واکنش ستاد مبارزه با موادمخدر به خبر آزاد شدن کشت خشخاش در ایران

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، دکتر محمد ترحمی در برنامه‌ای رادیویی درباره طرح کشت شقایق الیفرا و برداشت‌های اشتباه ایجاد شده در پی این طرح اظهار کرد: نام علمی کوکناری که تریاک با تیغ‌زنی از آن استحصال می‌شود، «سامنیو اپیوم» است یعنی می‌توان «اپیوم» از آن استحصال کرد.

مدیرکل دفتر حقوقی و امور مجلس ستاد مبارزه با موادمخدر افزود: نام علمی شقایقی که اکنون کشت آن مورد بحث قرار گرفته و موضوع تبصره ماده ۴۱ قانون مبارزه با موادمخدر است، «پاپاورسامنیوفرم الیفرا» بوده که برای تأمین نیازهای دارویی انجام می‌گیرد و قابلیت تیغ‌زنی و استحصال شیرابه به عنوان تریاک را ندارد بلکه آلکالوئیدهای مخدر مورد نیاز دارویی آن باید در کارخانجات استحصالات دارویی دریافت شود.

وی یادآور شد: هردو گونه گیاهی مذکور نوعی از شقایق‌ها هستند و در بخشی از نام علمی نیز مشترک بوده اما کاربرد متفاوتی دارند.

ترحمی با تأکید بر اینکه کشت خشخاش در قانون مطلقاً ممنوع است، یادآور شد: درباره کشت خشخاش و «کوکا» در قانون مبارزه با موادمخدر مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام و مصوبه شورای انقلاب بعد از انقلاب اسلامی، کلمه مطلقاً ممنوع ذکر و نیز مجازات تعیین شده است.

مدیرکل دفتر حقوقی و امور مجلس ستاد مبارزه با موادمخدر ادامه داد: افرادی که به کشت غیرمجاز گیاهان مذکور (خشخاش و کوکا) بپردازند، مجازات خواهند شد، برای کشت غیرمجاز، مجازات تعیین شده و برابر قانون جمهوری اسلامی ایران، کشت غیرقانونی خشخاش جرم است.

وی خاطرنشان کرد: کشت شقایق الیفرا برابر تبصره ماده ۴۱ قانون مبارزه با موادمخدر مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام، با درخواست وزارت بهداشت و به منظور تولید داروهای مخدر پایه لحاظ و نیاز دارویی نیز اکنون در این رابطه اعلام شده است.

ترحمی افزود: ما در لایحه دولت به غیر از شقایق الیفرا، شقایق وحشی ایرانی را نیز که فقط آلکالوئید «تبائین» دارد و فاقد «مورفین» است، در زمره تبصره ماده ۴۱ قرار دادیم.

مدیرکل دفتر حقوقی و امور مجلس ستاد مبارزه با موادمخدر متذکر شد: قانونی شدن کشت خشخاش اصلاً وجود ندارد، زمزمه‌ها نیز در این رابطه نادرست است حتی در لایحه جدید، مجازات‌ها برای کشت خشخاش تشدید می‌شود؛ پیشنهاد دادیم مجازات زارع آن برای مرتبه نخست، جزای نقدی و آموزش وی، برای مرتبه دوم جزای نقدی و حبس و مرتبه سوم جزای نقدی و مصادره زمینی باشد که زراعت در آن صورت گرفته است.

وی در پاسخ اظهارات مجری برنامه مبنی بر اینکه نظارت این موضوع با ستاد خواهد بود و طرح این سؤال که آیا ستاد مبارزه با موادمخدر زیر بار بخش نظارتی این موضوع خواهد رفت؟ گفت: بله اینگونه خواهد بود همچنین باید متذکر شوم سازوکار کشت در تبصره ماده ۴۱ قانون مبارزه با موادمخدر، درباره شقایق الیفرا یا شقایق ایرانی که در صنعت داروسازی کاربرد دارند، انحراف و نشتی نخواهند داشت همچنین موجب ترویج یا شیوع اعتیاد نمی‌شوند، مشخص شده است و کشت آن‌ها بر اساس درخواست وزارت بهداشت برای صنایع داروسازی، با نظارت وزارت جهاد کشاورزی و ستاد مبارزه با موادمخدر خواهد بود البته کنوانسیون‌های بین‌المللی که سازوکاری برای کشت گیاهان‌ مخدرپایه دارند نیز می‌گویند این کشت باید برای تولید مصارف دارویی داخلی، در زمین‌های دارای مجوز، توسط زارعین مجوزدار صورت گیرد، خرید آن دولتی باشد تا امکان نشت نداشته باشند حتی درباره پوشال، کاه و … که از آن باقی می‌ماند نیز قوانین خاصی ذکرشده است.

ترحمی در بخش دیگری از برنامه درباره بحث «مدیریت مصرف» با بیان اینکه متولی درمان معتادان در کشور وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است، گفت: وقتی داروهای مخدر بیان می‌شود، این دارو هم شامل داروهای درمان اعتیاد و هم داروهای موردنیاز سایر بیماران است.

مدیرکل دفتر حقوقی و امور مجلس ستاد مبارزه با موادمخدر عنوان کرد: برای اجرای طرح یادشده (کشت) دو مرحله لازم است، نخست بحث اصلاح قانون باید صورت گیرد، زیرا در تبصره ماده ۴۱ قانون فعلی مبارزه با موادمخدر فقط کشت شقایق الیفرا ذکر شده اما پیشنهاد کشت شقایق ایرانی را نیز مطرح کردیم، این شقایق فقط تبائین دارد، فاقد آلکالوئیدی مانند مورفین یا مواد دیگر است و اگر به طور مثال جوشانده یا سمق آن استفاده شود، سمی کشنده خواهد بود لذا تنها باید به کارخانه رفته تا آلکالوئید تبائین از آن دریافت شود البته این شقایق در دیگر کشورها مانند امریکا یا استرالیا نیز کشت و تبائین از آن دریافت می‌شود.

وی افزود: ما در قانون به جز شقایق الیفرا، کشت شقایق ایرانی را نیز پیشنهاد دادیم و در این راستا باید اصلاح قانون صورت گیرد زیرا این شقایق دارای تبائین بوده و تبائین نیز در جهان ماده‌ مخدری تحت کنترل است.

ترحمی بیان کرد: نکته بعدی نیز درباره شقایق الیفرا این است که آئین‌نامه نظارت و ارزیابی درحال تدوین است تا بتوانیم در همین سال زراعی اقدام به کشت آن کنیم، این گیاه، کشت زمستانه دارد و در بهار برداشت می‌شود، اکنون با وزارت بهداشت و جهاد کشاورزی در حال تدوین آئین‌نامه هستیم و بحث نظارت روی کشت این گیاه مهم است که در حال تدوین آن هستیم.

مدیرکل دفتر حقوقی و امور مجلس ستاد مبارزه با موادمخدر خاطرنشان کرد: ستاد مبارزه با موادمخدر جمع حاکمیتی دارد یعنی اعضاء آن برابر ماده ۳۳ قانون مشخص شده‌اند، تنها از دولت نیستند و از قوه‌قضائیه، نیروهای مسلح و … در آن عضویت دارند همچنین درباره آن دسته از اقدامات بخش‌های خصوصی مانند اتحادیه‌ها و صنوف، نظرات از آن‌ها اخذ و لحاظ می‌شود زیرا طرح‌های تخصصی در صورت عدم اتخاذ نظر نهادهای مربوطه، خام خواهد بود.

به گزارش روابط عمومی ستاد مبارزه با موادمخدر، وی گفت: کمیته‌هایی در ستاد مبارزه با موادمخدر همچون کمیته درمان، کمیته حقوقی و قضائی و … فعال هستند، موضوع کشت نیز یک تغییر پارادایم است لذا بر آن هستیم با مدیریت خوب و اخذ نظرات کارشناسی وضعیت را اداره کنیم همچنین نباید کشور را از ظرفیت داخلی محروم کنیم و آن وقت از دیگر کشورها مانند استرالیا موادمخدر دارویی بگیریم تا به طور مثال بتوانیم استامینوفن تولید کنیم.