عباس در برزخ/ شمشیر داموکلس روی سر تشکیلات خودگردان

به گزارش اقتصادنیوز، در میانه درگیری ها میان حماس و اسرائیل، تشکیلات خودگردان فلسطین تحت رهبری محمود عباس تلاش دارد تا از موضعی محتاطانه پیروی کند.آن هم در شرایطی که به ادعای ناظران میزان بی اعتمادی بین عباس و حماس به اوج خود رسیده است. عباس مدعی است که حماس مردم غزه را در موقعیت دشواری قرار داده و همزمان، حماس نیز رهبر تشکیلات خودگردان فلسطین را به واسطه موضع منفعلانه اش در برابر اسرائیل سرزنش می کند.

بازی دو سر باخت عباس؟  

در چنین شرایطی عباس و سایر رهبران تشکیلات خودگردان مدعی اند که حضوری کم رنگ در کنار داشتن رابطه ای گرم با غرب و احترام به قوانین به ادعای آنها بین المللی، زمینه ساز حفظ ناسیونالیسم فلسطینی خواهد شد.منابع آگاه به المانیتور گفتند که رهبری تشکیلات خودگردان فلسطین در جریان دو دیدار خصوصی با آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا به واسطه آن که آرامش را در کرانه باختری برقرار کرده واز وقوع انتفاضه سوم ممانعت کردند، تشویق شدند. به گفته ناظران، در شرایطی که اسرائیل درگیر جنگ در غزه است، آغاز شدن اعتراض سراسری در کرانه باختری می توانست برای تل آویو پیامدهای منفی به دنبال داشته باشد.

همان منبع در گفتگو با المانیتور مدعی شد، بنا بر گزارش ها، عباس به مقامات ارشد امنیتی تشکیلات گفته که اجازه نمی دهد کرانه باختری به غزه دیگری تبدیل شود، از همین رو تلاش داشته تا اوضاع را آرام نگاه دارد. در حالی که مقامات فلسطینی گفته اند که خشونت شهرک نشینان در کرانه باختری و زبان تحریک آمیز اعضای راست افراطی کابینه اسرائیل تشدید شده، آنها همچنان مدعی اند که درخواست عباس برای سکوت مناسب است، حتی اگر از نظر سیاسی تشکیلات را نامحبوب تر کند.برخی از منابع آگاه در رام الله مدعی اند که آمریکایی ها در مقابل به عباس قول دادند که پس از پایان جنگ در غزه، برای پیشبرد راه حل دو کشوری که شامل کرانه باختری، بخش هایی از بیت المقدس و غزه است، تلاش خواهند کرد.

بازنده طوفان الاقصی؟

همزمان برخی دیگر از منابع به المانیتور گفتند که بلینکن به رهبر تشکیلات خودگردان فلسطین اطمینان داده که واشنگتن به هیچ گروهی خارج از سازمان آزادی‌بخش فلسطین اجازه نخواهد داد که در مورد آینده غزه نظری داشته باشد. به همین دلیل بود که عباس دیگر تاکید دارد که «ساف» تنها نماینده قانونی مردم فلسطین است.یکی از منابع ارشد تشکیلات خودگردان فلسطین در گفتگو با المانیتور مدعی شد که همه گروه های فلسطینی، از جمله حماس، می دانند که وقتی جنگ تمام شود، ساف تنها نهادی خواهد بود که می تواند مذاکرات را از طرف مردم فلسطین انجام دهد. با این حال، گروهی براین باورند که ساف و حماس پس از آغاز مرحله بعدی به یکدیگر نیاز خواهند داشت.

به ادعای ناظران، حماس می داند که برای بازسازی غزه تنها به تشکیلات خودگردان اعتماد خواهد شد. در همین حال، رام‌الله نیز براین باور است که اگر حماس پس از جنگ مسلح بماند، ساف برای استقرار در این نوار باریک به چراغ سبز این گروه نیاز دارد. حال اگر فرضیه نیاز دو گروه به یکدیگر را به عنوان پیش فرض بپذیریم، بهای سیاسی چنین تعامل ادعایی چه خواهد بود؟ از منظر بسیاری از تحللیگران، موضع محتاطانه و منفعلانه رهبری فلسطین در رام الله ناامیدکننده است. عریب رنطاوی، یکی از ملی‌گرایان برجسته فلسطینی مستقر در امان، نامه‌ای سرگشاده هشت ماده‌ای به رهبری فتح نوشت و از آن‌ها خواست تا در برابر فاجعه غزه، واکنشی جدی اتخاذ کند.به نوشته رنطاوی: «اگر فتح از این فرصت تاریخی نادر برای رنسانس و بسیج استفاده نکند و به مسیر اصلی خود به عنوان یک جنبش آزادیبخش ملی بازنگردد، به ناچار به عنوان بازنده طوفان الاقصی شناخته خواهد شد».

در حال حاضر، نشانه ای دال بر حرکت جدی جهت گسترش کمیته اجرایی ساف یا ایجاد دولت اضطراری وجود ندارد. برخی منابع نزدیک به مراکز قدرت خاطرنشان می کنند که عباس مایل است پس از پایان جنگ، حرکتی انجام دهد، نه قبل از آن. مقامات تشکیلات در این باب بدبین هستند و می گویند بعید است حماس با تقسیم قدرت موافقت کند. از طرفی دیگر، به ادعای آنها اگر عباس با برخی از خواسته‌های حماس موافقت کند حمایت جامعه بین‌المللی و ساف را از دست می‌دهد.موضع مشترک رام الله این است که آزادی مروان برغوثی، زندانی محبوب فتح که از سال 2004 در زندان های اسرائیل به سر می برد، می تواند سازمان آزادیبخش فلسطین را احیا و متحد کند.منابع داخل و خارج از فتح می گویند که اگر برغوثی آزاد شود به طور قطع به عنوان یک قهرمان ملی مورد استقبال قرار می گیرد و به عنوان رهبر جدید فلسطین بر جایگاه عباس سالخورده می نشیند.