تصمیم احتمالی ترامپ در مورد برجام چه خواهد بود؟
به گزارش اقتصادنیوز ؛ ابراهیم متقی، استاد دانشگاه تهران در رابطه با تصمیم احتمالی ترامپ درباره برجام به «دنیای اقتصاد» گفت: «اگر‌چه ترامپ دارای رویکرد تهاجمی نسبت به برنامه جامع اقدام‌مشترک است اما به لحاظ ساختاری و بینالمللی ناچار است در ژانویه ۲۰۱۸ بار دیگر مساله مربوط به تعلیق مرحله‌ای تحریم‌ها را مورد پذیرش قرار دهد؛ به عبارت دیگر ابهام مربوط به خروج آمریکا از برجام حداقل در ژانویه ۲۰۱۸ انجام نخواهد گرفت.»
به گفته این کارشناس مسائل آمریکا، واشنگتن از یکسو تلاش دارد تا روندهای راستی‌آزمایی بیشتر و موثرتری از سوی نهادهای بینالمللی به‌ویژه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ارتباط با قابلیت هسته‌ای ایران اعمال شود. از سوی دیگر هدف آمریکا کاهش قدرت راهبردی ایران در حوزه‌های دفاعی، امنیتی و راهبردی است و تحقق این موضوع را از طریق تحریم‌های کنگره پیگیری خواهد کرد. محمد جمشیدی، استاد دانشگاه تهران نیز معتقد است: با توجه به ناآرامی‌های اخیری که در ایران اتفاق افتاد این انگیزه را داخل تیم دولت ترامپ افزایش داد که برای تشدید فشار علیه ایران و تشدید ناآرامیها و آشوب، از برجام خارج شوند تا به نوعی با التهاب در فضای سیاسی و فشارهای اقتصادی، ناآرامیها را در کشور افزایش دهند. به همین خاطر مرتب بر حمایت از معترضان تاکید می‌کردند و به دنبال طولانی کردن ناآرامیها در ایران بودند. استاد دانشگاه تهران با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران توانست به خوبی این ناآرامیها را پایان دهد، گفت: «امروز دیگر این معادله مطرح نیست و ساختار قدرت آمریکا شامل کنگره و حتی جمهوری‌خواهان و تیم امنیتی دولت ترامپ قائل به این موضوع هستند که برجام باید حفظ شود و تحریم‌ها را به روش‌های دیگر بر ایران تحمیل کنند.»
به گفته جمشیدی به‌نظر می‌رسد که برجام حفظ شود ولی در مقابل تحریم‌ها افزایش پیدا کند. البته این کارشناس مسائل آمریکا به برخی ملاحظات شخصی ترامپ در تصمیم‌گیری‌هایش نیز اشاره کرد و افزود: «انتشار کتاب «آتش و خشم» و بررسی جدی‌تر ارتباطات ترامپ با روسیه در ایام انتخابات، فشارهای سیاسی داخلی را بر رئیس‌جمهوری آمریکا افزایش داده و باعث شده که ابراز اتهامات علیه او بیشتر شود. بنابراین این مسائل داخلی باعث برخی انگیزه‌های شخصی برای ترامپ شده تا با ایجاد بحران خارجی، بحران داخلی را پوشش دهد. » او ادامه داد: «اما این سناریو فقط از دیدگاه شخص دونالد ترامپ است و ساختار قدرت چنین نگاهی ندارد.» جمشیدی با تاکید دوباره بر این موضوع که دولت ترامپ فعلا به‌رغم تمام نوسانات از برجام خارج نخواهد شد، توضیح داد: «اما واشنگتن بر اروپا و کنگره فشار بیشتری مبنی بر اصلاح بیشتر برجام به نفع آمریکا وارد خواهد آورد.» در نهایت استاد دانشگاه تهران گفت که به‌نظر نمی‌رسد این تداوم حضور آمریکا در برجام طولانی‌مدت باشد و دولت جمهوری‌اسلامی‌ایران باید خود را برای سناریوی خروج آمریکا از برجام آماده و پاسخ‌های متناسب را طراحی کند. مهدی محمدی، کارشناس مسائل استراتژیک نیز در مورد تصمیم احتمالی ترامپ درخصوص برجام، این پیش‌بینی را بسیار سخت توصیف کرد. با این حال او افزود: برای دونالد ترامپ، مولفه‌های سیاست داخلی و راضی کردن رای‌دهندگان بیش از هر چیز اهمیت دارد و رئیس‌جمهور آمریکا در پی راضی نگه‌‌داشتن این سرمایه اجتماعی است. از سوی دیگر تخریب میراث باراک اوباما از دیگر اهداف ترامپ است.
به گفته محمدی، این در شرایطی است که ناآرامی‌های اخیر داخل ایران، وضعیتی مشابه بهار ۸۹ را برای ایران تکرار کرده است؛ شرایطی که به‌دنبال آن، آمریکا به این نتیجه رسید که می‌تواند با سوار شدن روی موج بحران‌های داخلی، دولت ایران را تنبیه اقتصادی کند. در چنین فضایی بود که قطعنامه ۱۹۲۹ که شدیدترین تحریم‌ها علیه یک کشور در طول تاریخ بود به تصویب رسید. این کارشناس مسائل استراتژیک با این همه تاکید کرد که باز هم نمی‌توان درباره تصمیم ترامپ موضع‌گیری قاطعانه‌ای داشت. با این حال او اضافه کرد که در این فضا بیش از هر زمان دیگری احتمال خروج آمریکا از برجام، وجود دارد و ممکن است ترامپ تصمیم بگیرد تعلیق بخشی از تحریم‌های هسته‌ای ایران را تمدید نکند. به باور این کارشناس، ایران باید اقدامی متناظر انجام دهد.
