خطر جنگ در خاورمیانه بر سر «گذرگاه حیاتی»/ مکث قبل از عبور از تنگه هرمز!

به گزارش اقتصادنیوز، آلبرت سان، جاش هولدر، ربکا الیوت، پیتز اویس و   ساموئل گرانادوس در گزارشی تحلیلی در نیویورک تایمز    نگاهی به جنگ ایران و اسرائیل  ورود آمریکا به این درگیری  داشته و به این موضوع پرداخته اند که «درگیری ها در خاورمیانه چگونه   تنگه هرمز ،  یک گذرگاه آبی کوچک اما حیاتی برای اقتصاد جهان را به خطر می اندازد.»

تنگه هرمز؛ هم مهم هم آسیب پذیر

هر روز، حدود یک پنجم از عرضه نفت جهان از طریق یک آبراه باریک در مرز جنوبی ایران، که مقصد آن کشورهایی مانند چین، کره جنوبی و حتی آمریکا است، عبور می‌کند.

این گذرگاه که تنگه هرمز نامیده می‌شود، یکی از مهمترین مسیرهای تجاری صنعت انرژی و همچنین یکی از آسیب‌پذیرترین آنهاست.

اینکه آیا آتش‌بس شکننده بین اسرائیل و ایران پابرجا بماند یا خیر، پیامدهای بزرگی به ویژه پیامدهای مرتبط به این گلوگاه، برای اقتصاد جهانی خواهد داشت.

پیامدهای سنگین بسته شدن تنگه هرمز 

هر زمان که تنش‌ها در اطراف تنگه تشدید می‌شود، دولت ها، مدیران نفتی، سرمایه‌گذاران و اقتصاددانان نگران می‌شوند که ایران ممکن است سعی کند در مسیر حرکتی تانکرهای حامل نفت یا گاز طبیعی اختلال ایجاد کند. این امر می‌تواند جریان انرژی به بخش عمده‌ای از جهان را کاهش دهد و قیمت انرژی را برای مصرف‌کنندگان و مشاغل به شدت افزایش دهد.

کلیتون سیگل، عضو ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، یک اندیشکده در واشنگتن، گفت: «جهان نمی‌تواند بدون این منبع انرژی سر کند. قطع این مسیر، ضربه‌ای بی‌سابقه و شدید به اقتصاد جهانی خواهد بود.»

نفتکش ها ناگهان مسیر خود را تغییر دادند

نشانه‌هایی دیده شد مبنی بر اینکه جنگ، تردد کشتی‌ها را از طریق این آبراه باریک مختل کرده بود. اندکی پس از آنکه آمریکا روز شنبه به ایران حمله کرد، چندین نفتکش ناگهان مسیر خود را تغییر دادند که نشان داد عدم اطمینان در مورد درگیری، مانع فعالیت تجاری آن ها شد.

بازارهای انرژی آرام شد زیرا...

بازارهای انرژی روز دوشنبه پس از آنکه به نظر می‌رسید پاسخ ایران به بمباران‌های آمریکا، فضایی برای کاهش تنش ایجاد کرده است، آرام شدند. پس از آنکه ترامپ گفت اسرائیل و ایران با آتش‌بس موافقت کرده‌اند، قیمت‌ها کاهش یافت.

همچنین روز سه‌شنبه، شاخص نفت آمریکا به جایی که قبل از شروع درگیری بود، بازگشت و به حدود ۶۵ دلار در هر بشکه رسید.

با این حال، نگرانی های  اقتصادی همچنان پابرجاست و معامله‌گران از نزدیک آمارهای مرتبط به بخش حمل و نقل را برای یافتن نشانه‌هایی مبنی بر اینکه آیا این جنگ ممکن است عرضه نفت و گاز را مختل کند یا خیر، زیر نظر دارند.

همچنین، اگر درگیری کاهش پیدا کند، ممکن است جهان با نفت بسیار بیشتر از نیاز خود رو به رو شود که این اتفاق قیمت‌ها را کاهش می‌دهد و به نفع مصرف‌کنندگان خواهد بود. اما به مناطقی که سوخت زیادی تولید می‌کنند، آسیب می‌رساند.

هفته گذشته، همزمان با اشاره ترامپ به احتمال حمله به ایران، ۷۰۳ کشتی از تنگه هرمز عبور کردند که طبق داده‌های S&P Global Commodities at Sea برابر با 14  درصد نسبت به هفته قبل و ۱۰ درصد کمتر از میانگین هفتگی سال جاری بوده است.

مکث قبل از عبور از تنگه هرمز

یکی از دلایل این کاهش این بود که شرکت‌های کشتیرانی بسیار محتاط‌تر شده‌اند.

آنجلیکی فرانگو، مدیر اجرایی Navios Maritime Partners، یک شرکت کشتیرانی که در منطقه فعالیت می‌کند، گفت که برخی از کشتی‌ها قبل از عبور از تنگه هرمز مکث می‌کنند و باعث ایجاد ازدحام می‌شوند.

او گفت: «وضعیت نسبت به دو هفته پیش به طور قابل توجهی تغییر کرده است.»

طبق داده‌های ردیابی کشتی، ظرف چند ساعت پس از حمله آمریکا، حداقل سه نفتکشی که به خلیج فارس نزدیک می‌شدند، در خارج از تنگه منتظر ماندند. حداقل سه نفتکش دیگر نیز برگشتند و قبل از آغاز دوباره در مسیر خود در خلیج فارس، مکث کردند.

به گفته سیگل، بخشی از نفتی که در خلیج فارس تولید می‌شود، شاید بتواند از راه‌های دیگری مانند خطوط لوله به مشتریان برسد، اما تنها بخشی از عرضه منطقه را می تواند پوشش دهد. 

اهمیت حیاتی تنگه هرمز برای چین

علاوه بر نفت و سوخت‌های مرتبط، حدود یک پنجم گاز طبیعی مایع جهان نیز هر روز از طریق این کانال عبور می‌کند.

طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، بیش از 80 درصد نفت و گاز طبیعی مایع یا L.N.G که از این تنگه عبور می‌کند، به آسیا می‌رود. این امر باعث می‌شود کشورهایی مانند چین به ویژه مشتاق باشند که مطمئن شوند این تنگه قابل عبور باقی می‌ماند.

البته، نفت در سطح جهانی معامله می‌شود، به این معنی که هرگونه کاهش قابل توجه در عرضه، به سرعت در سراسر جهان به شکل قیمت‌های بالاتر احساس خواهد شد.

ترجمه از؛ متین دخت والی نژاد