برنامههای دولت برای معادن ایران در سال 94 / طرحهای ویژهای که وعده داده شد
فریبا رسولی: در حالی معاونت معدنی وزارت صنعت برای افزایش رشد بخش معدن در سال 94 برنامهریزی کرده که در حال حاضر رشد این بخش بر اساس آمارهای بانک مرکزی 10.5 درصد است. هر چند جعفر سرقینی سکاندار معاونت معدنی وزارت صنعت ارتقای این رشد را به 15 درصد منوط بر کار و تلاش بیشتر معدنکاران عنوان کرده اما علاوه بر آن رشد معدنی کشور حمایت از بخش خصوصی و حضور بیشتر از گذشته فعالان اقتصادی در زمینه اکتشافات و رونق در صنایع معدنی را خواستار است.
طرحهای ویژه دولت
بحران زغالسنگ و قرار گرفتن معادن در آستانه تعطیلی یکی از تلنگرهایی بود که سال 93 دولت را مجبور کرد تا حمایتهای بیشتر خود را نسبت به معادن در سال 94 تقویت کند. خروج نیروهای زبده در عرصه استخراج زغالسنگ از معادن، نبود تجهیزات کافی و منابع مالی مکفی حاکی از آن بود که کمبود زغالسنگ در سالهای آینده واردات این مواد معدنی را تشدید خواهد کرد. از این رو پس از آن که سیاستهای معاونت معدنی برای سال جدید اعلام شد، طرح ویژهای برای معادن زغالسنگ در راس آنها قرار گرفت که نشان داد دولت برای معدنکاران فعال در این زمینه حمایتهای ویژهای تدارک دیده است. هرچند جزئیات این طرح هنوز اعلام نشده اما بر اساس اظهارات معاونت معدنی وزارت صنعت قرار است شرح آن به زودی اطلاعرسانی شود.
اگرچه به نظر میرسد تعیین تکلیف نهایی حقوق دولتی معادن دلیل اصلی دست دست کردن وزارت صنعت برای ارائه طرح ویژه بود اما بر اساس برنامهریزیها سال 94 حمایت دولت از معادن زغالسنگ بیشتر از سال گذشته خواهد بود. البته سیاست وزارت صنعت برای تحقق این هدف با حمایتهای مالی و تسهیلاتی در دستور کار قرار گرفته است.
یکی دیگر از سیاستهای دولت که معاونت معدنی وزارت صنعت به آن اشاره داشته علاوه بر تسهیلات بانکی و صندوق توسعه ملی، طرح ویژه دولت برای بخش اکتشافات به معدنکاران است که به نظر میرسد همچنان در دست تهیه است و تاکنون مشخص نشده در کدامین از ماه سال رونمایی خواهد شد. اما تصمیم مجلس و بررسی زوایای بودجه در روزهای پایانی سال وضعیت اقتصادی معادن در سال 94 و سالهای آینده را کمی تغییر داد. بهره مالکانه در شرایط پرداخت حقوق دولتی تمهیدات مالیاتی مجلس بود که با واکنش تند معدنیها روبهرو شد اما در آخر نمایندگان سنگآهنیها را به تقبل تبعات اقتصادی چنین تصمیمی وادار کردند که البته این رویکرد به گفته رئیس کمیته معدن و صنایع معدنی مجلس در راستای جلوگیری از خامفروشی مواد معدنی بود.
با این حال، در کشمکش قانونگذاری مجلس پیشبینی شد که ۶۵ درصد از حقوق دولتی صرف توسعه معادن شود و این احتمال هم داده شد که اگر این رقم تحقق نیابد، سال 94 تا سقف ۴۰ درصد از حقوق دولتی به توسعه معادن اختصاص داده شود. این در شرایطی مقرر شده است که سال 93 تنها ۲۲ درصد از حقوق دولتی معادن در بخش توسعه معدنی سرمایهگذاری شد.
بررسیها نشان میدهد در کنار چنین هدفگذاری، تصمیمسازان معدنی کشور برنامهریزی برای توسعه اکتشافات معدنی را جدیتر از سال گذشته پیش خواهند برد. اما به دلیل اینکه سرمایهگذاری در بخش معدن ریسکپذیری بالایی دارد، ارتقای اکتشافات معادن و تحقق برنامهها نیازمند ورود بیشتر سرمایهگذاران بخش خصوصی و حضور خارجیهای صاحب تکنولوژی است.
سال گذشته رکورد اکتشافات زده شد و حفاریهای اکتشافی به عدد 120 هزار متر رسید. کشف 250 میلیون تن سنگآهن و 150میلیون تن زغالسنگ با عملیات جدید سازمان توسعه و نوسازی معادن دستاوردی بود که امیدواری کشف ذخایر دیگری را در دل فعالان معدنی به وجود آورد.
نیمه دوم سال گذشته عملیاتی شدن اقدامات اکتشافی ذخایر بسیاری را مورد شناسایی قرار داد که بر پایه آنها اساس برنامهریزی برای معادن در سال 94 شکل گرفت.
مهدی کرباسیان، رئیس هیات عامل ایمیدرو معتقد است تمامی پروژههای راکد معدنی دولت گذشته فعال شده و در حال حاضر هیچ پروژه متوقف شدهای در این سازمان وجود ندارد.
برنامههای پیشروی معادن در سال 94
پس از اینکه سازمان توسعه و نوسازی معادن در شرق کشور متمرکز و ماحصل اقدامات اکتشافی این سازمان به کشف ذخایر جدید سنگآهن ختم شد در برنامهریزیها قرار بر این است که در سال 94 عملیات اکتشاف معادن در غرب کشور یعنی استانهای کردستان، زنجان و آذربایجان شرقی انجام شود. در سالهای گذشته تنها یک هفتم از مساحت کشور تحت طرحهای اکتشافی قرار گرفته اما توسعه عملیات اکتشافی ایمیدرو در شرق و غرب کشور نشان از آن دارد که سال آینده اکتشافات گستردهتر خواهد شد. همان طور که مهدی کرباسیان احتمال کشف معدن سنگآهن دیگری را در شرق کشور داده است. از سویی با توجه به اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز انجام فعالیتهای اکتشافی را در مناطق غرب کشور صادر کرده، عملیات ژئوفیزیک هوایی در نیمه غربی کشور آغاز خواهد شد.
به گزارش اقتصادنیوز، بنا بر گشایش اعتبار هفت طرح فولاد استانی و تزریق هزار میلیارد تومان توسط ایمیدرو در این طرحها، بخش احیای دو یا سه طرح فولادی در سال 94 راهاندازی خواهد شد. همچنین پس از گشایش ال.سی پروژه آلومینیوم جنوب در سال گذشته عملیات اجرایی این پروژه از اواخر اردیبهشت ماه امسال آغاز خواهد شد. انتخاب پیمانکار برای طرح فولاد سه میلیون تنی چابهار تا پایان فروردین ماه و آغاز عملیاتی اجرایی آن، آغاز عملیات اجرایی فولاد کویت نیز تا اواخر خرداد ماه امسال برنامههای پیشروی سازمان توسعه و نوسازی معادن ایران است. همچنین تهیه طرح جامع زغالسنگ برای معادن و طرح توسعهای طلای زرشوران دو طرحی هستند که ایمیدرو در حال تهیه است. بهرهبرداری از عناصر نادر خاکی هم وعدهای است که به تازگی رئیس هیات عامل ایمیدرو داده است.
همچنین ایمیدرو قرار است با اتخاذ سیاستهای خصوصیسازی و روشهای جدید تامین مالی، در راستای کاهش هزینه سازمان طرحهای توسعه جدید را به ارزش پنج میلیارد دلار با مشارکت بخش خصوصی فراهم کند. پنج طرح پیش روی ایمیدرو فولاد چابهار، فولاد بندرعباس با مشارکت سرمایهگذار خارجی، فولاد بندرعباس (کویت استیل)، آلومینیوم المهدی فاز 3، پرعیارسازی سنگآهن و احداث واحد تولید شمش منیزیوم لامرد با فناوری داخلی و با تمرکز بر صادرات آن شامل این طرحها هستند.
اما نتیجه مذاکرات توافق هستهای به تفاهم اولیه رسیده و به نظر میرسد رفع تحریمها نظر سرمایهگذاران بسیاری را به سمت معادن ایران جلب کرده است. هرچند بنا بر نظرات کارشناسان کشورهای بسیاری در این سالها علاقمند به همکاری معدنی با ایران بودهاند و مشکلات بینالمللی و تحریمها مانع جذب آنها به این بخش اقتصادی شده است.
با این حال به نظر میرسد، ابراز تمایل علاقه جهانی به صنعت معدنكاری ایران و اعلام آمادگی کشورهای خارجی نسبت به همکاری معدنی، ایران را هر چه زودتر به مقصد نهایی خود یعنی توسعه نزدیک خواهد کرد. اما با وجود این، آیا دولت به وعدههای حمایتی خود در سال 94 عمل خواهد کرد؟
ارسال نظر