اختلاف درونی دولت بایدن در مورد چگونگی تعامل با ایران

به گزارش اقتصادنیوز پالیتیکو در مطلبی به قلم نهال طوسی  نوشت: به نظر می رسد دولت بایدن مایل است درباره برنامه هسته‌ای با تهران مذاکره کند. اما مشخص نیست که خواستار بازگشت به توافق اصلی است یا خیر.

جو بایدن بارها و بارها گفته است که در صورت ادامه تطابق تهران با مفاد توافق، آمریکا با هدف بسترسازی برای ایجاد پیمان گسترده‌تر و قوی‌تر به توافق هسته‌ای اصلی ایران خواهد پیوست. اما به گفته پنج نفر از افراد آشنا به موضوع، در داخل دولت بایدن، در میان دستیاران ارشد بحث‌هایی درگرفته است که آیا این بهترین راه است یا اینکه مسیرهای دیگری را که احتمالاً پیچیده‌تر است و ممکن است از توافق اصلی دور بمانند، پی بگیرند.

بایدن قرار است روز جمعه در جلسه مجازی کنفرانس امنیتی مونیخ خطاب به رهبران جهان سخنرانی کند، اظهاراتی که مطمئنا از سوی ایران و همچنین کشورهای دیگری که سعی دارند قصد او برای توافق هسته‌ای را استنباط کنند، با دقت تماشا می‌شود.

یک مقام ارشد وزارت امور خارجه در یک جلسه توجیهی با خبرنگاران، چشم انداز ملاقات رو در رو با ایرانیان را بیش از «یک گام» پیشرفت نامید.

به طور کلی ، تحولات تاکنون نشان می‌دهد که ترمیم کامل توافق اصلی ممکن است یک مجموعه مذاکرات بسیار ناموزون‌تر و طولانی‌تر از آنچه بسیاری از ناظران انتظار داشتند، باشد.

یکی از افراد آشنا به این بحث گفت "بسیاری از دیدگاه‌های مختلف" در دولت وجود دارد، و افزود "من فکر می کنم تمایل غریزی برای بازگشت به توافق وجود دارد ، اما این یک نتیجه از پیش تعیین شده نیست."

توافق موقت

نهال طوسی در بخش دیگری از گزارش پالیتیکو نوشته است: یک بحث درونی دولت در مورد مراحل بعدی تا حد زیادی به این موضوع خلاصه شده است: این که آیا در وهله نخست هدف بازگشت به توافق هسته‌ای اصلی است یا از همان ابتدا به دنبال یک توافق گسترده‌تر هستیم. یک توافق گسترده‌تر احتمالاً جنبه‌های غیر هسته‌ای مانند محدودیت در برنامه موشک‌های بالستیک ایران و مقرراتی که بیش از توافق اصلی دوام دارند یا دائمی هستند را شامل می‌شود.

به هر صورت، یک گزینه روی میز این است که فعلاً نوعی توافق موقت داشته باشید که بتواند اعتماد هر دو طرف را جلب کند.

افراد آشنا به موضوع گفتند که توافق موقت لزوماً مانند معامله اصلی نخواهد بود. این می تواند شامل دادن برخی معافیت‌های تحریمی به ایران -از قبیل اجازه فروش نفت- در ازای توقف برخی از اقدامات تهران مانند غنی‌سازی اورانیوم با خلوص 20 درصد باشد.

این بحث تمام شده است

با این حال، یک مقام ارشد دولت بایدن اصرار داشت که این بحث تمام شده است. این مقام گفت که هدف توافق شده همچنان این است که اگر ایران به تعهداتش عمل کند، آمریکا به توافق اصلی بازمی گردد. اما اینکه دقیقاً چه مراحلی باید برای دستیابی به آن هدف و با چه سرعتی طی شود،  هنوز جای بحث و گفتگو دارد.

برخی افراد آشنا به موضوع تأکید کردند که دولت، در یک ماه گذشته، همچنان در حال پر کردن پست‌های کلیدی در وزارت امور خارجه، کاخ سفید و دیگر نهادهایی بوده که مربوط به بحث ایران بوده است.

اختلاف راب مالی با جیک سالیوان و مک‌گورک

با این حال سه نفر از این افراد اظهار داشتند که برت مک گورک، یک مقام ارشد خاورمیانه در شورای امنیت ملی، در میان صداهای تندروانه‌تر نسبت به ایران است و جیک سالیوان مشاور امنیت ملی در برخی مواقع مواضع سخت‌تری نسبت به بسیاری از همکاران خود دارد.

افراد آشنا با این بحث گفتند که هر دوی این مقامات ارشد امنیت ملی ممکن است بیشتر تمایل داشته باشند که بلافاصله به دنبال معامله‌ای بزرگتر باشند، نه تلاش برای احیای نسخه 2015 این توافق. 

راب مالی، نماینده ویژه بایدن در مذاکرات ایران بیشتر طرفدار بازگشت به توافق هسته‌ای اصلی است. از دیگر افرادی که احتمالاً در کنار وی هستند، می‌توان به جف پرسکات، یک مقام عالی در نمایندگی ایالات متحده در سازمان ملل اشاره کرد. افراد آشنا به این گفتگوها اظهار داشتند که آنها کاملاً مطمئن نیستند که وزیر امور خارجه آنتونی بلینکن در کدام طرف ایستاده است.

سناتور باب منندز ، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا یکی از چندین دموکراتی است که در مخالفت با توافق اولیه در طول سالهای اوباما به جمهوریخواهان پیوست. منندز همچنین با تصمیم ترامپ مبنی بر دور شدن از توافق بدون طرحی جایگزین مخالفت کرد. وی بایدن را به موضع گیری سخت واداشته و گفته است که رئیس جمهور نباید قبل از بازگشت به میز مذاکره "از تحریم های قابل توجه ایران" یکاهد.

به گفته افراد آشنا در موضوع، بسیاری از دستیاران بایدن مردد هستند و فکر می‌کنند با انجام اقدامات همزمان با ضرب الاجل تعیین شده، به نظر می‌رسد که تسلیم فشارهای ایران شده‌اند.

اولین نشست در ماه مارس

تحلیلگران پیش بینی می کنند که نشست ۵+۱ و ایران در ماه مارس و در جلسه ای که قبلاً به طور آزمایشی کمیسیون مشترک نظارت بر اجرای توافق برنامه ریزی شده، برگزار شود.