پیشنهاد یک اقتصاددان برای افزایش تدریجی قیمت بنزین همراه با برنامه حمایتی | اصلاح دستمزدها ضروری است
به گزارش اقتصادنیوز، «من نمی‌خواهم بنزین را برای محرومان گران کنم؛ ولی شرایط برای کسی که ۴ برابر مصرف می‌کند فرق می‌کند.» این جمله رئیس جمهور که طی روزهای اخیر مطرح شده بود، زمزمه افزایش قیمت بنزین را بار دیگر مطرح کرده است. از سوی دیگر وزیر نفت از واردات بنزین سوپر و ارائه آن با قیمت احتمالی 50 هزار تومان نیز خبر داده است.
اقتصادنیوز: آیا تغییرات اخیر دولت در یارانه‌ها،حذف چهار صفر و احتمالات بر سر افزایش قیمت بنزین و برنامه‌هایی از این دست بخشی از یک برنامه اصلاحی منسجم است یا تنها واکنشی مقطعی به فشارهای اقتصادی و محدودیت‌های منابع؟ علی سرزعیم، اقتصاددان، پاسخ می‌دهد.
اما اصلاح قیمت حامل های انرژی گرچه منتقدانی دارد که معتقد به تثبیت قیمت فعلی هستند اما اقتصاددانان و تحلیلگران اقتصادی براین اعتقادند که قیمت بنزین باید در مسیر اصلاح قرار گیرد. آنچنان که آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی در گفتگو با اقتصادنیوز ضمن تاکید بر ضرورت افزایش پلکانی قیمت بنزین گفته بود؛ «اگر بنزین را به تدریج گران می کردیم، این اتفاق یعنی نگرانی مردم پیش نمی آمد.»
سرزعیم نیز معتقد به اصلاح تدریجی قیمت بنزین است.
کامران ندری: افزایش قیمت بنزین تدریجی و با یک برنامه حمایتی باشد
کامران ندری اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در گفتگو با اقتصادنیوز می گوید: با توجه به شکافی که الان بین عرضه و تقاضا برای بنزین وجود دارد ادامه وضعیت موجود با این قیمتی که برای بنزین و سایر حامل های سوخت تعیین شده است، امکانپذیر نیست. هرچند، تغییر قیمت بنزین هم اجتناب ناپذیر است. اما به طور طبیعی باید به صورت تدریجی و همراه با یک برنامه حمایتی باشد.
دولت در سیاست های ترمیم حقوق و دستمزد بازنگری کند
این استاد دانشگاه با بیان اینکه دولت هم سیاست هایش را درباره اصلاح حقوق و دستمزدها باید بازنگری کند، ادامه داد: در این زمینه دولت باید در استراتژی های صنعتی درباره میزان استفاده از انرژی در محصولاتی که صنایع مختلف تولید می کنند بازنگری داشته باشد. این یک سیاست ساده نیست که بدون فکر کردن به ابعاد پیچیده آن بخواهیم درباره اش تصمیم بگیریم. اگر برنامه حمایت برای اقشار آسیب پذیر وجود نداشته باشد، دولت در سیاست ها درباره ترمیم حقوق و دستمزدها بازنگری نکند، اگر استراتژی های صنعتی که بلند مدت است درباره میزان و شدت مصرف انرژی کالاهایی که توسط صنایع تولید می شوند، برنامه ای نداشته باشد به طور طبیعی تبعات این اصلاح قیمت انرژی قابل کنترل نخواهد بود. در واقع بدون یک برنامه جامع، به نظرم می آید با شکست مواجه می شود. ضمن اینکه می تواند نارضایتی های گسترده ای در سطح جامعه به وجود بیاورد.
وی گفت: بنابراین فقط بحث تغییر قیمت نیست بلکه باید برنامه جامع و کاملی وجود داشته باشد و حداقل سه موردی را که اشاره کردم،در کنار نحوه اصلاح قیمت اعمال کنند. از سوی دیگر، میزان یا شدت مصرف انرژی، هم در کالاهای نهایی، هم در فرایند تولید و ساخت محصولات باید مورد بازنگری قرار گیرد. الان شدت مصرف انرژی در اقتصاد ما خیلی بالاست و باید برای آن در بلند مدت برنامه داشته باشند. در بلند مدت هم مدت این شدت مصرف انرژی به شکل زیادی کاهش یابد.
یارانه ها باید هدفمند پرداخت شود نه به شکل فعلی
این تحلیلگر اقتصادی در بحث اختصاص یارانه به اقشار کم درآمد در صورت افزایش قیمت بنزین، گفت: اقشار آسیب پذیر و گروه های کم درآمد باید یارانه هدفمند دریافت کنند. یارانه الان هدفمند نیست و از سوی دیگر، بانک اطلاعاتی دولت هم کامل نیست. از قبل هم پیشنهاد می شد وقتی دولت بانک کاملی ندارد، یارانه ها را محدود کند به کسانی که تحت پوشش سازمان بهزیستی یا کمیته امداد هستند، بقیه یارانه ها باید قطع شود. البته مبلغ یارانه آنها که تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد هستند باید اضافه شود. به نظرم الان باید روی این پیشنهاد کار بیشتری صورت گیرد.
تبعات ترمیم نشدن حقوق و دستمزد بر روی اقتصاد
ندری ادامه داد: نکته بعد، ترمیم حقوق و دستمزدهاست. اگر حقوق و دستمزد ترمیم نشود آثار و تبعات خیلی منفی روی اقتصاد خواهد داشت. در واقع می تواند موجب کم کاری شود و میزان ساعات اشتغال کاهش می یابد. اگر حقوق و دستمزد متناسب با تورم ترمیم نشود، فسادهای ریز و درشت هم گسترش می یابد. ضمن اینکه باعث فقیرتر شدن افراد هم می شود. بنابراین سیاست های دولت درباره ترمیم حقوق و دستمزدها خیلی مهم است. در این باره پیشنهاد این است که باید نزدیک به تورم، حداقل حقوق ها و دستمزدها افزایش یابد.
وی افزود: ضمن اینکه تعداد مقاطع زمانی در طول سال که دستمزدها بازبینی و بازنگری شود، باید زیاد باشد. چون الان سالی یک بار است که حقوق و دستمزدها تعیین می شود. تورم فشار زیادی به افراد وارد می کند و به نظر می آید در این شرایط هر 6 ماه یک بار یا به صورت فصلی حقوق ها ترمیم شود. برنامه توسعه صنعتی و حرکت به سمت فناوری و تکنولوژی هایی که شدت مصرف انرژی روی آن پایین است، بحث تخصصی خود را لازم دارد.
تغییرات در افزایش قیمت بنزین باید تدریجی باشد مثلا 3 ماه یکبار
استاد دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: اگر دولت برنامه حمایتی مناسبی داشته باشد و اصلاح حقوق ها را هم اعمال کند، تغییرات با سرعت زیادی صورت گیرد. با توجه به اینکه سابقه دولت ها، سابقه خوبی نیست، پیشنهاد می شود تغییرات در نرخ بنزین تدریجی باشد. من فکر می کنم کمترین زمانی که باید برای این افزایش قیمت در نظر گرفت، هر سه ماه یک بار باشد اما باز شرطش این است که دولت برنامه های ذکر شده را اعمال کند.
ندری گفت: در این دولتی که داریم، کار کارشناسی بی طرفانه خیلی سخت صورت می گیرد چون گروه های ذی نفع در ساختار کارشناسی دولت نفوذ دارند و به هرحال روی دولت اعمال فشار می کنند. اگر دولت بتواند تدبیر داشته باشد از کارشناسان مستقل و ظرفت های داخل کشور حتی ظرفیت های خارج از کشور که مستقل اند و تحت فشار گروه های ذی نفع نیستند، بهره ببرد سریع تر می تواند برنامه را تهیه کند و به نتیجه برسد.
رابطه بین قیمت بنزین و حقوق و دستمزدها
این تحلیلگر اقتصادی خاطرنشان کرد: اما نحوه تغییر قیمت بنزین بستگی به برنامه حمایتی دولت در زمینه حقوق و دستمزد دارد؛ اگر دولت برنامه خوبی داشته باشد می تواند به یک باره قیمت ها را تعدیل کند به شرط اینکه این اطمینان خاطر را به حقوق بگیران بدهد که نگران تورم نباشند و سر ماه، تورم ایجاد شده را برای آنها جبران می کند. اگر این اتفاق می افتاد مشکلی نبود، اما چون دولت نمی تواند اصلاح دستمزدها را به علت ضعف کارشناسی و اعمال فشار گروه های ذی نفع انجام دهد، بنابراین بهتر است افزایش قیمت بنزین تدریجی باشد.
ندری بیان کرد: احتمال اینکه دولت بتواند به برنامه جامع به خصوص در حمایت از گروه های آسیب پذیر برسد، بسیار کم است و توصیه می کنم کارشناسان به صورت تدریجی روی بحث افزایش قیمت بنزین کار کنند. حتی اگر قرار به تدریجی شدن افزایش قیمت بنزین باشد، باز هم برنامه های حمایتی و اصلاح حقوق و دستمزد ضروری است.
ارسال نظر