«جنگ در سایه» ایران و اسرائیل

به گزارش اقتصادنیوز؛ چهارشنبه هفته گذشته سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد که حمله پهپادی علیه یک مرکز تولیدی سانتریفیوژ متعلق به این سازمان در اوایل صبح بدون تلفات جانی و آسیب ساختاری خنثی شده است.

در بیانیه آژانس نام این سایت مشخص نشده، اما نیویورک‌تایمز در گزارشی به نقل از رسانه‌های ایران، یک منبع ایرانی آشنا به حمله و یک مقام ارشد اطلاعاتی، مدعی شده است که ساختمان مورد هدف یکی از مراکز اصلی تولیدی سانتریفیوژهای مورد استفاده در دو تأسیسات هسته‌ای فردو و نطنز، واقع در حوالی کرج -شهری در حومه تهران- بوده، و حمله توسط یک پهپاد کوادکوپتر کوچک انجام شده است.

نیویورک‌تایمز به نقل از این فرد آشنا به حمله نوشته است به نظر می‌رسد این پهپاد از داخل ایران و مکانی نه چندان دور از هدف از زمین بلند شده و به سوی سایت پرواز کرده است. اما این منبع نمی‌دانست که در صورت وجود، چه میزان خسارت به بار آورده است.

به نوشته این روزنامه خنثی‌سازی این حمله، می‌تواند یک پیروزی رضایت‌بخش برای آژانس‌های اطلاعاتی و امنیتی ایران تلقی شود که به بهانه اقدامات خرابکارانه در تاسیسات نطنز و ترور [شهید] محسن فخری‌زاده، دانشمند هسته‌ای کشور مورد انتقاد قرار گرفته بودند.

به ادعای نیویورک تایمز، در حالی‌که هیچ‌کس مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته است، به گفته این مقام ارشد اطلاعاتی، کارخانه معروف به شرکت تکنولوژی سانتریفیوژ ایران (تِسا) در لیست اهدافی بود که اوایل سال 2020 به رئیس جمهور دونالد ترامپ و مقامات ارشد دولت، از جمله وزیر امور خارجه مایک پمپئو و رئیس CIA جینا هاسپل، به عنوان اهداف احتمالی برای حمله و بخشی از کارزار گسترده اسرائیل علیه برنامه هسته ای ایران ارائه کرده بود.

به گفته این مقام ارشد اطلاعاتی، در میان اهداف ارائه شده در آن زمان، حمله به سایت غنی‌سازی اورانیوم در نطنز و ترور [شهید] فخری زاده نیز وجود داشته است که اسرائیل عملیات ترور را در ماه نوامبر و خرابکاری در نطنز را در ماه آوریل انجام داده است. این مقام اطلاعاتی گفت کارزار علیه برنامه هسته ای ایران با آگاهی و رضایت دولت ترامپ انجام شده است.

نیویورک‌تایمز مدعی است در حالی که برای تعیین اینکه آیا خسارتی به کارخانه تولید سانتریفیوژ وارد شده یا خیر هنوز زود است ، اما ارزیابی اینکه چرا این کارخانه، به عنوان هدف این کارزار واقع شده چندان دشوار نیست. با توجه به اینکه هدف حمله ماه آوریل، آسیب رساندن به سانتریفیوژهای تأسیسات نطنز بوده است، این کارخانه احتمالاً وظیفه جایگزینی موارد آسیب دیده را به عهده داشته است.

به ادعای این روزنامه، علاوه بر این، تسا، سانتریفیوژهای ایرانی پیشرفته و مدرنی را تولید می‌کند که می‌توانند در مدت زمان کمتری فرآیند غنی‌سازی اورانیوم را انجام دهند. و توانایی ایران در تولید، ساخت، مونتاژ و کار با چنین سانتریفیوژهایی که به طور قابل توجهی زمان گریز هسته‌ای را کوتاه می‌کند، یکی از موارد اصلی رایزنی‌ها در مذاکرات احیای برجام در وین است.

آژانس انرژی اتمی ایران در بیانیه روز چهارشنبه خود اعلام کرد که جزئیات حمله در دست بررسی است. در این بیانیه آمده است: «با توجه به اقدامات احتیاطی برای حفاظت از سایت‌های متعلق به سازمان انرژی اتمی، حمله امروز صبح قبل از آسیب رساندن به ساختمان خنثی شد». این آژانس، نیروهای امنیتی و اطلاعاتی را بخاطر ممانعت از حمله به فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران، تحسین کرد.

آژانس هواپیمایی ایران نیز روز چهارشنبه قانون جدیدی را اعلام کرد که طبق آن همه پهپادهای غیرنظامی، بدون در نظر گرفتن اندازه و کاربرد آن‌ها، باید ظرف شش ماه در یک وب سایت دولتی ثبت شوند تا پروانه‌هایی برای هواپیماهای بدون سرنشین ثبت شده صادر می شود.

به ادعای نیویورک‌تایمز حمله پهپادی روز چهارشنبه شباهت‌هایی به حمله‌ای دارد که در آگوست 2019 علیه تأسیساتی انجام شد که مقامات اسرائیلی آن را بخشی از تلاش‌های حزب‌الله برای تولید موشک‌های هدایت دقیق توصیف کردند.

در آن حمله، هواپیماهای بدون سرنشین کوچک مسلح از منطقه ساحلی بیروت برخاستند و به محل یورش بردند کردند. عوامل پشت این حمله ، که مقامات حزب الله آنها را اسرائیلی معرفی کردند، به وسیله یک زیردریایی که برای بردن آنها آمده بود، عقب نشینی کردند.

نیویورک‌تایمز در پایان مدعی شد که اسرائیل و ایران با حملات مخفیانه زمینی، هوایی و دریایی در سراسر منطقه، یک جنگ در سایه علیه یکدیگر در پیش گرفته اند.