خبر بد برای صادرات گاز ایران/کشف یک میدان بزرگ در دریای سیاه

به گزارش اقتصادنیوز، اردوغان جمعه هفته پیش  وعده داد از خبری رونمایی می کند که در عصر جدید ترکیه طوفانی به پا خواهد کرد. پس از آن حدس‌ها و گمانه‌زنی‌ها آغاز شد بیشترین ظن این بود که اردوغان در نظر دارد تا از جزییات اکتشاف منبع انرژی جدید در دریای سیاه پرده برداری کند.

به گزارش بلومبرگ پس از آنکه مقامات کشور ترکیه اعلام کردند که این کشور در مراحل اولیه ارزیابی طراحی یک منبع جدید گاز طبیعی هستند اردوغان خبر از برگزاری یک کنفرانس مطبوعاتی در ساعت 3 بعداز ظهر به وقت محلی را داد. اردوغان در این ساعت روبرو خبرنگاران نشست و گفت میدانی با ظرفیت 320 میلیارد متر مکعب گاز در دریای سیاه کشف شده است و ترکیه امیدوار است بهره برداری آن از 2023 آغاز شود.

قبل از رونمایی از این خبر، وزیر خزانه داری و دارایی دولت کنونی ترکیه برات البیرق اخبار وعده داده شده  از سوی اردوغان را "یک تغییر محوری مهم" در این کشور توصیف کرد.

وزیر انرژی کشور ترکیه نیز اظهار کرد کشتی حفاری فتیح (Fatih) که متعلق به شرکت ملی نفت ترکیه است در منطقه تونا-1 (Tuna-1) در خارج از شهر ارگیل ترکیه در دریای سیاه اکتشاف را آغاز کرده است. این کشتی تاعمق بین 3500 تا 4000 متر را تاکنون حفاری کرده است. تونا-1 در حدودا 150 متری ساحل ترکیه قرار دارد . این محل در نزدیکی مرزهای دریایی بلغارستان و رومانی است و فاصله چندانی با بلوک نپتون رومانی ندارد. بلوک نپتون رومانی بزرگترین اکتشاف منبع نفت و گاز در دهه های اخیر بود که در هشت سال پیش توسط شرکت های نفتی بزرگ پتروم و اکسون کشف شد.

مشکوک بودن سرمایه گذاران به اردوغان

سرمایه‌ گذاران می گویند در ماه‌های اخیر به دلیل عدم شفافیت سیاست‌ گذاری  دولت ترکیه  نگرانی های انان بیشتر شده است به همین دلیل  چشم انداز لیر را ضعیف ارزیابی کرده و به دولت ترکیه در باره واقعی بودن این خبرها شک دارند. آنها به این که حجم مخازن کشف شده گاز طبیعی چه میزان است و اینکه چه میزان از آن را می‌توان به آسانی استخراج کرد مشکوک بوده و معتقدند به دلیل آنکه قیمت گاز پایین است ممکن است این عمل اصلا سود ده نباشد دیگر آنکه به مرحله تولید رساندن گاز طبیعی علاوه بر گذر زمان به هزینه میلیارد دلاری گزافی نیز نیاز خواهد داشت.

گولمیرا رزایاوا (Gulmira Rzayeva) محقق موسسه مطالعات انرژی در آکسفورد معتقد است "منفعت حاشیه‌ای این اکتشاف با توجه به قیمت پایین بنزین در ترکیه ممکن است حتی منفی هم باشد، اما باز هم یک مزیت استراتژیک برای ترکیه محسوب می‌شود. چرا که این کشور قراردادهای بلند مدتی دارد که رو به اتمام هستند و چنین خبری می‌تواند جایگاه آنها را در مذاکرات ارتقا دهد."

تنش‌ها در دریای سیاه

ترکیه درگیر مناقشات ارضی با کشور یونان  بر سر اکتشافات نفت و گاز در آب‌های شرقی مدیترانه است . فرانسه به منظر جلوگیر ی از پیش‌روی ترکیه در منطقه نیرو های نظامی خود را افزایش داده است و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان نیز در روز پنج شنبه اظهار داشت اتحادیه اروپا نگران افزایش تنش‌ها در این ناحیه است. 

 به هر حال به گفته وزیر انرژی کشور ترکیه شرکت ملی نفت ترکیه تاکنون سابقه و تجربه ای در حفاری عمیق نفت و گاز ندارد و با توجه به کشف‌های جدیدی که در این ناحیه رخ داده است احتمالا نیازمند ثبت کشتی‌های حفاری بزرگتری خواهد بود. تحلیلگران معتقدند باتوجه به آنکه قیمت نفت و گاز در این کشور کاهش یافته است با چنین دست آوردی اقتصاد توسعه در این کشور نسبت به گذشته جذابیت بیشتری خواهد داشت.

اثر این خبر برای اقتصاد ایران

ترکیه مهم‌ترین کشور وارد کننده­ گاز طبیعی ایران محسوب می ­شود. قرارداد صادرات گاز ایران به این کشور در سال 1996 به امضای دو طرف رسید و بر طبق این قرارداد ایران تا سال 2026 باید روزانه 27 میلیون متر مکعب گاز به این کشور صادر کند.در حال حاضر برآورد می شود صادرات گاز ایران به ترکیه سالانه 10 میلیارد متر مکعب است.

کاهش وابستگی به گاز  این امکان را به ترکیه می­ دهد که در تمدید قرارداد خود  با ایران یا از حجم واردات بکاهد یا تخفیف بیشتری بگیرد. این یعنی عملا قدرت چانه زنی ترکیه در معاملات گازی بالا خواهد رفت و عملا گاز ایران نقش قابل توجهی در سیاست‌های ترکیه نخواهد داشت.