شرط تک نرخی شدن دلار

تقویت نظارت بانک مرکزی

درباره لزوم قدرت بانک مرکزی در نظارت بر بانک‌ها، ولی‌الله ‎سیف ضمن تاکید بر ضرورت برخورداری بانک مرکزی از اختیارات قانونی لازم برای اعمال نظارت موثر بر فعالیت‌های بانکی، به تجربیات اخیر در برخورد با موسسات غیرمجاز اشاره کرد و افزود: با اتکا به حمایت مجلس شورای اسلامی امیدوارم تصویب لوایح دوگانه بانکی در مجلس شورای اسلامی به تقویت نقش نظارتی بانک مرکزی منجر شود. در مورد بحث نظارت بانک مرکزی دو دیدگاه عمده در دولت وجود دارد؛ دیدگاه اول معتقد است که نظارت بر سازمان‌های فعال در بازار سرمایه، بازار پول و صنعت بیمه باید تفکیک شده باشد و هر یک از این سه مورد به یک نهاد تخصصی برای نظارت نیاز دارد اما دیدگاه دوم بر این نکته تاکید دارد که یک سازمان واحد و مشخص باید متولی امور نظارتی بر همه دستگاه‌ها و سازمان‌های فعال در حوزه‌های بانک، بورس و بیمه باشد و بر تفکیک آنها اعتقاد ندارد. لایحه بانکداری به دنبال این است که تمرکز نظارت را در بانک مرکزی حفظ کند اما از بخش سیاست‌گذاری جدا شود.همچنین رئیس‌کل بانک مرکزی با انتقاد از اینکه عمده مسوولیت تامین مالی اقتصاد بر عهده بانک است، افزود: هم‌اکنون نظام بانکی ایران در وضعیت چندان مناسبی به‌سر نمی‌برد و نزدیک به 45 درصد از منابع و دارایی‌های بانک‌ها منجمد و غیرقابل استفاده است و بازدهی مناسب را ندارد.

یکسان‌سازی نرخ ارز

رئیس شورای پول و اعتبار، یکسان‌سازی نرخ ارز را تابع وضعیت باثبات و به دور از شوک اقتصاد دانست و اجرای آن را منوط به شرایط مطلوب و داشتن آرامش در فضای اقتصادی کرد. سیف یکی از پیش‌نیازهای اصلی طرح یکسان‌سازی نرخ ارز را عادی‌سازی روابط بین‌المللی بانکی عنوان و تاکید کرد: نیاز است با تدبیر و دیپلماسی، روابط بین‌المللی بانکی را بهبود بخشیم. طبق گفته رئیس بانک مرکزی یکسان سازی نرخ ارز قرار بود پس از گذشت چند ماه از اجرای توافق برجام عملیاتی شود، اما صحبت‌های حال حاضر این مقام مسوول نشان می‌دهد که این طرح شاید تا پایان سال جاری نیز به انجام نرسد.‎ پیش‌تر نیز از سوی مقامات بانکی کشور زمان‌های گوناگونی برای اجرای این طرح اعلام شده بود، به‌طوری که ابتدا سال گذشته را زمان اجرای این طرح عنوان کردند اما بعدتر نیم‌سال اول سال جاری و سپس 6 ماه دوم سال جاری را به‌عنوان زمان‌های مناسب اجرای این طرح اعلام کردند. اما صحبت‌های اخیر رئیس بانک مرکزی نشان می‌دهد اجرای این طرح به سال بعد موکول شود. البته برخی کارشناسان معتقدند این رویه از جهتی می‌تواند مطلوب نیز تلقی شود؛ چرا که بانک مرکزی یکسان‌سازی نرخ ارز را در حالت پایدارتر اقتصادی انجام خواهد داد. اما در مقابل نظر این عده، کارشناسان دیگر معتقدند که اگر افزایش یکباره در بازار شوک ایجاد نکند، بسیار بهتر از فرآیند تدریجی است که در آن نمی‌توان مطمئن بود که در طول تعدیل ارزی چه رویدادهای دیگری رخ خواهد داد و مشخص نیست این فرآیند به سرانجام برسد و از سوی دیگر برای اقتصاد تورمی چون ما، زمان، امر گرانبهایی است؛ زیرا هر روزی که بگذرد احتمال افزایش نرخ ارز آزاد وجود دارد و این یعنی شکست احیای نظام تک‌نرخی. سیف به این نکته اشاره کرد که در سال‌های گذشته بخش عمده‌ای از ارز بازار را بانک مرکزی تامین می‌کرد ولی اکنون با توجه به حجم منابع ارزی که از محل صادرات کالاهای غیرنفتی به بازار عرضه می شود سهم بانک مرکزی در تامین ارز بازار کمتر شده، با این وجود بانک مرکزی توانسته با اعمال روش‌های دقیق، کنترل مناسب و موثری را بر ثبات بازار ارز اعمال کند که دستاورد آن نیز ثبات مطلوب قیمت ارز در بازار و از آن مهمتر کاهش محسوس دامنه نوسان آن بوده است.