فواید جالب مصرف هم‌زمان ویتامین E و سلنیوم که نمی دانستید

چرا این دو معمولاً با هم مصرف می‌شوند؟

ویتامین E و سلنیوم، اثرات آنتی‌اکسیدانی یکدیگر را تقویت می‌کنند.

• ویتامین E مستقیماً رادیکال‌های آزاد را خنثی می‌کند.

• سلنیوم در آنزیمی به نام گلوتاتیون پراکسیداز نقش دارد که ویتامین E را در بدن بازسازی می‌کند.

این همکاری باعث می‌شود بدن شما در برابر استرس اکسیداتیو بهتر محافظت شود—اثری که به آن هم‌افزایی (synergy) می‌گویند.

بر همین اساس، مطالعاتی بررسی کرده‌اند که آیا مصرف هم‌زمان این دو ماده می‌تواند فواید سلامتی بیشتری داشته باشد. برخی تحقیقات، کاهش استرس اکسیداتیو (به‌ویژه در سالمندان یا افراد با بیماری‌های مزمن) را گزارش کرده‌اند. اما همه مطالعات نتیجه یکسانی نداشته‌اند. برای مثال، مطالعه SELECT نتوانست ارتباط قطعی بین این ترکیب و پیشگیری از سرطان پروستات بیابد و حتی نسبت به مصرف دوز بالا در بلندمدت هشدار داد.

فواید ویتامین E و سلنیوم برای بدن

۱. تقویت سیستم ایمنی: ویتامین E با بهبود عملکرد سلول‌های ایمنی، می‌تواند خطر عفونت را در سالمندان کاهش دهد. سلنیوم نیز در کنترل واکنش‌های ایمنی و کاهش التهاب نقش دارد.

۲. سلامت پوست و چشم:ویتامین E با محافظت از سلول‌های پوست در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید و آلودگی‌های محیطی شناخته شده است. مصرف هم‌زمان با سلنیوم ممکن است به کند شدن برخی تغییرات وابسته به سن در چشم‌ها کمک کند.

۳. محافظت از مغز و قلب:برخی مطالعات نشان داده‌اند که ویتامین E ممکن است به کند شدن افت شناختی کمک کند. همچنین این ویتامین می‌تواند مانع اکسید شدن کلسترول LDL (کلسترول بد) شده و انعطاف‌پذیری عروق را حفظ کند.
سلنیوم نیز از سلامت قلب از طریق اثرات آنتی‌اکسیدانی و تنظیم عملکرد تیروئید حمایت می‌کند. البته هنوز شواهد کافی برای پیشگیری از بیماری قلبی با مکمل‌ها وجود ندارد.

منابع غذایی ویتامین E و سلنیوم

میزان مورد نیاز روزانه برای بزرگسالان:

• ویتامین E: حدود ۱۵ میلی‌گرم

• سلنیوم: حدود ۵۵ میکروگرم

بهترین منابع غذایی:

مقدار سلنیوم مواد غذایی وابسته به کیفیت خاک محل رشد گیاهان است.

آیا به مکمل نیاز دارید؟

برای بیشتر افراد، رژیم غذایی متنوع نیاز روزانه را تأمین می‌کند. اما گروه‌های زیر ممکن است به مکمل نیاز داشته باشند:

• افراد با رژیم غذایی محدود: رژیم‌های کم‌چرب، گیاه‌خواری یا زندگی در مناطقی با خاک فقیر از سلنیوم

• افراد با اختلالات جذب: بیماری‌هایی مانند کرون، سیستیک فیبروزیس یا سلیاک

• سالمندان یا افراد دارای بیماری‌های مزمن: برای مثال، افراد با کمبود مزمن ویتامین E یا بیماری تیروئید مانند هاشیموتو (با مشورت پزشک)

توصیه مهم: قبل از مصرف هرگونه مکمل، با پزشک یا داروساز مشورت کنید. مکمل‌ها در قالب مولتی‌ویتامین، محصولات ترکیبی یا به‌صورت جداگانه موجود هستند.

دوز مجاز و ایمن

نکته: ویتامین E یک ویتامین محلول در چربی است؛ برای جذب بهتر، همراه با وعده غذایی چرب مصرف شود.

خطرات مصرف بیش‌ازحد

مصرف بیش‌ازحد این مکمل‌ها می‌تواند عوارضی جدی ایجاد کند:

• ویتامین E: خطر خونریزی، کبودی، تهوع، ناراحتی معده و احتمال افزایش خطر سرطان پروستات در مردان

• سلنیوم: طعم فلزی در دهان، ریزش مو، شکنندگی ناخن‌ها، حالت تهوع، آسیب عصبی (در موارد شدید)