کدام دولت‌ها از پیچ مجلس به سلامتی رد شدند+ معرفی مردودی‌های کابینه‌ها در چهاردهه اخیر

اما این روند در ۱۲ دولت قبلی جمهوری اسلامی ایران چگونه بوده و بهارستانی‌ها تا چه حد به آن‌ها اعتماد کرده اند و چه تعداد از آن‌ها نتوانسته اند رای اعتماد کسب کنند.  

از میان ۱۲ دولت تاریخ جمهوری اسلامی ایران، دولت سیدمحمد خاتمی و محمود احمدی‌نژاد در دو مورد رکورددار تعداد وزرای افتاده و نیفتاده در روز رای‌ اعتماد مجلس به کابینه هستند. مجلس پنجم و ششم به همه وزرای پیشنهادی دو دولت اول و دوم اصلاحات رای‌اعتماد و مجلس هفتم و هشتم به هفت نفر وزیر پیشنهادی دو دولت احمدی‌نژاد رای عدم‌اعتماد داد.

دولت دوم، بدون مردودی

نخستین کسی که در تاریخ جمهوری اسلامی ایران، کابینه به مجلس معرفی کرد، محمدعلی رجایی در کسوت نخست‌وزیر بود.  به‌دنبال عزل بنی‌صدر منافق از مقام ریاست‌جمهوری و انتخاب رجایی به‌عنوان ریاست‌جمهوری، بنا به پیشنهاد رجایی، محمدجواد باهنر در سال ۱۳۶۰ به‌عنوان نخست‌وزیر به مجلس شورای اسلامی معرفی شد و مجلس نیز به او و تمامی وزرای پیشنهادی‌اش رای‌اعتماد داد.

دولت سوم، بدون مردودی

محمدرضا مهدوی‌کنی از ۱۱ شهریور تا هفتم آبان ۱۳۶۰ در پی بمب‌گذاری در دفتر نخست‌وزیری در هشتم‌شهریور و شهادت محمدجواد باهنر نخست‌وزیر و محمدعلی رجایی رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر شد. او در ۱۱ شهریور ۱۳۶۰ کابینه موقت خود را تشکیل داد و وزرا را به مجلس معرفی کرد. همه پست‌ها مشابه کابینه باهنر بود، تنها علی‌اکبر ناطق‌نوری جایگزین مهدوی‌کنی در وزارت کشور شد و برای پست وزارت راه، هادی نژادحسینیان معرفی شد. کابینه او ۱۷۰ رای موافق، ۱۳ رای ممتنع و چهار رای مخالف گرفت.

دولت چهارم، بدون مردودی

دولت چهارم جمهوری اسلامی ایران به ریاست‌جمهوری آیت الله سید علی خامنه‌ای و نخست‌وزیری میرحسین موسوی تشکیل شد. مقام معظم رهبری در دهم مهرماه سال ۶۰ به عنوان سومین رئیس جمهور ایران انتخاب شدند. ایشان نیز پس از معرفی چند گزینه برای نخست‌وزیری سرانجام میرحسین موسوی را در ۶ آبان‌ماه به عنوان نخست‌وزیر به مجلس معرفی کردند. در ۱۲ آبان‌ماه اکثریت مجلس به کابینه پیشنهادی  موسوی رای اعتماد داد. هم‌سویی نمایندگان مجلس با میرحسین موسوی نقش مهمی در تائید کابینه او داشت. 

دولت پنجم، بدون مردودی

دولت پنجم به ریاست علی اکبر هاشمی رفسنجانی کار خود را رسماً از ۲۵ مرداد ۱۳۶۸ آغاز کرد. سومین مجلس شورای اسلامی به تمامی ۲۲ وزیر پیشنهادی کابینه اول هاشمی‌رفسنجانی رای‌اعتماد داد. برخی دلیل این کار را حرمت نگه‌داشتن برای هاشمی از جانب نمایندگان مجلس، به موجب ریاست دو ساله‌اش بر این مجلس می‌دانند.   خاتمی بیشترین رای را برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از مجلس وقت گرفت.  

دولت ششم، یک مردودی

دولت ششم جمهوری اسلامی ایران به ریاست اکبر هاشمی رفسنجانی کار خود را رسماً از ۱۲ مرداد ۱۳۷۲ آغاز کرد. از ۲۳ وزیر پیشنهادی، مجلسیان به ۲۲ نفر رای‌اعتماد دادند. «محسن نوربخش» که برای وزارت اقتصاد و دارایی معرفی شده بود با کمبود چهار رای از ورود به هیات دولت بازماند.  هاشمی در نهایت،  مرتضی محمدخان را به عنوان وزیر پیشنهادی معرفی کرد. از دیگر موارد قابل توجه در فرایند تأیید این کابینه می‌توان به ریزش آراء شدید محمدرضا نعمت‌زاده و غلامرضا آقازاده اشاره کرد و آن‌ها با اختلاف رأی ناچیز موفق شدند رأی اعتماد نمایندگان را کسب کنند.  

دولت هفتم، بدون مردودی

دولت هفتم  یا دولت اول اصلاحات و دولت دوم خرداد به ریاست سید محمد خاتمی در ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ کار خود را رسماً آغاز کرد. نمایندگان پنجمین مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۷۶ به تمام اعضای کابینه پیشنهادی خاتمی رأی اعتماد دادند.

دولت هشتم، بدون مردودی

دولت هشتم یا دولت دوم اصلاحات به ریاست سید محمد خاتمی در ۱۱ مرداد ۱۳۸۰ کار خود را رسماً آغاز کرد. نمایندگان مجلس ششم علی‌رغم اینکه در ابتدا با وزیر نفتی بیژن زنگنه مخالفت کردند، در نهایت هم به تمامی اعضای کابینه پیشنهادی سید محمد خاتمی رای اعتماد دادند. این رای‌گیری در جلسه مورخ ۳۰ مرداد ۱۳۸۰ انجام شد.

دولت نهم: ۴ مردودی و یک انصرافی

بررسی کابینهٔ محموداحمدی‌نژاد از تاریخ یکشنبه ۳۰ مرداد ۸۴ با حضور ۲۸۴ نماینده آغاز شد و ۴ روز ادامه یافت. وی وزرای پیشنهادی خود را طی نامه‌ای در ۲۳ مرداد به مجلس معرفی کرده بود.  

دوم شهریورماه سال ۸۴ کار بررسی وزرای پیشنهادی محمود احمدی‌نژاد در دستور کار مجلس قرار گرفت و پس از چهار روز بررسی صلاحیت وزیران در مجلس، نمایندگان مجلس در رای‌گیری نهایی به ۱۷ وزیر پیشنهادی رای اعتماد دادند و افراد پیشنهادی برای وزارتخانه‌های نفت، آموزش و پرورش، تعاون و رفاه موفق به کسب آرای نمایندگان مجلس هفتم نشدند.   اشعری،  علی‌احمدی،  هاشمی و سعیدلو به ترتیب برای وزارتخانه‌های آموزش و پرورش،  تعاون،  رفاه و تأمین اجتماعی و نفت پیشنهاد داده شده بودند موفق به کسب رأی اعتماد از مجلس نشدند.  صادق محصولی نیز که پیش از جلسه رأی اعتمادش، موضع‌گیری‌های نمایندگان مجلس علیه خود را درک کرده بود، از نامزدی برای تصدی وزارت نفت انصراف داد.

دولت دهم، ۳ مردودی

در دور دوم ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد نیز در هشتم شهریورماه ۸۸، نمایندگان مجلس از میان وزرای پیشنهادی، به سه نفرشان رای عدم اعتماد داد و بقیه را تائید کرد.

محمود احمدی‌نژاد برای نخستین‌بار در تاریخ جمهوری اسلامی ایران سه زن را برای تصدی مقام وزارت به مجلس معرفی کرد که فقط یکی از آن‌ها (وزیر بهداشت) موفق به اخذ رای‌اعتماد شد. مجلس با فاطمه آجرلو برای وزارت رفاه و سوسن کشاورز برای وزارت آموزش‌وپرورش موافق نبود و تنها به مرضیه وحیددستجردی برای تصدی پست وزارت بهداشت و درمان رای‌اعتماد داد. محمد علی‌آبادی، وزیر پیشنهادی نیرو هم نتوانست رای‌اعتماد مجلس هشتم را کسب کند.

دولت یازدهم، ۳ مردودی

در تاریخ ۲۴ مرداد ماه سال ۹۲ نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از ۴ روز بررسی و رسیدگی به صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی  سرنوشت ۱۸ وزارتخانه دولت یازدهم را مشخص کردند. در نهایت از بین ۱۸ وزیر پیشنهادی محمد علی نجفی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، جعفر میلی منفرد وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری، مسعود سلطانی‌فر وزیر ورزش و جوانان نتوانستند رای اعتماد بگیرند.  

دولت دوازدهم، یک مردودی

در تاریخ ۲۹ مرداد ماه سال ۹۶ مجلس شورای اسلامی پس از ۵ روز بحث و بررسی کابینه و برنامه وزیران پیشنهادی، برای تک تک وزیران رای گیری انجام داد. نمایندگان بعد از استماع دفاعیات پایانی رئیس‌جمهور درباره وزرای پیشنهادی‌اش نظر خود را درباره صلاحیت هریک از وزیران جهت حضور در هیئت دولت اعلام کرد. در جریان رای اعتماد از ۱۷ وزیر پیشنهادی فقط دکتر حبیب الله وزیر پیشنهادی نیرو رای اعتماد مجلس را نگرفت و هیات وزیران با ۱۶ وزیر تشکیل می‌شود.

دولت سیزدهم، یک مردودی

در تاریخ ۳ شهریور ۱۴۰۰ مجلس شورای اسلامی پس از ۵ روز بررسی کابینه و برنامه وزیران پیشنهادی، برای تک تک ۱۹ گزینه رای گیری انجام داد. نمایندگان بعد از استماع دفاعیات پایانی رئیس‌جمهور درباره وزرای پیشنهادی‌اش نظر خود را درباره صلاحیت هریک از وزیران جهت حضور در هیئت دولت اعلام کردند.

در جریان رای اعتماد از ۱۹ وزیر پیشنهادی فقط حسین باغگلی رای اعتماد از مجلس نگرفت و هیات وزیران دولت سیزدهم با ۱۸ وزیر تشکیل شد.