بخشنامهای که صدای فعالان گردشگری را درآورد
مریم نوری: اخیراً بخشنامهای از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران صادر شده است که در آن نوع خاصی از اطلاعرسانی تورها (تورهای لحظه آخری) در یک سایت گردشگری به نام لست سکند (lastsecond.ir) را ممنوع اعلام کردهاند. هر چند که در این بخشنامه عنوان شده این اقدام در جهت حمایت از فعالیتهای سالم و حرفهای دفاتر و شرکتهای خدمات مسافرتی و اجتناب از رقابتهای ناسالم، کاذب و تنظیم بازار بوده است اما دوگانگی در آن وجود دارد که موجب بدفهمی میشود.
به گزارش اقتصادنیوز این بخشنامه با وجود ابهاماتی که در آن به چشم میخورد مورد انتقاد برخی از فعالان بخش خصوصی قرار گرفته است. میلاد صابری، مدیر فنی و توسعه کسب و کار سایت اینترنتی فانفیر و همچنین برگزارکننده رویدادهای کارآفرینی استارتاپ گرایند تهران، یکی از منتقدان به این بخشنامه است که ضمن درج انتقاداتی در وبلاگ سایت گردشگری فان فیر، نقد خود را در گفتوگویی به صراحت بیان میکند.
صابری در این مورد توضیح داد: من به این بخشنامه از دو جهت انتقاد دارم یکی واضح نبودن این بخشنامه است که آیا مشکل این بخشنامه با یک سایت اینترنتی است که حالا در آن سایت لستسکند عنوان شده است یا نه؟ اگر مشکل با این سایت بوده است سوال این است چرا؟ و اگر مشکل با مفهوم و ذات خدماتی به نام "تور لحظه آخری" است، این چه ارتباطی با این سایت یا کانال اطلاع رسانی پیدا میکند؟ این بخشنامه دو پهلو است و ابهام دارد.
او در بخش دیگری از صحبتهایش عنوان کرد: در نهایت اگر با یک سایت مشکل دارند بگویند مشکل کجاست؟ و چرا باید هر دفعه بخشنامه ای برای ممنوعیت کار یک سایت منتشر شود. این کار به اکوسیستم کارآفرینی کشور لطمه وارد می کند و این چیزی است که شاید آن مسوولی که پشت میزش نشسته و چنین بخشنامه را صادر میکند به آن واقف نیست و لازم است که بررسی دقیقتری انجام دهد.
وی همچنین توضیح داد: مطلب دوم این است که اگر با خود "تورهای لحظه آخری" مشکل دارند خب چرا از رسانه ایراد میگیرند. آیا در حال حاضر آژانس ها از پیامک انبوه یا سایر کانال ها برای اطلاع رسانی تور لحظه آخری استفاده نمی کنند، آیا پس استفاده از زیر ساخت مخابراتی یا سایر روش های اطلاع رسانی هم باید ممنوع اعلام شود؟! اگر هم محتوا ایراد دارد که پس مشکل جای دیگری است؛ یعنی آژانس ها و نه کانال اطلاع رسانی. البته وجود خدمات "تور لحظه آخر" راهی است برای جلوگیری از ضرر بیشتر آژانسی که نتوانسته ظرفیت تورش را پیش فروش کند. این موضوع باید توسط خود آژانس ها و عرضه و تقاضا بازار گردشگری بالانس شود. لازم است مسئولان بدانند که بسیاری از استارتاپ و کسب و کار های جوان امروزی توسط افراد تحصیل کرده و متخصص و با صرف روز ها و ماه ها تحلیل، تحقیق و کار شکل میگیرد و اتفاقاً اگر همکاری موثری بین این بنگاه های اقتصادی و بخش دولتی صورت پذیرد حتی باعث ایجاد بهبود هایی در بازار و خدمت رسانی می شود و آنجاست که یک سایت اینترنتی به کمک ارتقا خدمات در بازار نیز میآید. به طور مثال ما خودمان با آژانسهای زیادی کار میکنیم که بعضی از آنها به قول، وعده و تعهد خود که به مسافران میدهند؛ نه اخلاقاً و نه حرفهای عمل نمیکنند و در این مدتی که در حال فعالیت بودیم چند مورد از این دست داشتیم که متعاقباً همکاری خودمان را با آن آژانسها قطع کردیم. برای اینکه اینها پول را از مسافر گرفتند و خدمات را به مسافر ارائه ندادند. اگر حساسیت اینقدر زیاد است پس چرا جلوی سوءفعالیت یکسری از این آژانسها که باید گرفته شود را نمیگیرند و برخورد ها و تصمیمگیریها به گونهای است که لطمه آن به کسبوکارهای جوان و استارتاپها وارد میشود.
صابری در ادامه اضافه کرد: هدف این است که این موضوع در قالب انتقادی محترمانهای به گوش مسوولان برسد که بدانند تصمیمگیریهای آنی و کارشناسی نشده روی سرنوشت خیلی از کسب و کارها اثر میگذارد. کم نیست تعداد سایتهایی که با قضاوتهای سطحی و احیاناً اشتباه با ممنوعیت کار و احتمالاً در مراحل بعدی با فیلتر شدن مواجه میشوند. از لطمات اقتصادی این موضوع هم که بگذریم، این لطمهای است که به روحیه کارآفرینان جوانی که سعی در ایجاد یک شرکت و راه اندازی کسب و کار دارند، وارد میشود. ما کم نداریم متخصصان یا کارآفرینانی که از کشور مهجرت کردهاند و وقتی با آنها صحبت میکنیم برخی دلیلشان این است که با مشکلات و باید و نباید های زیادی دست و پنجه نرم میکردند تا بتوانند کار خیلی سادهای را انجام بدهند.
وی تصریح کرد: در بسیاری از کشورهای دیگر اینگونه است که دست و پای یک استارتاپ و یا بیزینس را باز میگذارند که خودش با مدل کسب و کار مناسب را پیدا کند و رشد کند. اگر جامعه مدل را رد کند یا پس بزنند خود به خود آن کسب و کار محکوم به نابودی است. دولت به جای اینکه نقش حامی را در جهت رشد این کسب و کارها داشته باشد با اینگونه تصمیمگیریها مانعی بر سر راه کارآفرینان جوان و استارتاپها ایجاد می نماید. نگرانی من این است که این سوءبرداشتها و بخشنامهها در آینده به راحتی در مورد سایر کسب و کارها که اتفاقاً امیدوارانه و هدفمند پا به عرصه گردشگری الکترونیک گذاشتهاند نیز اتفاق افتد.
صابری در پایان یادآور شد: مطمئناً وقت آن رسیده است که مسوولان با همدلی و درک متقابل به سایتهای اینترنتی به صورت یک کسب و کار و شرکت نگاه کنند و حامی این حوزه از فعالیت بخش خصوصی باشند.