برای درک مفهوم انتظارات تورمی بهتر است مثالی بزنیم. فرض کنید شما تصمیم دارید تا با جمع‌‌وجور کردن پس‌‌انداز خود در سال بعد یک دستگاه خودرو خریداری کنید.

رشد شتابان نرخ تورم در چند سال گذشته و پیش‌بینی نرخ تورم بالای 50 درصدی برای سال جاری و سال بعد در کنار رکود نسبی حاکم بر اقتصاد کشور باعث افزایش فلاکت و کاهش شدید رفاه در سطح جامعه شده است.

​بودجه 571 هزار میلیاردتومانی دولت با کسری 282 هزار میلیاردتومانی روبه‌رو است (اصطلاحاً کسری بودجه غیرنفتی). بناست که این کسری از طریق صادرات نفت (57 هزار میلیارد تومان)، فروش اموال (5/49 هزار میلیارد تومان)، فروش انواع اوراق مالی (88 هزار میلیارد تومان)، فروش شرکت‌های دولتی (12 هزار میلیارد تومان) و استفاده از منابع صندوق توسعه ملی (42 هزار میلیارد تومان) و سایر منابع (5/33 هزار میلیارد تومان) تامین مالی شود.

بر احوال آن کس بباید گریست / که دخلش بود نوزده، خرج بیست (سعدی)کسری بودجه باید برطرف شود، در غیر این صورت برای دولت بدهی ایجاد می‌شود. به ازای هر سال کسری بودجه بدهی دولت نیز افزایش می‌یابد. با افزایش بدهی، مجدداً کسری بودجه نیز از دو طریق افزایش می‌یابد: 1- بهره بدهی دولت به صورت تجمعی افزایش می‌یابد و در نتیجه مخارج دولت افزایش می‌یابد؛ 2- بدهی بالاتر، تامین مالی از طرف دولت را سخت‌تر می‌کند، زیرا با افزایش بدهی ریسک پرداخت وام به دولت افزایش می‌یابد و در نتیجه افراد (بانک‌های) کمتری حاضر به دادن وام به دولت هستند و در نتیجه بهره وام‌های پرداختی به دولت افزایش می‌یابد. بنابراین بازهم از طریق افزایش مخارج، کسری بودجه دولت افزایش می‌یابد.