شوک کاهش قیمت نفت به شرکت‌های ایرانی

به گزارش اقتصادنیوز، آن طور که اخیرا خبرگزاری رویترز اعلام کرده، سقوط قیمت نفت و کاهش حفاری‌ها، موجب نابودی ده‌ها شرکت کوچک و متوسط صنعت نفت سخت آمریکا شده است.

این گزارش نشان می‌دهد که علت اصلی مشکلاتی که شرکت‌های نفتی آمریکایی با آن روبروست، به دلیل افت قیمت و کاهش حفاری‌هاست که در نهایت خود را در کاهش توان مالی و نبود سرمایه‌گذاری اضطراری نشان داده است.

مشکلات وارد شده به این شرکت‌ها، تا جایی پیش رفته که برخی از آنها ناچار به کاهش نیروی انسانی خود شده‌اند. پیش از این برخی گزارش‌ها نشان از آن داشت که شرکت نفتی هالیبرتون آمریکا ۹ هزار کارمند خود را اخراج کرده است.

در این میان علاوه بر شرکت هالیبرتون، شرکت‌های بیکر هیوز و شلومبرگر هم از این کاهش قیمت نفت تاثیر گرفته‌اند. این تاثیرات در شرایطی است که از ابتدا، فشار بر ایران به عنوان دلیل اصلی این کاهش قیمت عنوان می‌شد. به نظر می‌رسید که عربستان با افزایش تولید و زیرپا گذاشتن سقف تولید در نظر دارد بازار عرضه و تقاضا را به نفع خود برهم بزند.

در این میان اما خارج کردن تولیدکنندگان پرهزینه آمریکایی از بازار نیز از قول برخی کارشناسان به عنوان دستاورد کاهش نفت عنوان می‌شد. با این حال، شرکت‌های نفتی ایرانی که در شرایط فعلی خود را برای ورود شرکای خارجی آماده می‌کنند نیز در معرض آسیب ناشی از کاهش قیمت نفت هستند.

در این میان روحانی بارها تلاش کرد تا با بی‌تاثیر خواندن کاهش قیمت نفت، آرزوی همیشگی ریاض را به سمت و سوی دیگری سوق دهد اما به نظر می‌رسد که با توجه به رایزنی‌های ایران با شرکت‌های بزرگ نفتی، تاب و تحمل ایران از کاهش قیمت نفت هم به سر آمده باشد.

نباید فراموش کرد که شرکت‌های نفتی مستقل در ایران در دولت روحانی اقبال چندانی برای فعالیت نداشته‌اند، چرا که چندی پیش اعلام شد فروش نفت دیگر به عهده نهاد یا شخص نخواهد بود تا معاونت بین‌الملل شرکت نفت به صورت کاملا انحصاری، این فعالیت را در اختیار بگیرد.

روحانی در زمستان سال قبل در خصوص قیمت نفت گفته بود: قیمت نفت گرچه امروز به حدود نصف نسبت به ماه های قبل رسیده است اما بدانید آن‌هایی که کاهش قیمت نفت را علیه برخی از کشورها طراحی کرده اند، پشیمان خواهند شد. این راه، برای آن‌ها قابل ادامه دادن نیست، اگر از کاهش قیمت نفت، ایران ضرر می‌کند، بدانید کشورهای تولید کننده دیگر همچون عربستان و کویت بیش از ایران ضرر خواهند کرد.

روحانی در صحبت‌های خود، ضرر شرکت‌های نفتی ایرانی را رد نکرده و بیان کرده است که تاثیر این کاهش قیمت بر عربستان و کویت بیشتر بوده و کشورهای تحریم‌کننده پشیمان می‌شوند. صحبت‌های وی به خوبی نشان از برخی مشکلاتی دارد که به طور طبیعی پیش روی شرکت‌های نفتی ایرانی است.

با این حال، انحصاری که معاونت بین‌الملل شرکت نفت برای فروش نفت در اختیار گرفته کار را سخت‌تر هم می‌کند، چرا که شاید شرکت‌های خصوصی نفت ایران راحت‌تر می‌توانستند اقدام به صادرات نفت کنند که حالا به دلیل بدحسابی‌هایی که برخی نهادها و اشخاص داشته‌اند به کلی منتفی شده است.

اما نگاهی به مسئله تاثیرپذیری شرکت‌های نفتی آمریکایی و مقایسه آن با شرکت‌های ایرانی، نشان از آن دارد که شرکت‌های داخلی نیز در معرض تاثیر کاهش قیمت نفت هستند.

نبود سرمایه‌گذاری کافی برای تسریع در فعالیت این شرکت‌ها از یک سو و افزایش 10 میلیون بشکه‌ای نفت روی آب ایران در سه ماه، از سوی دیگر به خوبی نشان از آن دارد که در صورت باقی ماندن تحریم‌ها و فشار مضاعف بر نفت ایران، شرکت‌های کوچک نفتی ایران با مشکلات جدی‌تری روبرو می‌شوند.