سیگنال رکود از گوشه و کنار اقتصاد ایران | نامناسب‌ترین محیط کسب‌وکار در آذربایجان شرقی، فارس و سمنان
اکوایران در گزارشی نوشت: گزارش‌های تازه نشان می‌دهد که در تابستان ۱۴۰۴ نه‌تنها شرایط نسبت به فصل قبل بهتر نشده، بلکه نامطمئن‌تر و سخت‌تر هم شده است. بسیاری از واحدهای تولیدی در حال حاضر با کمتر از ۴۰ درصد ظرفیت واقعی‌شان کار می‌کنند؛ یعنی تقریباً دو سوم توانشان بلااستفاده مانده و اقتصاد از بخش بزرگی از پتانسیل تولیدی‌اش محروم است.
شاخص پایش محیط کسب‌وکار که وضعیت عوامل بیرونی و خارج از کنترل تولیدکننده را بررسی می‌کند، در تابستان امسال به عدد ۶.۰۹ رسیده؛ رقمی که نسبت به بهار بدتر است و در چند سال اخیر کمتر مشابهش را دیده‌ایم. این شاخص هرچه بالاتر باشد یعنی فعالیت اقتصادی سخت‌تر شده، و حالا بعد از چند فصل نوسان، دوباره به محدوده‌ای برگشته که نشان‌دهنده افزایش نااطمینانی و فشار بر کسب‌وکارهاست.
در میان ۷۰ مولفه‌ای که در این پایش سنجیده می‌شود، سه عامل بیشترین ضربه را به بنگاه‌ها زده‌اند: غیرقابل‌پیش‌بینی بودن قیمت مواد اولیه و محصولات، دشواری تأمین مالی از بانک‌ها و بی‌ثباتی سیاست‌ها و مقررات. این سه مسئله نه تازه‌اند و نه مقطعی؛ بلکه طی چند فصل پیاپی مهم‌ترین مانع فعالیت تولیدکنندگان شناخته شده‌اند و همچنان در صدر مشکلات باقی مانده‌اند.
نگاهی به بخش‌های مختلف اقتصاد هم نشان می‌دهد که تقریباً در همه‌ی استان‌ها وضعیت نامطلوب بوده است. شاخص محیط کسب‌وکار در سه بخش خدمات، صنعت و کشاورزی نسبت به فصل گذشته بالاتر رفته و کشاورزی از همه در شرایط دشوارتری قرار دارد. این در حالی است که رکورد فعلی بخش کشاورزی از زمستان ۱۳۹۷ تا امروز بی‌سابقه بوده و صنعت هم در بالاترین سطح چند سال اخیرش قرار گرفته است.
از سوی دیگر، شاخص مدیران خرید (شامخ) نیز تصویر مشابهی ارائه می‌دهد. شامخ که وضعیت تولید و سفارش‌های جدید را نشان می‌دهد، در پایان تابستان به عدد ۴۴ رسیده؛ یعنی کمتر از سطح مرزی ۵۰ و نشان‌دهنده ادامه رکود. هم‌زمانی کاهش شامخ با افزایش شاخص محیط کسب‌وکار نشان می‌دهد که رکود نه‌فقط در عرضه، بلکه در فضای تصمیم‌گیری بنگاه‌ها نیز خودش را تثبیت کرده است.
به تفکیک استان‌ها نیز شکاف قابل‌توجهی دیده می‌شود: آذربایجان شرقی، فارس و سمنان نامناسب‌ترین محیط کسب‌وکار را داشته‌اند، در حالی که البرز، اصفهان و خراسان رضوی در وضعیت بهتری قرار گرفته‌اند. این اختلاف‌ها حکایت از آن دارد که عوامل فرهنگی، جغرافیایی و اداری در استان‌ها نقش قابل‌توجهی در کیفیت محیط کسب‌وکار دارند.
در مجموع، وقتی بنگاه‌ها تنها با ۳۸ درصد توانشان فعالیت می‌کنند و شاخص‌های کلیدی یکی پس از دیگری به سمت وضعیت نامطلوب متمایل‌اند، پیام روشن است: موتور تولید کشور کند شده و اگر بی‌ثباتی مقررات و دشواری تأمین مالی در اولویت اصلاح قرار نگیرد، اقتصاد وارد دوره‌ای طولانی‌تر از رکود خواهد شد.
ارسال نظر