آمار اشتغال در رشته‌های مختلف تحصیلی

آمارها حاکی از این است که تحصیل در رشته‌های مختلف، سرنوشت متفاوتی را نیز رقم خواهد زد؛ به‌طوری‌که احتمال بیکاری بین تحصیلکرده‌ها در رشته‌های مختلف از ۷/ ۸ درصد تا ۵/ ۳۷ درصد متفاوت است. براساس اعلام اداره آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار، نرخ بیکاری جمعیت فارغ‌التحصیلان یا در حال تحصیل دوره‌های عالی در سال ۱۳۹۶، برای کل کشور ۴/ ۱۹ درصد بوده است. اما در این بین برخی رشته‌ها، دارای نرخ بیکاری بالای ۳۰ درصد همچون «حفاظت محیط زیست» و «علوم کامپیوتر» و برخی دارای نرخ بیکاری تک رقمی همچون «تربیت معلم و علوم تربیتی» و «بهداشت» بوده‌اند.

نوسان بیکاری در رشته‌ها: گزارش مرکز آمار وزارت کار نشان می‌دهد که در بین گروه‌های عمده رشته تحصیلی، نرخ‌های بیکاری بین ۷/ ۸ درصد تا ۵/ ۳۷ درصد در نوسان بوده است که تفاوت شانس کاریابی در رشته‌های مختلف را نشان می‌دهد. گروه‌های پرمتقاضی: بیشترین جمعیت تحصیلکرده‌ها در رشته‌های گروه شغلی «مهندسی و حرفه‌های مهندسی» قرار دارد. تقریبا از هر ۵ تحصیلکرده، یک نفر مهندسی خوانده است. مجموعه تحصیلکرده‌های این گروه بالغ‌بر ۲ میلیون و ۴۶۰ هزار نفر برآورد می‌شوند. گروه‌های تحصیلی زیر مجموعه «بازرگانی و امور اداری» نیز دومین گروه شغلی پرمتقاضی است. جمع فارغ‌التحصیلان این گروه شغلی نیز بیش از ۲ میلیون و ۳۵۷ هزار نفر گزارش شده است. در کنار این دو گروه، «معماری و ساختمان» و «علوم انسانی» نیز جمعیت فارغ‌التحصیل زیادی را به خود اختصاص داده‌اند.

وضعیت نرخ مشارکت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که کمترین نرخ مشارکت مربوط به رشته «علوم کامپیوتر» است. نرخ مشارکت این گروه کمتر از ۴۰ درصد بوده است و از فارغ‌التحصیلان این رشته، کمتر از ۴۰ درصد آنها به جست‌وجوی کار پرداخته‌اند. نرخ مشارکت در گروه «علوم زیستی»، «علوم انسانی» و «هنر» نیز کم بوده است. در حقیقت کمتر از نیمی از تحصیلکرده‌های این ۳ رشته، در بازار کار امید به یافتن شغل دارند. در مقابل گروه‌هایی نیز وجود دارند که نرخ مشارکت در آنها حتی به بالای ۷۰ درصد می‌رسد. بیشترین نرخ مشارکت مربوط به دو گروه «خدمات حمل‌و‌نقل» و «خدمات محیط زیست» است. در این دو گروه نرخ مشارکت تحصیلکرده‌ها نزدیک به ۷۲ درصد است. در گروه‌های پرمتقاضی مهندسی، نرخ مشارکت ۶۳ درصد گزارش شده است.

شانس کاریابی در گروه‌ها: تحصیل و فعالیت در کدام رشته تحصیلی، شانس کاریابی بیشتری به‌دنبال دارد؟ مطابق داده‌های ارائه شده، نرخ بیکاری تنها در ۲ گروه، کمتر از ۱۰ درصد است: «تربیت معلم و علوم تربیتی» و «بهداشت». در واقع کمتر از ۱۰ درصد تحصیلکرده‌های این دو گروه که متقاضی شغل بوده‌اند، اکنون بیکار مانده‌اند. در رشته پرمتقاضی مهندسی، نرخ بیکاری ۲۱ درصد گزارش شده که از متوسط رشته‌های دیگر بیشتر است. برعکس، در بازرگانی و امور اداری نرخ بیکاری تحصیلکرده‌ها کمتر از میانگین و ۹/ ۱۸ درصد بوده است. نرخ‌های بیکاری بالای ۳۰ درصد نیز در برخی رشته‌ها مشاهده می‌شود. بیشترین نرخ بیکاری مربوط به تحصیلکرده‌های «حفاظت محیط‌زیست» و «علوم کامپیوتر» است.