پتانسیل نهفته پلیمرها برای جهش

افت و خیزهای اخیر بازار نفت خام و به تبع آن بازار پتروشیمی تا جایی بوده که بهای بسیاری از این محصولات را تا سطوح نگران‌کننده‌ای پایین آورده است. بسیاری از تولیدکنندگان تصمیم به بستن برخی از خطوط تولید خود کرده‌اند و تعدادی نیز وادار به کاستن از میزان تولیدات خود شده‌اند. در این میان اما، بررسی‌های تحلیلگران از پتانسیل بالای بازار محصولات پتروشیمی برای رشد در بازه 5 ساله پیش رو خبر می‌دهند. براساس اظهارات بسیاری از کارشناسان امر، بازار پتروشیمی جهان تا سال 2020 میلادی با رشدی قابل توجه تا حدود 890 میلیارد دلار بالا خواهد رفت.

تحقیقات جدید انجام شده با عنوان «تجزیه و تحلیل جامع، پیش‌بینی و چشم‌انداز صنعت جهانی و بازار پتروشیمی در بازه سال‌های 2015 تا سال 2020 میلادی» حاکی از رشد چشمگیر برای این محصولات است که رقم پیش‌بینی شده در نوع خود قابل توجه است. بر اساس این گزارش، انتظار می‌رود تقاضای جهانی برای بازار پتروشیمی که در سال 2014 میلادی ارزش آن حدود 550 میلیارد دلار تخمین زده شده بود، تا سال 2020 میلادی موفق به دستیابی به سطح 890 میلیارد دلار شود. طبق این گزارش، نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) پیش‌بینی شده برای این بازه پنج ساله در حدود 5/ 6 درصد برآورد شده است. در این بررسی محصولات اصلی همچون اتیلن، پروپیلن، بوتادین، بنزن، زایلن، تولوئن، استایرن و متانول بیشترین تاثیر را بر میزان رشد قابل انتظار داشته‌اند.

براساس این گزارش، پیش‌بینی می‌شود میزان تقاضای رو به رشد از سوی مصرف‌کنندگان کلیدی از جمله بخش ساخت‌و‌ساز، بسته‌بندی، حمل‌و‌نقل، صنایع نساجی، پلاستیک، بهداشت و درمان و... که عمدتا در خاورمیانه، آسیا و اقیانوسیه صورت خواهد گرفت، از طریق ایجاد زمینه مساعد با شرایط عملیاتی مطلوب، کماکان در روندی صعودی گام بردارد تا جایی که در بازه پنج ساله آتی زمینه‌ساز رشدی بیش از 61 درصد در بازار این محصولات خواهد شد. رشد قوی این صنایع، در حقیقت عامل محرک اصلی برای تقویت بازارهای پتروشیمی جهانی است. به عقیده تحلیلگران،‌ با این حال، بسیاری از تولید‌کنندگان انتظار دارند با چالش‌های بزرگی مانند رشد نگرانی‌ها درخصوص مشکلات زیست محیطی مواجه شوند و درصدد راهکارهای پیشگیرانه برای رویارویی با این موانع احتمالی هستند.

با توجه به اخبار منتشر شده از افزایش آلودگی هوا در مناطق مختلف جهان و همچنین گرم شدن کره زمین که روند رشد نگرانی‌ها را تسریع کرده، انتظار استفاده از محصولات پتروشیمی کاهشی است. با این وجود، انتظار می‌رود تخلیه سریع ذخایر نفت خام که در مدت اخیر تشدید نیز شده، چالش عمده پیش روی تولید‌کنندگان محصولات پتروشیمی باشد. به رغم این موضوع اما، با رشد آگاهی‌ها درخصوص ایمنی محیط‌زیست و نیز تغییر جهت به سمت استفاده از مواد شیمیایی زیستی، پیش‌بینی می‌شود شاهد تقویت نظریه رشد این بازار باشیم.

بر اساس این گزارش، مهم‌ترین بخش محصولات بازار پتروشیمی شامل اتیلن، پروپیلن، بوتادین، بنزن، زایلن، تولوئن، وینیل، استایرن و متانول می‌شود. طبق آمارهای موجود، اتیلن محصولی بوده که سهمی در حدود 25 درصد از بازار جهانی پتروشیمی را در سال 2014 میلادی به خود اختصاص داده است. در این میان پیش‌بینی می‌شود متانول، بخشی باشد که سریع‌ترین رشد را در بازه پنج ساله تا سال 2020 میلادی از خود نشان دهد. براساس گزارش‌ها، آسیا و اقیانوسیه با سهمی در حدود 50 درصد از کل حجم مصرفی محصولات پتروشیمی در سال 2014 میلادی، به‌عنوان پیشرو در بازار پتروشیمی شناخته شده‌اند. با وجود رشد تقاضا برای پلیمرها و مواد حلال، رنگ، چسب و پوشش‌های پلاستیکی در این مناطق، انتظار می‌رود بیشترین میزان این رشد پیش‌بینی شده برای بازار محصولات پتروشیمی در مناطق مذکور صورت بگیرد. در این میان، قوی‌ترین بازار پتروشیمی در آسیا و اقیانوسیه، چین است که طی ماه‌های اخیر با سقوط بازار سرمایه این کشور و انتشار آمارهای نگران‌کننده از سوی دولت آن مواجهیم. پس از آسیا و اقیانوسیه، شمال آمریکا و اروپا در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند.

به عقیده تحلیلگران؛ پیشرفت و توسعه شرکت‌های تولیدکننده پتروشیمی، تاثیر قابل توجهی در زنجیره ارزش این محصولات و نیز کیفیت تحقق این رشد پیش‌بینی شده خواهد داشت. فاکتور اصلی که به‌عنوان مهم‌ترین بازیگر در بازارهای جهانی ایفای نقش کرده و بیشترین تاثیر را بر بازارهای کالایی بالاخص پلیمرها دارد، بازار جهانی نفت است. به گزارش بلومبرگ، در آخرین معاملات انجام شده در بازارهای جهانی در روز جمعه، بهای نفت خام وست تگزاس اینترمدیت (WTI) با رشدی به اندازه 40 سنت معادل 20/ 1 درصد تا سطح 33 دلار و 62 سنت بالا رفت. در همین حال، هر بشکه نفت خام برنت نیز با 1 دلار و 19 سنت افزایش معادل 42/ 3 درصد تا نزدیک 35 دلار و 99 سنت رشد کرد.

در همین روز همگام با رشد بازار نفت، در بازارهای آسیایی شاهد رشد بهای اکثر محصولات پتروشیمی بودیم. در این روز معاملاتی، پلی‌اتیلن سبک، پلی‌اتیلن سنگین، پلی‌اتیلن سبک خطی (با رشدی به بزرگی 10 تا 20 دلار در مناطق مختلف)، آکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS)، استایرن مونومر و پروپیلن (به دلیل کمبود عرضه) با افزایش قیمت همراه شدند. در این میان، پلی‌اتیلن ترفتالات اما محصولی بود که به دلیل تقاضای ضعیف با کاهش قیمت همراه شد، کاهش میزان معاملات همزمان با آغاز تعطیلات سال نوی چینی یکی از مهم‌ترین‌ عوامل اثرگذار بر تضعیف تقاضا برای این محصول به‌شمار می‌رود. همچنین بزرگترین افت را در روند دادوستد اتیلن شاهد بودیم که با کاهش‌هایی بین 35 تا 40 دلار، باعث شد تا فعالان بازار با ناراحتی و ضرر هفته را به پایان برسانند. تنها محصول مهمی که با ثبات قیمت همراه بود، پی وی سی بود.

براساس این گزارش، در بازار چین به‌عنوان یکی از بازارهای مرجع در منطقه شرق آسیا، قیمت قراردادهای آتی پلی‌اتیلن سبک خطی و نیز پلی‌پروپیلن در بورس کالای دالیان چین با کاهش همراه شد، در حالی‌که بهای پی‌وی‌سی با رشد به کار خود پایان داد.

منبع: دنیای اقتصاد