گزارش «اقتصادنیوز» از بازار طلاوارز پایتخت؛ دلار رکورد18ماهه زد/ نگاهی به نوسان یک‌ساله شاخص ارزی

به گزارش اقتصادنیوز؛ در بیست‌وهفتمین روز اسفندماه و در حالی که تنها یک روز به آخرین روز کاری سال 98 باقی است، بازار ارز به روند افزایشی ادامه داد و قیمت دلار رکورد یک سال و نیم گذشته خود را در کانال 16 هزار تومانی به ثبت رساند. بازار طلای تهران نیز سیر صعودی را پیمود و سکه طرح جدید روی قیمت 6 میلیون و 100 هزار تومانی به کار خود پایان داد. همچنین هر مثقال طلای آبشده 2 میلیون 600 هزار تومان قیمت خورد و هر گرم طلای 18عیار به حدود 600 هزار تومان رسید.

یک روز مانده به پایان کار بازار ارز در سال 98، دلار به بالاترین سطح قیمتی 18 ماه گذشته رسید. روز سه شنبه، دلار 200 تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و روی کانال 16 هزار تومانی قرار گرفت. آخرین بار شاخص ارزی در اوایل مهرماه97 نوسان در کانال 16 هزار تومانی را تجربه کرده بود. با ثبت افزایش روز گذشته، میزان بازدهی دلار در سال 98، به 6/21 درصد رسید، حال آنکه رشد این ارز در سال 97 نزدیک به 170 درصد بود. این آمار شاید تفاوت وضعیت بازار ارز در سال 98 و 97 را لحاظ میزان نوسان به وضوح نشان دهد، ولی مسلما بین وضعیت بازار ارز در اسفند 97 و اسفند98 تفاوت زیادی وجود دارد. دلار در آخرین ماه سال جاری حدود 11 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است، حال آنکه درهمین بازه زمانی در سال  گذشته تنها شاهد رشد نیم درصدی شاخص ارزی بودیم. در واقع، درست است که سال 98 از لحاظ نوسانی بسیار آرام تر از سال 97 بوده است، ولی رشد شدید شاخص ارزی در اسفندماه 98 در مقایسه با انتهای سال 97، چنین نگرانی را در میان فعالان افتصادی ایجاد می کند که روند نوسانی این روزها به سال بعد نیز سرایت کند؛

پشت پرده نوسان روزهای اخیر دلار

خبرهای جدید حکایت از آن دارند که تامین تقاضای حواله ای کمی دچار مشکل شده است. شاید علت نوسان روزهای اخیر بازار آزاد داخلی را نیز بتوان از طریق همین کانال حواله پی گیری کرد. بررسی های «دنیای اقتصاد» از صحبت های معامله گران نشان می دهد که با گسترش ویروس کرونا مکانیسم جابه جایی و عرضه ارز بازارساز دچار اختلالاتی شده و همین مساله زمینه ساز مشکلاتی در بخش حواله شده است. به گفته یکی از بازیگران باتجربه بازار، در گذشته از طریق جابه جایی طلا و دریافت ارز به جای آن در کشورهایی چون ترکیه و امارات نیازهای حواله ای مرتفع می شد، ولی در حال حاضر پروازهای هوایی ممنوع شده اند و این مساله موجب شده است که تامین ارز مورد نیاز متقاضیان دشوار شود. برخی فعالان عنوان می کردند که در نتیجه چنین اختلالی است که امروز نرخ حواله درهم در مقطعی به سوی مرز 4 هزار و 500 تومانی حرکت کرد. در کنار این عنوان می شود که ارزش دلار در کشور ترکیه نیز بالاتر رفته است. در واقع،  عامل  اصلی که منجر به افزایش تغییرات قیمتی دلار در انتهای سال جاری شده است، مربوط به گسترش ویروس کروناست که آثار متعددی بر اقتصاد کشور گذاشته است.

در این میان، شمار دیگری از معامله گران عنوان می کردند، اساسا با سقوط بهای طلای جهانی در 2 روز گذشته، صرفه اقتصادی برای جابه جایی طلا و ارز نیز از بین رفته است؛ از نگاه این گروه، در شرایط فعلی برای معامله گرانی که به دنبال استفاده از کسب سود از تفاوت قیمتی دو بازار هستند، بهتر است که ارز را از ایران خارج کنند و به جای آن طلا وارد کنند. این موضوع به قیمت دلار  تحرک بیشتری می بخشد، ولی مانع افزایش شدید سکه می شود. در واقع مثبت شدن حباب سکه موجب می شود که خروج طلا از ایران و ورود ارز به جای آن برای معامله گران غیررسمی صرفه اقتصادی خاصی نداشته باشد.

نوسان یک ساله دلار

دلار سال 98 را در کانال 13 هزار تومانی آغاز کرد و در فصل اول سال بیشتر گرایش به افزایش قیمت داشت. این روند بخصوص در 50 روز ابتدایی سال جاری مشخص بود، چرا که در فاصله ابتدای فروردین تا تاریخ 19 اردیبهشت قیمت دلار بیش 2 هزار تومان جهش کرد و از محدوده 13 هزار و 150 تومانی تا نقطه 15 هزار و 700 تومانی جهش کرد. از تاریخ 21 اردیبهشت جهت قیمتی دلار تغییر کرد و این ارز در فاز کاهشی قرار گرفت. این روند نزولی را اگر به صورت درازمدت پی گیری کنیم، تا اوایل پاییز ادامه پیدا می کند؛ دلار در انتهای خردادماه تا نزدیکی ابتدای کانال 13 هزار تومانی عقب نشنیی می کند و پس از آن حدود 2ماه طول می کشد تا در یک سرازیری قیمتی به کانال 11 هزار تومان برسد. پس از فعل و انفعالات افزایش و کاهش قیمت دلار در 4 ماه ابتدایی سال، وارد یک دوره ثبات طولانی مدت می شویم. در واقع از مردادماه تا اواخر آبان ماه، شاخص ارزی در یک کانال نوسان می کند و آن هم کانال 11 هزار تومانی است. در همین بازه زمانی است که کمترین قیمت دلار نیز ثبت می شود و در اوایل شهریورماه، شاخص ارزی تا قیمت 11 هزار و 100 تومانی پایین می آید.

پس از اینکه دلار چندین بار در شکست مرز 11 هزار تومانی ناکام می ماند، کم کم معامله گران افزایشی وارد بازار می شوند واز آذرماه شاهد افزایش فاز هیجانی دلار می شویم. شاخص ارزی تنها در همین ماه آذر بیش از 10 درصد افزایش قیمت را به ثبت می رساند که رتبه دوم بازدهی این ارز در سال 98 را یدک می کشد. بازار پس از این افزایش، در ماه های دی و بهمن با یک رشد ملایم تر مسیر افزایشی را ادامه می دهد تا اینکه در اسفندماه با افزایش شیب رشد خود رکورهای جدیدی را به ثبت می رساند. بالاترین قیمت 18 ماهه در اسفندماه به ثبت می رسد و همینطور بالاترین بازدهی ماهانه.

همه این رکوردها خبر از آن می دهند که شاخص ارزی در اسفند، ماه پرهیجانی را پشت سر گذشته است، ولی چه عواملی موجب ثبت چنین رکوردهایی در بازار شدند؟

برخی فعالان باور داشتند رشد ابتدای اسفندماه بیشتر ناشی از بازگشت ایران به لیست سیاه FATF  بود. به باور آن ها، نوسان گیران و سفته بازان با جوسازی پیرامون این اتفاق توانستند به راحتی انتظارات بازار را تحت تاثیر قرار دهند. با این حال، برخی فعالان باور داشتند، اثر این اتفاق خیلی زود از بازار خارج شد و آنچه موجب ادامه روند افزایشی شد، شیوع ویروس کرونا در ایران و ریسک هایی بود که به دنبال آن در بازار ایجاد شد. از نظر این گروه، گسترش این ویروس تقاضای احتیاطی و سفته بازی را در بازار افزایش داد؛ هم زمان به دلیل مشکلاتی که برای صادرات به وجود آمد، انتظار تضعیف سمت عرضه ایجاد شد و گفته می شود جا به جایی های ارزی و تامین تقاضای حواله ای نیز تحت تاثیر گسترش ویروس کرونا با مشکلاتی مواجه شده است.

سبقت سکه از دلار

سکه در سال 98 از لحاظ میزان بازدهی وضعیت بهتری را نسبت به بازار ارز تجربه کرد؛ حتی سکه در روزهای انتهایی سال با وجود افت شدید بهای طلای جهانی بیشتر به افزایش طلای جهانی دقت می کند و همین عامل موجب شد که روزهای اخیر نیز شاهد افزایش فلز گران بهای داخلی باشیم.

امروز نیز در واکنش به افزایش قیمت دلار، سکه تمام بهار آزادی، 60 هزار تومان افزایش را تجربه کرد و به بهای 6 میلیون و 100 هزار تومان رسید. با این رشد، میزان بازدهی فلز گران بهای داخلی در سال 98 به6/31 درصد رسید. این فلز گران بها در اسفندماه نیز 8/14 درصد افزایش را به ثبت رساند. دلیل رشد بیشتر سکه در سال 98 و اسفندماه نسبت به دلار را باید در روند کلی طلای جهانی جستجو کرد که از اواسط سال 2019  روند افزایشی داشته است.

در این میان، وضعیت بازار سکه نیز از لحاظ حبابی در همین اسفندماه تغییر کرد؛ پیش از آن همواره ارزش بازاری سکه از ارزش ذاتی اش کمتر بود.

قیمت دلار و یورو در صرافی ملی

روز سه‌شنبه صرافی ملی نرخ رسمی دلار و یورو را 100 تومان افزایش داد و به شرح زیر اعلام شد:

قیمت خرید دلار آمریکا :  14750 تومان (100+)

قیمت فروش دلار آمریکا :  14850 تومان (100+)

قیمت خرید یورو :  16600 تومان (100+)

قیمت فروش یورو :  16700 تومان (100+)