نه به قانون روسی /پشت پرده تنش سیاسی در گرجستان

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، حزب حاکم گرجستان پس از چند روز اعتراض های پی در پی در خیابان ها علیه قانون موسوم به «عوامل خارجی» اعلام کرد که پیش نویس لایحه مرتبط به این قانون را از پارلمان پس گرفته، لایحه ای که گفته می شد در صورت تصویب قادر بود زمینه را برای سرکوب بالقوه رسانه ها

عقب نشینی حزب حاکم گرجستان از تصویب لایحه جنجالی

حزب حاکم گرجستان پس از چند روز اعتراض های پی در پی در خیابان ها علیه قانون موسوم به« عوامل خارجی» اعلام کرد که پیش نویس لایحه مرتبط به این قانون را از پارلمان پس گرفته، لایحه ای که گفته می شد در صورت تصویب قادر بود زمینه را برای سرکوب بالقوه رسانه ها و جامعه مدنی هموار کند.

عقب نشینی از لایحه جنجالی

به نوشته خبرگزاری الجزیره، حزب رویای گرجستان با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که لایحه ای که از آن حمایت کرده ایم بدون هیچ قید و شرطی پس گرفته می شود. این حزب به ضرورت کاهش تقابل و تنش در جامعه اشاره کرد.

براساس لایحه پیشنهای، سازمان ها و رسانه های مستقل گرجستانی که بیش از 20 درصد بودجه شان را از خارج دریافت می کند ملزم شده بودند که به عنوان نماینده خارجی ثبت نام و یا جریمه پرداخت کنند. حزب رویای گرجستان پیش از این گفته بود که این قانون برای برداشتن نقاب از چهره منتقدان کلیسای ارتدوکس گرجستان، یکی از قدرتمندترین نهادهای این کشور، ضروری است. با این همه مخالفانش می گفتند که در صورتی که روی میز قرار بگیرد، آن را وتو خواهند کرد.

گروهی از مخالفان لایحه جنجالی را با قانون  روسیه در سال 2012 قیاس کرده اند که هدفش سرکوب مخالفان است.با این همه دولت گرجستان تاکید داشت که این لایحه براساس قانون «ماموران خارجی» ایالات متحده که از دهه 1930 وضع شده، الگو برداری شده است. این لایحه خشم گرجی ها در اتحادیه اروپا را برانگیخت، بسیاری گفتند که این پیش نویس می تواند مسیر گرجستان برای پیوستن به اتحادیه اروپا را پیچیده تر کند. سال گذشته اتحادیه اروپا از دادن عنوان نامزدی به گرجستان در کنار کشورهایی چون مولداوی و اوکراین به واسطه توقف اصلاحات سیاسی و قضایی خودداری کرد.ناظران می گویند عقب نشینی ماحصل خشم عمومی جامعه نسبت به رخدادی است که 48 ساعت گذشته، به وقوع پیوست.

 تنش در تفلیس

پنجشبه برای دومین روز متوالی، هزاران نفر به خیابان‌های تفلیس، پایتخت گرجستان آمده تا علیه پیش‌نویس قانون جنجالی «کارگزار کشور بیگانه» اعتراض کنند.آخرین تظاهرات در روز چهارشنبه و یک روز پس از تصویب این لایحه در اولین نوبت قرائت مجلس برگزار شد. با خشونت کشیده‌شدن اعتراضات، دست‌کم ۶۶ نفر دستگیر شدند.

در ظاهر، پیش‌نویس قانون «شفافیت نفوذ خارجی» جریان پولی از خارج کشور را هدف قرار می‌دهد؛ اما منتقدان نگران‌اند که با آن دولت بتواند صدای منتقدان را خفه کند.قانون پیشنهادی تصریح می‌کند که سازمان‌هایی مانند رسانه‌ها، در صورتی که بیش از ۲۰ درصد بودجه خود را از خارج دریافت کنند، «کارگزار کشور بیگانه» محسوب می‌شوند.

نه به قانون روسی!

منتقدان به قانون مشابهی اشاره دارند که در روسیه تصویب شده است. در آن قانون، سازمان‌ها یا افرادی که از خارج کشور حمایت مالی می‌شوند، یا تحت نوعی «نفوذ خارجی» هستند، به عنوان «کارگزار کشور بیگانه» شناخته می‌شوند.جیا نودیا، وزیر سابق آموزش گرجستان به الجزیره گفت که این قانون در کشوری که بخش بزرگی از رسانه‌ها تحت کنترل دولت است، آزادی مطبوعات را خفه می‌کند.بخش بزرگی از رسانه‌های مستقل در گرجستان از حمایت خارجی برخوردارند. دولت می‌گوید که از این قانون قصدش شفافیت است؛ اما در پیش‌نویس آن از قانون روسیه الگوبرداری شده که در آنجا ابزاری برای سرکوب رسانه‌های مستقل است.

کاتیا دکانویدز، عضو پارلمان به الجزیره گفت که جامعه مدنی گرجستان بسیار پر جنب‌وجوش است که باعث تقویت دموکراسی و حاکمیت قانون می‌شود. بودجه و کمک‌های فنی آن نیز از اتحادیه اروپا و سازمان ملل دریافت می‌رسد.چند روز پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه سال گذشته، گرجستان همراه با اوکراین و مولداوی برای عضویت در اتحادیه اروپا درخواست داد.در ماه ژوئن، رهبران اتحادیه اروپا به کیف و کیشیناو نامزدی رسمی دادند؛ از تفلیس خواستند ابتدا باید اصلاحاتی را اجرا کند.دکانویدز گفت که محدودکردن فرصت‌های مالی برای گروه‌های جامعه مدنی، مانعی برای پیوستن به اتحادیه اروپا خواهد بود.

چند صدایی در ساختار سیاسی

ایراکلی غاریباشویلی، نخست‌وزیر گرجستان و رئیس حزب حاکمه رویای گرجستانی گفت که این لایحه کسانی که علیه منافع کشور و کلیسای ارتدوکس گرجستان فعالیت می‌کنند را ریشه‌کن خواهد کرد. به گزارش خبرگزاری‌های گرجستان، او همچنین اپوزیسیون گرجستان را به تحریک معترضان به خشونت در راهپیمایی‌های روز سه‌شنبه متهم کرد.

اما سالومه زورابیشویلی، رئیس‌جمهور گرجستان از حمایت کرد. این رهبر طرف‌دار اروپا گفت که قانون‌گذارانی که به این پیش‌نویس رأی دادند، قانون اساسی را نقض کردند. او متعهد شد در صورت تصویب آن در پارلمان، آن را وتو کند.تظاهرکنندگان با حمل پرچم‌های گرجستان و اتحادیه اروپا در خیابان مرکزی به سمت پارلمان حرکت کرده و فریاد می‌زدند: نه به قانون روسی.روز چهارشنبه، رسانه‌های گرجستان گزارش دادند که وزارت کشور معترضان را به وحشی‌گری و مقاومت در برابر قانون متهم کرده است.این وزارتخانه گفت: برخی با پرتاب کوکتل مولوتف و آتش‌افکنی، حمله سازمان‌یافته‌ای را به ساختمان پارلمان آغاز کردند.این وزارت افزود که بیش از ۵۰ افسر پلیس در درگیری‌های روز سه‌شنبه زخمی شده و تعدادی از آنها هنوز در بیمارستان بستری‌اند.

واکنش های بین المللی

پیش از عقب نشینی و بازپس گیری لایحه پیشنهادی، وزرای خارجه کشورهای بالتیک استونی، لتونی و لیتوانی که همگی در سال‌های جنگ سرد تحت کنترل اتحاد جماهیر شوروی بودند، در بیانیه مشترکی در مورد این لایحه ابراز نگرانی کردند.دیپلمات‌های ارشد اتحادیه اروپا نوشتند: ما از پارلمان گرجستان می‌خواهیم تا منافع کشور را مسئولانه ارزیابی کرده و از تصمیم‌هایی که خواسته‌های مردم برای زندگی در یک کشور دموکراتیک را تضعیف می‌کند، خودداری کند.آنها در عین حال از دولت گرجستان خواستند که به حق مردم برای اعتراض مسالمت‌آمیز احترام بگذارد.در سال‌های اخیر، مقامات گرجستان به دلیل کاهش دموکراسی با انتقادهای بین‌المللی زیادی مواجه شده‌اند.