آشنایی با شرکت هواپیمایی ایران ایر (هواپیمایی هما)

 این شرکت که به‌نوعی اعتبار صنعت هوایی ایران به شمار می‌رود، در حال حاضر به ده‌ها شهر داخلی و خارجی پرواز داشته و یکی از بهترین ناوگان‌های ایران را در اختیار خود دارد. هما، جزء پنج ایرلاین ایرانی عضو یاتا (IATA) انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی است و گواهی‌نامه‌ی ایمنی عملیات پروازی یا آیوسا (IOSA) را نیز از این سازمان دریافت کرده است.

در این مقاله، ضمن معرفی هما ایرلاین و مرور تاریخچه‌ی آن، مقاصد، کلاس‌های پروازی، نحوه خرید بلیط و نکات مهمی که پیش از سفر با آن باید در نظر داشته باشید را مرور خواهیم کرد. به هرکجای ایران و بسیاری از شهر‌های دنیا که قصد سفر داشته باشید، هواپیمایی هما احتمالا یکی از گزینه‌های شما خواهد بود. به همین دلیل، مطالعه‌ی این مقاله پیش از تهیه بلیط هواپیما می‌تواند برنامه‌ریزی سفر را برای شما آسان‌تر کند.

تاریخچه‌ی هما

تاریخ هما ایرلاین درواقع برابر است با تاریخ صنعت هواپیمایی ایران که از سال ۱۳۱۸ با تأسیس باشگاه هواپیمایی در محل فعلی فرودگاه مهرآباد، آغاز می‌شود. این باشگاه با هزینه‌ی مالیات مردم و به مدیریت قوام‌الملک شیرازی و جمعی از چهره‌های سیاسی و فرهنگی آن زمان، مانند شوکت‌الملک علم؛ وزیر پست و تلگراف وقت؛ توانست ۲۵ فروند هواپیما را از آمریکا به ارزش بیش از ۱۲۸ هزار دلار خریداری کرده و باشگاه را با هدف تربیت نیروی متخصص در پرواز راه‌اندازی کند. روندی که با آغاز جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط متفقین در سال ۱۳۲۰ متوقف شد.

ایرانین ایرویز و پرشین ایرسرویس

هواپیمایی هما پیش از انقلاب اسلامی

در سال ۱۳۲۱، اولین شرکت هواپیمایی ایران به نام Iranian Airways به‌صورت خصوصی تأسیس شد. خط هوایی این شرکت در ابتدا تنها از تهران به مشهد و سپس به اصفهان، شیراز، بوشهر، آبادان و اهواز و در ادامه به شهر‌هایی نظیر قاهره و پاریس نیز برقرار بود. ناوگان این هواپیمایی را نیز هواپیما‌های داگلاس دی‌سی ۳ و ۴ و ویکرز ویسکونت تشکیل می‌دادند.

در سال ۱۳۴۰ بود که شرکت هواپیمایی Persian Air Service یا پارس ایرسرویس که از سال ۱۳۳۳ عمدتا پرواز‌های باربری از آبادان و تهران به شهر‌های دنیا را انجام می‌داد، با ایرانین ایرویز ادغام شد و حاصل آن، تولد شرکت جدید به نام شرکت هواپیمایی ملی ایران هما با نام بین‌المللی ایران ایر در سال ۱۳۴۱ بود.

توسعه ایران ایر

ایران ایر به‌سرعت توسعه پیدا کرد. این شرکت به‌عنوان اولین شرکت ایرانی در سال ۱۳۴۲ به عضویت یاتا درآمد. پس‌ازآن، ناوگان خود را به هواپیما‌های جت بوئینگ ۷۲۷-۱۰۰ مجهز کرد و اولین پرواز خود را با آن در سال ۱۳۴۴ از تهران به سمت بیروت انجام داد.

هواپیمایی هما پس از پیروزی انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷، تقریبا با جنگ تحمیلی هم‌زمان شدند و این امر برای صنعت هواپیمایی ایران که در آن زمان در انحصار هما بود، اتفاق خوبی نبود. هما در سال‌های جنگ تحمیلی، پرواز‌های خود از فرودگاه‌های جنوبی کشور را لغو کرد و با تحریم‌های کشور‌های غربی مواجه شد.

بااین‌حال با پایان جنگ تحمیلی، این شرکت، رفته‌رفته پیشرفت خود را از سر گرفت. ازجمله اقدامات هما در دهه‌ی هفتاد، خرید چند فروند هواپیمای فوکر ۱۰۰ از هلند و نیز چندین فروند ایرباس از ترکیه در دهه‌ی هشتاد بودند.

با ظهور شرکت‌های هواپیمایی خصوصی در ابتدای دهه‌ی هفتاد، مانند ماهان ایرلاین، خطوط پروازی ایران از انحصار هما خارج شد. پرواز‌های بین‌المللی هما از سال ۲۰۱۶ با کاهش تحریم‌ها با هواپیما‌های ایرباس به مقصد بسیاری از شهر‌های اروپایی از سر گرفته شده است.

شرکت ایران ایر در سال‌های پس از انقلاب، خانواده‌ی خود را با شرکت‌های ایران ایرتور، گروه هتل‌های هما و نیز ایران ایرکارگو گسترش داده بود که در سال‌های اخیر با فروش دو شرکت اول به دیگر ارگان‌ها و بخش خصوصی، تنها ایران ایرکارگو به‌عنوان شرکت باربری هوایی با سه فروند هواپیمای خود، وظیفه حمل بار‌های هما را بر عهده دارد.

ناوگان ایران ایر

هواپیمای ایرباس A320 هما ایرلاین

در حال حاضر، هواپیمایی ایران ایر، ناوگانی متشکل از ۲۵ هواپیما دارد و از این نظر، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های هواپیمایی در ایران است. هواپیما‌های ناوگان هما به شرح زیر هستند:

• ایرباس ای ۳۰۰-۶۰۰: سه فروند

• ایرباس ۲۰۰-۳۰۰: یک فروند

• بوئینگ اف ۷۴۷-۲۰۰: یک فروند (تنها مخصوص حمل بار)

• ایرباس ۳۲۰: دو فروند

• ایرباس ای ۳۱۹-۱۰۰: یک فروند

• ایرباس ۳۰۰-۳۱۰: یک فروند

• ایرباس ای ۳۳۰-۲۰۰: دو فروند

• ایرباس: ۳۲۱: یک فروند

• فوکر ۱۰۰: دو فروند

• ای‌تی‌آر ۶۰۰-۷۲: یازده فروند

لازم به ذکر است که هواپیمایی هما در حال مذاکره با شرکت‌های ایرباس و بوئینگ برای تکمیل ناوگان خود با هواپیما‌های پیشرفته در آینده نزدیک است.

مقاصد پروازی هما ایرلاین

هما ایرلاین، به‌طور متوسط به ۳۵ شهر ایران و ۲۶ شهر اروپایی و آسیایی پرواز دارد. مقاصد اصلی پرواز‌های خارجی این شرکت در زمان نگارش شهر‌های زیر هستند:

ارمنستان، ترکیه، اتریش، افغانستان، آذربایجان، بنگلادش، بلاروس، سوئیس، چین، قبرس، آلمان، دانمارک، اسپانیا، فرانسه، انگلستان، گرجستان، یونان، هندوستان، ایتالیا، ژاپن، کره‌ی جنوبی، کویت، لبنان، مالزی، عراق، هلند، پاکستان، سوئد، ونزوئلا، ازبکستان، امارات، قطر، سوریه، تاجیکستان، سنگاپور، سودان و عربستان هستند.

دو فرودگاه مهرآباد و امام خمینی تهران، فرودگاه‌های قطب ایران ایر به شمار ‌می‌روند. از فرودگاه مهرآباد برای پرواز‌های داخلی و پرواز‌های خارجی به مقصد کشور‌های لبنان، سوریه، عربستان و قطر و همچنین خدمات حمل بار و از فرودگاه امام خمینی تنها برای پرواز‌های خارجی استفاده می‌شود. همچنین از دیگر فرودگاه‌های بین‌المللی کشور مانند شیراز، عسلویه، زاهدان، آبادان، کیش، اصفهان، مشهد و تبریز نیز پرواز‌های بین‌المللی هواپیمایی هما انجام می‌شوند.

هما اصلی‌ترین هواپیمایی ایران برای سفر‌های زیارتی به‌ویژه به عربستان صعودی است. همچنین، قرار است مقاصد بین‌المللی هواپیمایی هما با به‌روز شدن ناوگان این شرکت به شهر‌های بیشتری در اروپا و سایر نقاط جهان گسترش یابد. در حال حاضر، هواپیمایی هما سالانه، شش میلیون مسافر را جابجا می‌کند.

لازم به ذکر است که پرواز‌های داخلی هما نه‌فقط شهر‌های بزرگ بلکه شهر‌های کوچک را نیز شامل می‌شود. برخی از این شهر‌ها سهند، بندرلنگه، بجنورد، دزفول، ایلام، جهرم، خوی، لار، پارس‌آباد، رامسر و بیرجند هستند.

خرید بلیط هواپیما از هما

به‌منظور خرید بلیط پرواز داخلی و خارجی از هواپیمایی هما از یکی از راه‌های زیر می‌توانید اقدام کنید:

• خرید اینترنتی از وب‌سایت هما به آدرس https://ebooking.iranair.com

• خرید از اپلیکیشن‌های رزرو بلیط هواپیما مانند اسنپ

• خرید اینترنتی یا حضوری از شرکت‌های هواپیمایی

• خرید حضوری از یکی از دفاتر هما

• رزرو تلفنی از دفاتر هواپیمایی هما

لازم به ذکر است بهترین راه برای خرید مقرون‌به‌صرفه و تخفیف‌دار بلیط هواپیما از هما، استفاده از اپلیکیشن‌های رزرو بلیط مانند اسنپ است. دیگر راه‌ها تخفیف چندانی را شامل نمی‌شوند.

کلاس‌های پروازی و خدمات هما

در حال حاضر، هواپیمایی هما پرواز‌های خود را در دو کلاس اکونومی و بیزنس کلاس انجام می‌دهد. در کلاس اکونومی که ارزان‌ترین قیمت بلیط هواپیمایی هما را به خود اختصاص می‌دهد، مسافران روی صندلی‌های استاندارد اسکان داده شده و خدمات معمولی پرواز مانند پذیرایی معمول به آنان ارائه خواهد شد. کلاس پروازی اکونومی خود شامل کلاس‌های زیر است:

• N، M، Q، V و Y: صندلی‌های معمولی و ارزان‌ترین صندلی‌ها
• کلاس O: صندلی اکونومی مخصوص جانبازان، خانواده شهدا و توان‌خواهان جسمی

در پرواز بیزنس کلاس؛ اما صندلی‌ها بزرگ‌تر و راحت‌تر بوده و مسافر فضای بیشتری در اختیار خود دارد. همچنین، تنوع پذیرایی و خدمات نیز در این کلاس پروازی، بیشتر است. این صندلی‌ها هما کلاس نام دارند و شامل دو کلاس C و J با تخفیف برای نوزادان و کودکان می‌شوند.

اطلاعات ضروری برای سفر با هما

پیش از سفر با هریک از شرکت‌های هواپیمایی باید با قوانین آن در رابطه با حمل بار، نوع بار، شرایط کنسلی بلیط و نیز زمان لازم برای حضور در فرودگاه پیش از پرواز آشنا باشید. در غیر این صورت، به‌خصوص اگر برای اولین بار باشد که با آن هواپیمایی سفر می‌کنید، ممکن است دچار سردرگمی یا مشکلاتی در پذیرش بار و غیره شوید. در ادامه، مهم‌ترین قوانین ایران ایر یا شرکت هواپیمایی هما را شرح می‌دهیم.

حضور در فرودگاه پیش از پرواز

شرکت ایران ایر نیز مانند دیگر شرکت‌های هواپیمایی، مسافرین خود را ملزم به حضور در فرودگاه، ساعاتی پیش از پرواز کرده است. در این بازه، پذیرش و اقدامات لازم برای دریافت کارت پرواز انجام خواهند شد. مدت‌زمان لازم برای حضور در فرودگاه پیش از پرواز‌های داخلی هما 2 و برای پرواز‌های خارجی این هواپیمایی، 3 ساعت است.

شرایط کنسلی بلیط

درصورتی‌که به هر دلیل مجبور به کنسل کردن بلیط پرواز خود شوید، بخشی از هزینه‌ی بلیط شما به‌عنوان جریمه کسر شده و بخش دیگر به شما عودت داده خواهد شد. میزان جریمه‌ی کنسلی بلیط برای پرواز‌های هما به شرح زیر است:

• تا ساعت ۱۲ روز قبل از پرواز: ۳۰ درصد

• از ساعت ۱۲ روز قبل از پرواز به بعد: ۶۰ درصد

حداکثر بار مجاز

حداکثر بار مجاز هواپیمایی هما

حداکثر بار مجازی که هر مسافر می‌تواند به باربری هواپیمایی هما تحویل دهد، بسته به کلاس‌های پروازی به شرح زیر است:

• کلاس‌های پروازی Q، M و O: برای پرواز داخلی ۲۰ و برای پرواز خارجی ۳۰ کیلوگرم

• کلاس پروازی V: برای پرواز داخلی ۲۵ و برای پرواز خارجی ۳۵ کیلوگرم

• کلاس پروازی C: برای پرواز داخلی ۳۰ و برای پرواز خارجی ۴۰ کیلوگرم

• کلاس پروازی J: برای پرواز داخلی ۳۵ و برای پرواز خارجی ۵۰ کیلوگرم

بار مسافر باید مطابق با قوانین حمل بار در فرودگاه‌های کشور باشد. به این معنی که بار‌های غیرمجاز، خطرناک، فاسدشدنی، اشیاء نوک‌تیز و غیره که شرح آن‌ها هنگام خرید بلیط به مسافر داده خواهد شد، قابل‌پذیرش نخواهند بود. جریمه‌ی اضافه‌بار نیز یک درصد از بهای بلیط به ازای هر یک کیلوگرم است.

همچنین، هر مسافر پرواز اکونومی ایران ایر می‌تواند یک بسته حداکثر پنج کیلوگرمی و هر مسافر پرواز بیزنس کلاس نیز می‌تواند یک بسته حداکثر هفت کیلوگرمی را با خود وارد کابین هواپیما کند.

سخن آخر

شرکت هواپیمایی هما، یکی از اولین شرکت‌های هواپیمایی خاورمیانه است که فعالیت خود را از دهه‌ی چهل شمسی با ادغام دو شرکت هواپیمایی به نام‌های ایرانین ایرویز و پرشین ایرسرویس آغاز کرد. این شرکت، اولین عضو ایرانی سازمان یاتا محسوب شده و در حال حاضر با ناوگان ۲۵ فروندی خود، سالانه نزدیک به شش میلیون مسافر را بین شهر‌های مختلف ایران و جهان جابجا می‌کند. هما، اصلی‌ترین شرکت ایرانی در ارائه‌ی خدمات سفر‌های زیارتی محسوب می‌شود و علاوه بر این به بیش از ۲۶ شهر خارجی نیز پرواز دارد.

خرید بلیط شرکت هواپیمایی هما از طریق وب‌سایت این شرکت و نیز سرویس بلیت سفر اسنپ میسر است. این هواپیمایی در دو کلاس معمولی یا اکونومی و هما کلاس یا بیزنس کلاس خدمات خود را ارائه می‌دهد. قوانین حمل بار و سفر با هواپیمایی هما کم‌وبیش مشابه دیگر شرکت‌های هواپیمایی ایرانی است.

سؤالات متداول

• شرایط کرونایی سفر با هما چیست؟

این محدودیت‌ها در هواپیمایی هما، تابع قوانین سازمان هواپیمایی کشور است. در حال حاضر، تمامی مسافران در فرودگاه‌های ایران، ملزم به ارائه‌ی کارت واکسیناسیون یا گواهی تست منفی کرونا هستند. سفر به کشور‌های خارجی نیز مستلزم توجه به قوانین فرودگاه‌های هر کشور در این زمینه است.

• حمل حیوان با هما چه شرایطی دارد؟

انتقال حیوانات خانگی با ارائه‌ی مدارک پزشکی لازم و نیز برآورده کردن شرایط هواپیمایی هما اعم از نوع حیوان، شرایط قفس و غیره به روش کارگو بلامانع است.

• آیا در صورت تأخیر یا لغو پرواز از سوی هما به مسافران خسارت پرداخت می‌شود؟

بله، شرکت هواپیمایی هما متعهد است که در صورت تأخیر در پرواز‌ها مطابق برنامه‌ی مشخص و زمان‌بندی‌شده، نسبت به پذیرایی، جابجایی بلیط، پرداخت هزینه‌ی بلیط یا پرداخت خسارت، بسته به میزان تأخیر یا لغو پرواز اقدام کند.

• آیا امکان خرید بلیط چارتر هواپیمایی هما نیز وجود دارد؟

بله، این امکان وجود دارد. بااین‌حال، شرایط استرداد بلیط در آن متفاوت است. برای این کار باید از طریق وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های معتبر رزرو بلیط هواپیما اقدام کنید.