نسل Z در ایران، چه نگاهی به فلسطین دارد؟

به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه هم میهن نوشت:

درحالی‌که جنگ در غزّه همچنان ادامه دارد و هرروز صحنه‌هایی از ویرانی و کشتار آشکار می‌شود، نوع واکنش نسل زد ایران (یعنی متولدان اواخر دهه ۹۰ میلادی تا اوایل دهه دوم قرن بیست‌ویکم) به این رخدادها، نشان‌دهنده نوعی دگرگونی آرام اما عمیق در نحوه تعامل مردم با مسائل منطقه‌ای، به‌ویژه مسئله فلسطین است.

فلسطین همواره یکی از مسائل محوری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده و در گفتمان رسمی، به‌عنوان نماد ایستادگی و مقاومت معرفی می‌شده است. با این حال، آنچه امروز جلب‌توجه می‌کند این است که نسل جوان دیگر به‌طور خودکار روایت رسمی حکومت را نمی‌پذیرد، بلکه تلاش می‌کند برداشت مستقل خود را از این مسئله شکل دهد؛ آن هم از طریق منابع مختلف به‌ویژه اینترنت و شبکه‌های اجتماعی و به‌طور خاص، محتوایی که مستقیماً از داخل فلسطین منتشر می‌شود.

بسیاری از جوانان این نسل برای دستیابی به روایت‌هایی بدون سانسور، به پلتفرم‌های دیجیتال مراجعه می‌کنند؛ روایت‌هایی مانند ویدئوهایی از جنایات جنگی، شهادت‌های زنده از فلسطینیان گرفتار در محاصره، یا حتی مشارکت فعالان اسرائیلی مخالف جنگ. این منابع، گرچه به زبان‌هایی جهانی ارائه می‌شوند، اما به بازسازی وجدان جمعی این نسل کمک می‌کنند و به آنان ابزارهایی برای فهم واقعیت‌ها خارج از چارچوب شعارهای ایدئولوژیک ارائه می‌دهند.

ویژگی برجسته این همبستگی نوظهور، آن است که صرفاً بر پایه دشمنی سیاسی با اسرائیل به‌عنوان «دشمن» شکل نگرفته، بلکه بر پایه نوعی حس انسانی و اخلاقی استوار است؛ همدلی‌ای که با رنج و مظلومیت، فارغ از ملاحظات قومی یا مذهبی، همدل می‌شود. به همین دلیل می‌بینیم که بسیاری از جوانان این نسل هرگونه سرکوب را ـ صرف‌نظر از منبع آن ـ نقد می‌کنند و با مظلومان ـ صرف‌نظر از هویت دینی یا سیاسی‌شان ـ اعلام همبستگی می‌نمایند.

نسل زد ایران، فلسطین را تنها به‌عنوان سرزمینی اشغالی نمی‌بیند، بلکه آن را نمادی جهانی از عدالت ازدست‌رفته می‌داند؛ همان‌طور که مبارزه زنان در ایران یا جنبش‌های اعتراضی دیگر ملت‌ها را نیز تجلی یک اشتیاق مشترک برای آزادی تلقی می‌کند. این پیوند میان مسائل داخلی و جهانی، میان دغدغه‌های ملی و ارزش‌های انسانی، به موضع این نسل، رنگ و بویی خاص می‌دهد.

نکته قابل‌توجه دیگر آن است که این نسل، با وجود زیستن در جامعه‌ای با محدودیت‌های فراوان در آزادی‌بیان، توانسته محتوایی منتقدانه، ساده و در عین حال تأثیرگذار تولید کند؛ چه در قالب یک توئیت، چه در قالب یک طراحی بصری یا ویدئویی کوتاه؛ محتوایی که نه در شعارها، بلکه در پرسش‌هایش، بلوغ سیاسی خود را نشان می‌دهد.

در پایان می‌توان گفت که نگاه نسل زد ایران به مسئله فلسطین، از تحولی در نوع آگاهی سیاسی جوانان حکایت دارد؛ تحولی که لزوماً در تعارض با موضع رسمی حکومت نیست، اما به آن نیز بسنده نمی‌کند. این نسل در جست‌وجوی معنایی تازه از آزادی است و فلسطین را آینه‌ای برای رؤیای جهانی عادلانه‌تر می‌بیند، حتی اگر این رؤیا از پشت یک صفحه موبایل باشد.