است که وابستگی بودجه سال 94 را به نفت کاملا قطع کنند.
اما احمد توکلی در رابطه با خصوصیات و مزایای این طرح پیشتر در گفتوگویی که با مهر انجام داده بود، نکات قابل توجهی را بیان کرده بود که در جدول زیر می آید:
حساب ذخیره ارزی با فروش ارز در بازار مبلغ مورد نیاز را تأمین و به دولت خواهد پرداخت.
|
بودجه به معنای واقعی کلمه ریالی میشود.
|
اقتصاد مقاومتی نیز به معنای واقعی ملاک عمل قرار گیرد.
|
بی نیاز شدن از تعیین نرخ ارز و مقدار صادرات و ارزش هر دلار به ریال موثر است.
|
سیاست تولید و صادرات نفت بهبود مییابد.
|
شورای پول و اعتبار نیز بدون متأثر شدن از بودجه، نرخ ارز را متناسب با اقتضائات اقتصاد ملی تعیین خواهد کرد.
|
شفافیت بودجه بیشتر میشود.
|
با آشکار شدن کسری هزینهتراشی کند میشود.
|
هر سال میتوان درصد معینی از برداشت از حساب ذخیره ارزی را کم کرد تا وابستگی اقتصاد به نفت کاهش یابد.
|
در همین رابطه چند روزی است که نمایندگانی چون غلامرضا مصباحی مقدم، احمد توکلی و غلامرضا تاجگردون در حال جمعآوری امضاهای حمایتی برای ثبت در پای نامهای هستند که مربوط به قطع نفت از بودجه میشود. این خبر را ابراهیم نکو به
«اقتصادنیوز» میدهد و بیان میکند: بنده شاهد بودم که امضاهایی برای چنین نامهای جمع آوری میشد و هدف از این نامه قطع بودجه از نفت بود.
نکو افزود: زمانی که بنده این نامه را دیدم که من توصیه کردم این کار صورت نگیرد، چرا که در مقابل این عمل باید همه نمایندگان به جامعه پاسخگو باشند.
نمایندگان مخالف این طرح به بیان ابراهیم نکو، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس معتقدند که این طرح منجر به وقوع مسالهای دیگر در فضای اقتصادی کشور میشود.
مخالفان در عین حال اعتراف میکنند که خوب است که دولت متکی به درآمدهای نفتی نباشد اما ابتدا باید زیرساختها را در کشور مهیا کرد و بعد دست به قطع نفت از بودجه زد.
مخالفان از سوی دیگر نگران دولت یازدهم هستند و به جبهه مقابل که مدافعان این طرح هستند میگویند دولت یازدهم در بدترین و بحرانیترین شرایط اقتصادی مدیریت کشور را تحویل گرفته و از سویی کشور با بحرانهای متفاوتی در حال دست و پنجه نرم کردن است، پس با وجود این صحیح نیست که به این شکل اهرم تکیه دولت که همان نفت است را از دولتمردان سلب کرد.
نکته قابل توجه در این بین آن است که دولت یازدهم بودجه سال 1394 را بر اساس درآمدهای نفتی نوشته است و تمام برنامههای خود را بر اساس درآمدهای نفتی تنظیم کرده و اگر احیانا این طرح اجرایی شود بار دیگر دولت باید بودجهای بدون احتساب درآمدهای نفتی به نگارش درآورد که این موضوع بسیار زمانبر است.
*فعلا شرایط مهیا نیست
در همین حال ابراهیم نکو در رابطه با طرح قطع نفت از بودجه سال 1394 که از سوی احمد توکلی مطرح شده، با بیان اینکه آقای توکلی اقتصاددان است و نظراتش را بر پایه علم اقتصاد بیان میکند، به
«اقتصادنیوز»، گفت: با وجود این، بنده برای نظرات این فرد احترام قائلم اما اینکه ایا قطع وابستگی به نفت در بودجه سال 1394 امکانپذیر است به نظرم یک جور خودزنی است.
وی در رابطه با دلایلش گفت: در حال حاضر در بودجه سال 1394 به وفور درآمدهای نفتی در قسمتهای مختلف بودجه به چشم میخورد، در صورتی که اگر به این موضوعات توجه نشود مسلم است که در آینده با چالشهای قابل توجهی در کشور و مسائل اقتصادی روبرو خواهیم شد.
نکو خاطر نشان کرد: چالشهایی که بعد از قطع نفت در بودجه اعمال میشود، میتواند دولت را در بدترین شرایط قرار دهد و بسیاری از پروژههای عمرانی کشور معطل بودجه خواهد ماند.
نماینده مجلس نهم بیان کرد: با این کار جو روانی منفی و نگرانی در سطح جامعه ایجاد میشود که این موضوع به نگرانی نمایندگان در مجلس در خصوص این طرح میافزاید.
نکو تاکید کرد: توصیه من به افرادی چون توکلی که پیگیر این طرح هستند این است که ابتدا باید زیر ساختهای لازم را برای قطه بودجه از نفت مهیا کرد و بعد به فکر اجرایی کردن چنین طرحهایی در اقتصاد کشور افتاد، وگرنه بدون برنامهریزی و نگاه به آینده اجرایی کردن چنین طرحهایی به ضرر اقتصاد کشور و مردم است.
وی ادامه داد: باید به مرور زمان وابستگی دولت به نفت را کاهش و از درآمدهای نفتی چشمپوشی کنیم اما همانطور که گفتم این شرایط فعلا مهیا نیست.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نهم بیان کرد: در کشور نروژ درآمدهای نفتی در بودجه لحاظ نمیشود و در بخشهایی هزینه میشود که به مسائل زیربنایی و دیگر مسائل مهم کشور که به تقویت بنیههای اقتصادی منجر میشود به کار گرفته شود اما در ایران فعلا شرایط اجرای چنین طرحی عملی نیست و آینده اقتصاد کشور را دچار چالش میکند.
نکو تاکید کرد: توصیه من این است که چنین طرحی فعلا اجرایی نشود، چرا که اگر این طرح اجرایی شود نمایندگان مردم، باز هم در حال انجام یک اشتباه استراتژی در کشور هستند.