گزارش «اقتصادنیوز» از بازار طلاوارز پایتخت؛ بالاترین قیمت دلار در سال 98/ سکه بالای مرز روانی باقی ماند

به گزارش اقتصادنیوز؛ با افزایش قیمت دلار، بازار طلا نیز با وجود عقب‌نشینی، مورد حمایت روند صعودی بازار ارز قرار گرفت و روی رقم 6میلیون‌تومانی باقی ماند. همچنین هر مثقال طلای آبشده 2 میلیون 575 هزار تومان قیمت خورد و هر گرم طلای 18عیار به حدود 594هزار تومان رسید.

3 دیدگاه متناقض درباره رشد دلار

در بیست و ششمین روز اسفندماه، دلار به بالاترین قیمت سال 98 رسید و از قیمت سکه در کانال 6 میلیون تومانی نیز حمایت کرد. روز دوشنبه، شاخص ارزی 300 تومان افزایش قیمت را به ثبت رساند و به بهای 15 هزار و 930 تومان رسید. در مورد علل رشد قیمت دلار در روز دوشنبه سه دیدگاه تقریبا متناقض وجود داشت؛

رییس کل بانک مرکزی باور داشت، نوسان کنونی قیمت دلار از سوی عوامل واقعی و بنیادی حمایت نمی شود و به صراحت، افزایش روزهای اخیر را ناشی از سفته بازان بازیگران و معامله گران فردایی از یک سو و استفاده از آربیتراژ قیمتی از سوی دیگر می دانست. بانک مرکزی برای مقابله با یکی از عوامل افزایش، یعنی آربیتراژی که در بازار وجود داشت، به یکباره قیمت دلار در صرافی های بانکی را 850 تومان افزایش داد تا نرخ فروش در این مراکز منتخب فروش ارز به 15هزار و 650 تومان برسد. این قیمت تنها 150 تومان با بازار ازاد فاصله داشت و کسب سود از فاصله قیمتی بین نرخ صرافی ها و بازار ازاد را تقریبا غیرممکن می کرد.

در حالی که عبدلناصر همتی، عوامل غیربنیادی را در رشد قیمت موثر دلار می دانست، تحلیل گران فنی شکسته شدن سطح مقاومتی 15 هزار و 500 تومانی پس از نزدیک به 20 روز را عاملی می دانستند که منجر به افزایش تقاضای فنی در بازار شده است. دلار مدت ها در دامنه 15 هزار و 200 تا 15 هزار و 500 تومانی نوسان کرده بود، ولی روز یک شنبه با جهش 135 تومانی توانست خود را به محدوده 15 هزار و 630 تومانی برساند. به گفته فعالان، این افزایش جسارت بازیگران ارزی برای خرید ارز را افزایش داد و موجب شد که در همان بعدازظهر روز یک شنبه در معاملات پشت خطی قیمت دلار به بالای 15 هزار و 700 تومان برسد. رشدی که در شروع معاملات روز دوشنبه نیز نقش داشت و شاخص ارزی در حوالی محدوده 15 هزار و 720 تومانی معاملات خود را آغاز کرد.

در این میان، معامله گران سنتی بازار نیز شروع افزایشی نرخ حواله درهم را در افزایش قیمت دلار بازار داخلی اثرگذار عنوان کردند. امروز نرخ حواله درهم از همان آغاز روز با قدرت از محدوده 4 هزار و 400 تومانی عبور کرد و با این جهش، انتظارات بازیگران بازار داخلی را تحت تاثیر قرار داد.

آیا عوامل حقیقی پشتوانه رشد قیمت دلار است؟

رییس کل بانک مرکزی، در یک پیام اینستاگرامی به نوسانات هفته جاری بازار ارز واکنش نشان داد. همتی در این پیام تلویحا عنوان می کند که افزایش روزهای اخیر از سوی عوامل واقعی حمایت نمی شود و از دو دلیل و نشانه برای تایید صحبت خود استفاده می کند. عبدالناصر همتی معتقد است در روزهای گذشته تقاضای نقدی خاصی به دلیل گسترش ویروس کرونا در بازار مشاهده نمی شود و می نویسد:« در روزهای پایانی امسال با توجه به اثرات شیوع ویروس کرونا عملاً تقاضای واقعی و مؤثری برای ارز (اسکناس) در صرافی‌ها وجود ندارد.».

در کنار این، دلیل دومی که رییس کل باور دارد، افزایش قیمت دلار از سوی عوامل بنیادی حمایت نمی شود، به میزان عرضه در سامانه نیما و روند قیمتی آن مربوط می شود؛ همتی عنوان  می کند، «نرخ ارز برای واردکنندگان با عرضه قابل توجه صادرکنندگان غیر نفتی و بانک مرکزی در سامانه نیما (فقط در اسفند ماه بیش از ۱.۵ میلیارد دلار) روند نزولی به خود گرفته است».

بررسی روند دلار در سامانه نیما نشان می دهد که ارزش این ارز از تاریخ 21 اسفند تقریبا روند نزولی داشته است، ولی اگر معیار را به اولین روز اسفندماه ببریم، شاهد روند صعودی خواهیم بود. در واقع، قیمت دلار در سامانه نیما در 30 امین روز بهمن ماه در محدوده 13 هزار و 300 تومانی قرار دارد، حال آنکه در بیست و یکمین روز اسفندماه، این ارز در سامانه نیما با قیمت 14 هزار و 300 تومانی مورد معامله قرار گرفته است؛ این مساله نشان از افزایش هزار تومانی در بازه زمانی یاد شده دارد.

با این حال، از روز 22 اسفند، روند دلار در نیما نزولی می شود و در اخرین روزی که قیمت دلار در سامانه نیما درج شده است، یعنی در تاریخ 25 اسفند، قیمت 13هزار و 984 تومانی مشاهده می شود که بیش از 300 تومان کمتر از تاریخ 21 اسفندماه است. با این حال، اختلاف قیمت دلار در فاصله بین ابتدای اسفند تا 25 امین روز این ماه هم چنان نزدیک به 700  تومان است.

البته در همین فاصله زمانی در بازار آزاد، قیمت دلار حدود دو برابر بیشتر افزایش یافته است. در آخرین روز بهمن ارزش دلار در بازار آزاد حدود 14 هزار و 400 تومان بود، ولی امروز این ارز در بازار در حوالی 15 هزار و 800 تومان مورد معامله قرار می گرفت.

در مجموع می توان صحبت های ریس کل را از دو جنبه صحت سنجی کرد: اول اینکه مجموعه شواهد و مشاهدات و صحبت های معامله گران رسمی نشان می دهد که میزان تقاضای اسکناس نقد در صرافی ها کاهش پیدا کرده است؛ کمتر فرد عادی در بازار حاضر می شود و صرافی ها خلوت هستند و علت اصلی این کساد نیز شیوع ویروس کروناست. در این بخش به نظر می رسد صحبت رییس کل که دلار از سوی تقاضای واقعی در بخش معاملات نقدی حمایت نمی شود، صحت داشته باشد.

با این حال، در بخش دوم، به نظر می رسد علی رغم عرضه یک و نیم میلیارد دلاری در سامانه نیما قیمت ها افزایشی شده اند. این مساله نشان می دهد که سطح تقاضا در سامانه نیما در پایان سال افزایش قابل توجهی داشته است. یه عبارت دیگر، بخشی از افزایش قیمت دلار در بازار ازاد از سوی تقاضای واقعی حمایت می شود؛ هر چند که به احتمال زیاد بخش دیگری از آن از سوی عوامل بنیادی حمایت نمی شود و بیشتر ناشی از سفته بازی و جوسازی معامله گران غیر رسمی است.

در واقع، آنچه مسلم است، در بازار حداقل به دلیل گسترش ویروس کرونا، تقاضای نقدی زیادی وجود ندارد، هر چند که ممکن است تقاضای حواله ای و احتیاطی به دلیل نااطمینانی های اخیر افزایش پیدا کرده باشد.

دلیل رشد قیمت دلار از نگاه رییس کل

رییس کل از دو عامل به عنوان متغیرهای اثرگذار بر افزایش قیمت دلار نام برد؛ اولی سفته بازی و دیگری فاصله آربیتراژی که در قیمت های موجود در بازار وجود داشت. همتی در یادداشت اینستاگرامی خود می نویسد: «خالی فروشان و سفته بازان که از مدت‌ها پیش با امید زیاد برای بالا رفتن نرخ ارز در بازار معاملاتی داشته اند تلاش می‌کنند با عملیات روانی و اعلام نرخ‌های بالا در کانال‌های خود در فضای مجازی معاملات فردایی خود را سودآور نمایند و یک گروه دیگر نیز تلاش می‌کنند از فرصت آربیتراژ به خاطر اختلاف قیمت واقعی و فردایی بهره مند شوند».

بر اساس صحبت های بازیگران ارزی نیز به نظر می رسد که معامله گران فردایی این روزها در بازار فعال تر شده اند و بخشی از این موضوع نیز به دلیل ان بوده است که در شرایط نااطمینانی بتوانند با جوسازی قیمت ها را در سطوح بالاتری قرار دهند. چنین مساله ای موجب شد که خالی فروشان که بخشی از معامله گران فردایی هستند که با اهرم انتظاری کاهش قیمت ها کسب سود می کنند، در بازار دچار ضرر هنگفتی شوند. آنها که با انتظار قیمت های پایین تر اقدام به فروش کرده بودند، به دلیل بالا رفتن قیمت ها ناچار شدند که به بازار به عنوان متقاضی ورود کنند و از این طریق بر فشار تقاضای بازار بیفزایند.

در واقع تقاضا و سفته بازی زیاد برخی از معامله گران فردایی موجب شد که خالی فروشان ارزی نیز به طور غیرمستقیم دلیلی برای افزایش تقاضا در بازار شوند.

در کنار این، در روزهای اخیر قیمت دلار در بازار ازاد همواره بالای محدوده 15هزار و 300 تومانی بود، حال آنکه قیمت این ارز بر تابلوی صرافی های بانکی روی عدد 14 هزار و 800 تومانی جا خوش کرده بود. اختلاف زیاد بین این قیمت ها موجب می شد که تقاضای کاذبی برای استفاده از این فاصله قیمتی وارد بازار شود.

صرافیهای بانکی برای مقابله با این عامل افزایشی، روز یک شنبه نرخ خود را بیش از 800 تومان بالا آوردند. آن  ها انتظار دارند این اقدام منجر به افت نوسان و کاهش تدریجی قیمت دلار شود. همتی نیز با حمایت از تصمیم صرافی های بانکی می نویسد:« صرافی‌های بانکی که تاکنون در کنار و همراه بانک مرکزی بوده و وظیفه بازارسازی را بر عهده دارند امروز به درستی تصمیم گرفتند بدون تغییر قابل توجه نرخ خرید ارز برای از بین بردن آربیتراژ نرخ فروشی خود را افزایش داده و به تدریج آن را به نرخ تعادلی برگردانند.»

مقاومت سکه با اهرم دلار

در واکنش به افزایش قیمت دلار، سکه تمام بهار آزادی 20  هزار تومان افزایش را به ثبت رساند و به بهای 6 میلیون و 40 هزار تومان رسید؛ البته پس از ساعت 3 بعدازظهر میزان فروش ها در بازار کمی بالا رفت و قیمت ها تعدیل شدند. رشد قیمتی سکه در شرایطی صورت گرفت که بهای طلای جهانی تا ساعت 3 بعدازظهربه زیر محدوده هزار و 500 دلاری سقوط کرده بود و برخی معامله گران به واسطه این اتفاق انتظار نزول سکه را داشتند. با این حال، فلز گران بهای داخلی با اهرم دلار از خود حفاظت کرد.

قیمت دلار و یورو در صرافی ملی

روز دوشنبه صرافی ملی نرخ رسمی خرید دلار را 100 تومان و نرخ فروش این ارز را 850 تومان افزایش داد و به شرح زیر اعلام شد:

قیمت خرید دلار آمریکا :  14750 تومان (100+)

قیمت فروش دلار آمریکا :  14850 تومان (850+)

قیمت خرید یورو :  16600 تومان (100+)

قیمت فروش یورو :  16700 تومان (650+)