ریاض سلاح خود را غلاف نمی کند

«هیچ برنامه ای برای سفر وزیر خارجه به ریاض در آینده نزدیک وجود ندارد.» این پاسخ حسین صادقی سفیر ایران در عربستان به خبر اخیر روزنامه الحیات است که در گفت و گو با «اقتصاد نیوز» بیان شده است.

وی با طرح این موضوع که مناسبات تهران و ریاض در وضعیت قابل قبولی قرار دارد، تاکید می کند که سفر مورد اشاره قطعا در زمان مناسب خود صورت خواهد گرفت.

آغاز ماجرا
روزنامه الحیات در خبری از سفر قریب الوقوع محمدجواد ظریف، وزیرامورخارجه کشورمان به عربستان خبر داده و خاطرنشان کرده بود که مقامات ایرانی درصدد مهیاسازی اسباب این سفر در آینده نزدیک هستند. خبر این روزنامه تنها چند روز پس از اظهارات سعود الفیصل، وزیرخارجه سعودی ها منتشر شد که این مقام سعودی به انتقاد از عملکرد شاخه برون مرزی سپاه پاسداران در سوریه و مناقشات داخلی آن پرداخته بود.

موضوعی که با واکنش صریح مرضیه افخم،سخنگوی وزارت امورخارجه ایران مواجه شد.افخم با بیان این مطلب که اظهارات اخیر سعودالفیصل وزیر خارجه عربستان در شرایط حساس منطقه‌ای چندان منطقی نیست،متذکر شد که بهتر است مقامات سعودی با سعه صدر بیشتری به بیان مواضع خود بپردازند و از اظهارات شتاب زده که پایه و بنیان درستی ندارد،پرهیز کنند.

البته علاوه بر سعود الفیصل، انور بن محمد قرقاش وزیرخارجه امارات، سمیره رجب وزیر اطلاع رسانی بحرین و نبیل العربی دبیرکل اتحادیه عرب نیز از جمله مقاماتی عربی بودند که در جبهه مخالفت با ایران به انتقاد از سیاست های منطقه ای کشورمان پرداختند؛ دبیر کل اتحادیه عرب در گفت‌وگو با برنامه "بصراحه" شبکه خبری اسکای نیوز عربی مدعی شد که ایران به روش غیرقابل قبولی در امور داخلی برخی از کشورهای عربی دخالت می‌کند.وی با بیان ابنکه ایران بخشی از بحران سوریه است و باید بخشی از راه‌حل برای بحران این کشور باشد، از کمک‌های ایران به حزب‌الله انتقاد کرد و اظهار داشت که با کمک‌های ایران به حزب‌الله در اشغال بخش‌هایی از خاک سوریه مخالف است و کشاندن درگیری‌های سوریه به داخل لبنان از نظر کشورهای عربی، منطقه‌ای و بین‌المللی غیرقابل قبول است.

شاخ و شانه های ریاض برای تهران
انتقاد این مقامات عربی از سیاست های ایران در حالی بیان می شود که مقامات دولت اعتدال گرا همواره بر مشی دوستانه و صلح جویانه با تمامی کشورهای جهان و از جمله همسایگان تاکید کرده اند و به باور کارشناسان سیاست های ضد ایرانی، سعودی ها ناشی از احساس عقب ماندگی (سیاسی) ریاض نسبت به تهران است.صباح زنگنه،سفیر سابق ایران در ریاض با طرح این موضوع که شرایط منطقه ای و پیرامونی عربستان سعودی به گونه ای است که سران این کشور نسبت به هرگونه تحرک فرامرزی خود حساسند و با بدبینی نظاره گر تحولات پیرامون شان هستند، به «اقتصاد نیوز» می گوید: عقب ماندگی های سیاسی ریاض نسبت به تهران گاهی با یک خبر و گاهی با طرح یک ادعای واهی که بیشتر جنبه جنگ روانی دارد، جبران می شود.

محمد ایرانی،سفیر سابق ایران در بیروت اما معتقد است که برای ارزیابی اظهارات مقامات سعودی باید به حساسیت مقامات ریاض نسبت به میزان نفوذ ایران در عراق و اخیرا یمن نیز واقف بود.

البته وی بر این موضوع نیز تاکید می کند سعودی ها برای تخریب مواضع ایران در منطقه از ابزارهای نفوذ خود استفاده می کنند و یکی از این اهرم ها بهره گیری از ابزار پول و ثروت و درآمدهای نفتی است؛ امری که هم اکنون در حال انجام است.

ایرانی در گفت و گو با «اقتصاد نیوز» کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی را هم بخشی از سیاست های ریاض برای مقابله با تهران قلمداد می کند و می افزاید: عربستان تلاش می کند تا با تنظیم قیمت نفت در اوپک، نرخ این کالای طلایی را در اختیار بگیرد و از این حیث منافع ایران را تحت تاثیر قرار دهد.

وی معتقد است که ابزارهای عربستان عمدتا در جهت تخریب مناسبات تهران و ریاض به کار گرفته می شود و پس از تحولات اخیر یمن و قدرت گیری حوثی ها، این روند تخریبی بیشتر هم شده است.

درستی اظهارات سفیر سابق ایران در بیروت براساس خبر پایگاه گلوبال ریسرچ قابل استناد است. این پایگاه خبری از جزئیات توافق محرمانه ای میان آمریکا و عربستان پرده برمی دارد که براساس آن عربستان در ازای عرضه نامحدود نفت ارزان به بازار جهانی برای تضعیف روسیه و ایران، کنترل نفت و گاز کل منطقه را در اختیار بگیرد.

به نظر می رسد که جزییات این توافق در دیدار جان کری وزیر امور خارجه آمریکا و پادشاه عربستان در ماه سپتامبر نهایی شده باشد و یکی از عواقب ناخواسته این توافق سوق دادن هرچه سریع‌تر روسیه به سمت شرق و چین و اورآسیا باشد.