چرایی اختلاف آمار بانک مرکزی و مرکز آمار/ دفاع مدد از صحت آمار مرکز آمار
به گزارش اقتصادنیوز، محمد مدد گفت: تا زمانی که بنده در این سازمان بودم و همینطور پس از دوران ریاستم مطمئنم که مرکز آمار ایران از طرحهای آماری استفاده میکند و دادههای آمارهای مورد نیاز را به دست میآورد نه از طریق فرمول. از سویی دیگر داده های مدنظر مرکز آمار ایران هم از شهرها و هم از روستاهای کشور تهیه می شوند. یعنی اعداد و ارقام هر دو را برای مطالعه ملاک قرار میدهد. بنابراین هیچ عددی را مرکز آمار بر مبنای فرمولهای ریاضی و حدس و گمان به دست نمیآورد.
او افزود: تمام ارقام به دست آمده بر مبنای طرحهای آماری بوده که توسط یک الگوی نمونه آماری از یک جامعه است. مثلاً اگر گفته میشود که باید 1700 نمونه برای یک آمارگیری وجود داشته باشد، اگر 1500 عدد باشد قابلیت لازم را نخواهد داشت. بنابراین بر اساس این استانداردها طرحهای آماری مورد استفاده به دست میآمد و در نهایت ارائه میشد.
مدد درباره نابهنگامی در ارائه آمار گفت: در مرکز آمار طرحیهای مورد استفاده نسبت به نیازهای اطلاعاتی شکل میگیرد و همانطور که میدانید هر طرح آماری حداقل نزدیک به یک سال طول میکشد تا جمعآوری شود و پس از تحلیل، آماده برای ارائه شود. چرا که جمعآوری داده زمانبر و هزینهبر است.
او افزود: از آنجایی که بانک مرکزی گاهی احتیاج به اطلاعات فوری دارد و مجبور است اطلاعات سریع به مسوولان منتقل کند، طبیعی است که جزئینگر عمل نمیکند. بانک مرکزی اطلاعات سریعی لازم دارد که این اطلاعات ممکن است به صورت تقریبی باشد. فکر کنم اصلا بانک مرکزی نرخ تورم را در روستاها به دست نمیآورد و فقط در شهرها این نرخ را مورد بررسی قرار میدهد.
مدد گفت: بنابراین برای پاسخگویی نیاز آماری دولتمردان، بانک مرکزی باید سریعتر از مرکز آمار اطلاعات را ارائه کند. اما ماموریت مرکز آمار بیشتر است و باید جمعآوری آمارها را هم در روستاها پوشش دهد. از طرفی در مقطعی پایه سالی مورد نظر این دو با هم متفاوت بود و یکسری اختلافات در این زمینه وجود داشت. به معنای اینکه مرکز آمار سال پایه را یک سال متفاوت از بانک مرکزی مبنا قرار میداد.
رئیس پیشین مرکز آمار ایران که با تجارتفردا گفتوگو کرده درباره دلیل اختلافات آماری بانک مرکزی و مرکز آمار ایران گفت: مدتی بود که مرکز آمار هر گزارش آماری تهیه میکرد و در بولتنهایش قرار میداد اما دولت بازهم از اطلاعات بانک مرکزی استفاده میکرد. تا اینکه به تدریج در مرکز آمار و بانک مرکزی اطلاعات پایهای را یکی کردند. حتی تا آنجایی که میدانم ظاهرا سبد بانک مرکزی پس از این اتفاق حتی گستردهتر از گذشته شد و این اواخر شنیدهام که کارشناسان بانک مرکزی هم دادههای روستاها را مبنای گزارش خود قرار میدهند. از این رو تصورم این است که الان باید عددها و آمارها به هم نزدیکتر شده باشند.