«زمستانِ سخت» در رابطه آمریکا و اسرائیل

سیگنال پیام تند آمریکا برای تل‌آویو

این اظهارنظر مقام آمریکایی پس از آن ایراد شد که اسمتریچ با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که اسرائیل باید روستای فلسطینی هوواره در کرانه باختری را محو کند. این موضع‌گیری موجب شده تا ده‌ها شهرک‌نشین به بهانه کشته شدن دو برادر اسرائیلی به روستا حمله کنند، 35 خانه را به آتش بکِشند و مردمان این منطقه را تحت فشار قرار دهند.

به نوشته المانیتور، بیانیه تکان‌دهنده اسمتریچ واکنش تند دولت بایدن را به همراه داشت. «ند پرایس» - سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده - گفت که چنین رویکردی نفرت‌انگیز است. او چنین مواضعی را محکوم کرد و نوعی تحریک به خشونت خواند. پرایس در ادامه از نتانیاهو و دیگر مقام‌های ارشد اسرائیلی خواست تا آشکارا با چنین مواضعی برخورد کنند.

پیام‌های خشم‌آلود و آشکار واشنگتن علیه یک مقام اسرائیلی موضوع بی‌اهمیتی نیست و حاوی سیگنال‌هایی جدی است. در سال 2014 «جفری گلدبرگ» فعال در نشریه آتلانتیک به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی که نامش فاش نشده، نتانیاهو را نخست‌وزیری نالایق خطاب کرد. اما «جان کری» - وزیر خارجه وقت آمریکا - نیز به سرعت واکنش نشان داد و عذرخواهی کرد. اما امروز پرایس مستقیما در برابر لنز دوربین‌ها موضع واشنگتن را عریان می‌کند؛ موضعی که هم در قاب تصویر ضبط می‌شود و هم به شکل صوتی. اسمتریچ تنها مقام اسرائیلی نیست که حامی شهرک‌نشین‌های آشوبگر است. اندکی پس از طغیان خشم این گروه‌های رادیکال، یکی از اعضای کنست که چهره‌ای است راست‌گرا، اظهارات مشابهی را ایراد کرد. او در یک مصاحبه رادیویی گفت که هوورا باید بسته و سوزانده شود. این خواسته است که بر آن تاکید داریم و از همین طریق می‌توانیم بازدارندگی‌مان را حفظ کنیم.

شعله‌هایی که خاموش نشد

اسمتریچ پیش‌تر هم توئیتی را که توسط یک چهره اسرائیلی تندرو در همین راستا منتشر شده بود لایک کرد، هرچند بعدا از موضعش عقب نشست و مدعی شد که نباید قانون را دست‌کم گرفت و دست به هرج و مرج هولناک زد؛ هرج و مرجی که می‌تواند از کنترل خارج شده و به بهای جان انسان‌ها تمام شود. با این همه این وضعیت مانع از آن نشد که وزیر دارایی تندروری اسرائل بیانیه تکان‌دهنده‌اش را بازپس بگیرد. اسمتریچ با درک بحران دیپلماتیکی که ایجاد کرده، گفت که مواضعش اشتباه فهمیده شده است. او تاکید داشت که با هر کسی که قانون را به بازی بگیرد، مخالف است. روشن است که شفاف‌سازی ادعایی اسمتریچ هم نتوانست شعله‌های این آتش را بخواباند.

یک مقام ارشد اسرائیلی به شرط ناشناس ماندن در باب اسمتریچ با المانیتور گفتگویی داشت و گفت «توصیف و روایت میزان آسیبی که در این باره و در چنین شرایط حساس و بحرانی به ما وارد شده، دشوار است. اسمتریچ به سان یک فیل در یک فروشگاه چینی عمل می‌کند.این چهره رادیکال که خواهان نابودی یک روستای فلسطینی است؛ در حقیقت تصویری فوق افراطی و هولناک از خود ترسیم می‌کند».

این مقام ارشد خاطرنشان کرد «اسمرتیچ نه فقط یکی از اعضای کابینه «بی بی» است بلکه مسئولیت اداره مدنی زندگی شهرک‌نشین‌ها در کرانه باختری را عهده‌دار است و اطلاعاتش را با وزیر دفاع در میان می‌گذارد. حال خدا می‌داند که چگونه به خود اجازه داده چنین هزینه سنگینی را تحمیل کند. فرض را بر آن بگذاریم که بتوان مواضعش را تا حدودی جبران کرد، اما باید گفت که همین مقوله سال‌ها به طول می‌انجامد»

«بی بی» در انتظار مقصدی برای حضوری دیپلماتیک

در چنین شرایطی دعوت جو بایدن از نتانیاهو برای بازدید از کاخ سفید، تقریبا بی‌شباهت به داستان‌های علمی- تخیلی نیست. این‌که کارزار اسرائیل چهار ماه پیش برگزار شد و هنوز از «بی بی» دعوتی نشده، رخدادی است بی‌سابقه.

اسرائیل در زمان ریاست نتانیاهو یک میلیارد دلار برای خرید و تجهیز هواپیمای شخصی‌اش سرمایه‌گذاری کرده، اما حالا مقصدی برای پرواز ندارد. حتی امارات متحده عربی هم هنوز اولین سفر «بی بی» را به دبی و ابوظبی را تایید نکرده است.

در این میان، وزیر امور خارجه آلمان نیز در دیدار با همتای اسرائیلی‌اش در برلین از نگرانی کشورش در باب بازنگری‌های قضایی ارائه شده توسط کابینه نتانیاهو گفت. آلمان یکی از بزرگ‌ترین متحدان اسرائیل است، با این حال، به‌سان موضع ند پرایس، نگرانی‌های برلین به شکلی زنده در برابر دوربین‌ها در کنفرانس مطبوعاتی وزارت خارجه آلمان و اسرائیل مطرح شد.

اظهارات پرایس و آلنا بربوک برای جایگاه اسرائیل در عرصه بین‌الملل چشم‌انداز خوبی ترسیم نکرده، با این همه این تازه آغاز راه است و احتمالا در آینده شاهد تحولات جدی‌تری خواهیم بود.فعلا تام نایدز، سفیر آمریکا در اسرائیل مسئولیت این آشفتگی را عهده‌دار شده است.

نایدز، بسیاری از اسرائیلی‌ها را به یاد یکی از اسلافش، یعنی دن شاپیرو دموکرات می‌اندازد، همانی که در دوران ریاست  باراک اوباما  فعالیت می‌کرد. نایدز یهودی است و اساسا یکی از حامیان اصلی اسرائیل محسوب می‌شود، از همین رو برای مدیریت هرج و مرج حاکم برگزیده شد. او از زمان ورودش به شرق بیت‌المقدس توانسته روابط و همکاری خوب و مثبتی با تعدادی از بازیگران محلی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی برقرار کند. شاید هدف این چهره سیاسی مثبت باشد اما حقیقت آن است که او با یکی از افراطی‌ترین کابینه‌های اسرائیل روبرو است.

20 فوریه، وزیر اسرائیل در امور مهاجران به نایدز هشدار داد تا در باب اصلاحات قضایی پر حاشه اظهار نظر علنی نداشته باشد. اما سفیر آمریکا در اسرائیل در پاسخ به او، بدون آنکه نامی ببرد، گفت که به من گفته شده تا خود را کنار بکشم؛ تصور می‌کنم بسیاری از اسرائیلی‌ها خواهان عدم تعامل واشنگتن و تل آویو نخواهند بود.

به گفته نایدز ایالات متحده و اسرائیل به سان سگ و دم سگ هستند. اسرائیل امروز و به دلیل موضع‌گیری تند حاکمانش، نمی‌تواند ایفاکننده نقش سگ باشد.