ارزیابی عملکرد سه ساله شورای شهر / سال میوه چینی
به گزارش اقتصادنیوز ،روزنامه شرق نوشت : آذرماه سال گذشته محمدرضا جوادی‌یگانه، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران در نشستی خبری درباره یک نظرسنجی جهاد دانشگاهی در رابطه با میزان رضایتمندی مردم شهر تهران از عملکرد شهرداری گفت نمره رضایت 11 درصد است که عدد خوبی نیست.
سال 98 یعنی دو سال بعد از شروع به کار دوره جدید مدیریت شهری؛ آن زمان هنوز بسیاری از شرایط و اقدامات به دوره مدیریت قبلی نسبت داده می‌شد؛ از جمله نگاه منفی به شورا و شهرداری تهران! اما حالا و یک سال بعد و در حالی که تا چند ماه دیگر روزشمار پایان وقت شورای پنجم و بالطبع شهرداری تهران در این دوره روشن می‌شود آیا باز هم می‌توان بعد از چهار سال عملکرد را به نفرات و دوره‌ای دیگر نسبت داد؟
محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران و برخی از اعضا در این مدت صحبت از نتایج اقدامات شورا در این سه سال داشته‌اند و اینکه اگر اقدامی انجام یا شروع شده، باید نتایج آن اعلام شود. محسن هاشمی روز گذشته از تعبیر «سال میوه‌چینی» برای این موقعیت استفاده کرد و گفت: یک سال تا انتخابات شورای ششم باقی مانده است و به عبارتی دیگر در سال پایانی دوره پنجم شورا قرار داریم؛ امسال، سال میوه‌چینی از دستاوردها و مصوبات شورا و زمانی است که باید شهروندان دستاوردهای خود را مشاهده کنند.
به گفته رئیس شورای شهر تهران، مشکلاتی در این دوره، در فرایند توسعه شهر ایجاد شد که تغییرات مکرر در مدیریت شهری و شرایط سخت اقتصادی کشور از مهم‌ترین آنها محسوب می‌شد، ضمن اینکه انتظارات عمومی از اقدامات توسعه‌ای و زیرساختی در این دوره هنوز محقق نشده است و به همین دلیل برنامه اولویت‌محور تحقق‌پذیر از سوی شورا مطرح شد که با استقبال حناچی و همکاران ایشان مواجه شد.
هاشمی با بیان اینکه فرصت و منابع برای اجرای همه طرح‌ها وجود ندارد اما اگر شهرداری بتواند در چند حوزه کلیدی موفق عمل کند، می‌تواند به نوعی نماد دستاوردهای این دوره از منظر افکار عمومی تلقی شود، گفت: نوسازی و توسعه ناوگان حملونقل عمومی از طریق تأمین اتوبوس و واگن مترو که بتواند با افزایش تقاضای سفر در ابتدای سال تحصیلی، از ازدحام و شرایط ناایمن برای گسترش بیماری کرونا جلوگیری کند، اولویت اصلی است. او افزود: اولویت دیگر، فعالیت مجدد در حوزه ساخت مترو است که با توجه به رکودی سه‌ساله در ساخت مسیرهای جدید مترو، عملیات احداث خطوط 8 تا 11 به‌سرعت آغاز می‌شود چراکه در حال حاضر سه دستگاه tbm که هرکدام ٢٠ میلیون یورو ارزش دارند، بی‌کار مانده‌اند.
رئیس شورای شهر تهران افزود: البته طبیعی است که بوروکراسی حاکم بر شهرداری و سایر دستگاه‌های مرتبط نظیر سیستم بانکی، شورای‌عالی شهرسازی و وزارتخانه‌های مرتبط ممکن است در برابر ایجاد شتاب در تحقق اولویت‌ها، مقاومت کنند؛ اما هنر و جسارت مدیران باید به‌اندازه‌ای باشد که با ریسک‌‌پذیری و اراده جدی، حداقل در اولویت‌ها فعالیت مدیریت شهری را شتاب ببخشند.
اگرچه هنوز برای ارزیابی عملکرد شورای پنجم زود است اما یک سؤال مهم در اذهان عمومی وجود دارد؛ شورای پنجم با وجود هماهنگی و همراهی‌ای که با هم و با دولت داشتند چقدر توانستند باعث هم‌افزایی شوند؟ چقدر توانستند اهداف و شعارهایی را که مطرح شد محقق کنند و در نهایت حتی اگر رضایت مردم را کنار بگذاریم، اصلاح‌طلبانی که این دوره وارد گود شدند و دوباره مردم را امیدوار کردند، چقدر خودشان از خودشان راضی هستند؟ و آیا مرجعی برای پاسخگویی به عملکرد‌ها و انتخاب‌ها وجود دارد؟
احمد حکیمی‌پور، عضو اصلاح‌طلب در شورای چهارم است که در پاسخ به این سؤال‌ها می‌گوید ارزیابی جزئی از عملکرد شورای پنجم و ترکیب عملکرد اعضا ندارد اما معتقد است نه تنها او بلکه دیگران هم نمی‌توانند این عملکرد را به درستی ارزیابی کنند چراکه ساختار مشخص تشکیلاتی و کارشناسی در میان اصلاح‌طلبان برای این ارزیابی وجود نداشته و ندارد.
او به «شرق» می‌گوید: جلسه شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان به دلیل کرونا چندماهی تأخیر داشته و در آخرین جلسه هم پیشنهاد شد تا شورای پنجم گزارشی از عملکرد ارائه کند. این همان کاری است که در دوره چهارم هم به شکل دوره‌ای و پایان‌دوره‌ای وجود داشت اما این گزارش‌دادن آن اتفاقی نیست که باید رخ دهد. او تأکید دارد که حلقه مفقوده‌ای بین بازخواست از انتخاب‌کنندگان لیست منتخبان یا معرفی‌کنندگان افراد و در ادامه بازخواست از اعضای منتخب وجود دارد و در عین حال همه جریان‌های اجرائی و هماهنگی و همراهی سیاسی تا قبل از انتخابات و انتخاب افراد است و بعد از آن دیگر مکانیسمی برای ارزیابی عملکرد وجود ندارد و معلوم نیست دقیقا چه کسی باید پاسخگو باشد؟ کسی که افراد را معرفی و انتخاب کرده یا کسی که انتخاب شده؟
حکیمی‌پور همچنین به موضع و نامه‌ای که جمعی از اصلاح‌طلبان موسوم به اصلاح‌طلبان پیشرو قبل از انتخابات شورای پنجم داشتند، اشاره کرد و گفت: آن زمان آقایانی بودند که تأکید داشتند می‌خواهند شورا و شهرداری پاک درست کنند! این یعنی شورا و شهرداری قبل ناپاک بوده؟ گفتند از شورای چهارم راضی نیستند و حالا از شورای قبل کسی در لیست جدید نباشد، حالا هم خوب است همان آقایان بیایند و در مورد نتیجه انتخابشان توضیح داده و گزارش ارائه کنند. این عضو سابق شورای شهر تهران می‌گوید اگرچه عملکرد اعضا اهمیت زیادی دارد اما از نظر من نقد و گلایه به کسانی وارد است که این افراد را انتخاب کردند و بعد نظارتی روی عملکردشان نداشتند.
اما محمد سالاری که در دوره چهارم و پنجم شورای پایتخت حضور داشته و در هر دو دوره رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری بوده و هست، نظری متفاوت دارد. او در دفاعی از عملکرد شورا معتقد است بخش زیادی از انتقادها به عملکرد شورای پنجم به دلیل قطع یا کم‌شدن منافع عده‌ای بوده است. او به «شرق» می‌گوید در این دوره با توجه به انسجام و هماهنگی بین شورا و شهرداری برنامه پنج‌ساله سوم را تدوین کردیم و در چند محور تدوین کردیم که من تأکید دارم در این چند بخش موفق بوده‌ایم. او می‌گوید: جلوگیری از شهرفروشی، سلیقه‌گرایی و تصمیم‌های دلبخواهی شهرداران مناطق و مدیران و... از اقدامات مهم شورای پنجم است که همین اقدامات حالا ما را به اتهام «قفل‌کردن شهر» رسانده و همین اقدام یعنی شورا مسیر درست را رفته است. سالاری می‌گوید در دوره چهارم موارد مغایر با طرح تفصیلی و بارگذاری‌های اشتباه و بودار از جمله در منطقه 22 بسیار زیاد بود و به‌خصوص بی‌عدالتی و فضای رانت زیادی به همراه داشت که در این دوره جلوی بسیاری از آنها گرفته شده است. نمی‌گویم همه این تخلفات به صفر رسیده اما تا 70 درصد آن را کاهش داده‌ایم.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای چهارم و پنجم پایتخت درباره موضوع مهم مبارزه با فساد هم گفت: در دوره قبل شهردار بدون مصوبه و اطلاع شورا واگذاری‌های گسترده‌ای در املاک داشت و اجازه بهره‌برداری از املاک مردم را به عناوین مختلف و به افراد حقیقی و حقوقی داده بود که در این دوره این مسیر بسته شد و تعدادی هم برگشت داده شد که البته ما در این مورد از شهردار و عملکرد زیرمجموعه آن راضی نیستیم و این موضوع را بارها اعلام کرده‌ایم که باید هرچه زودتر اقدام شود.
سالاری موضوع شفافیت در قراردادهای رده‌های مختلف در شهرداری تهران را یکی از اقدامات مهم شورا برشمرد و درباره اثرگذاری این اقدام برای شفافیت در شهرداری گفت: حالا دیگر پیمانکاران به هر نحوی که دلشان بخواهد، قرارداد ندارند و از آنجایی که دیگر راه ترک تشریفات باز نیست و باید رسمی در مناقصه بیایند و قرارداد را منتشر کنند تمایل چندانی به کار با شهرداری ندارند و حالا شهرداری باید دنبالشان برود! همین موارد موضوعات مهم نگرانی برای شهرداری است اما مسیر درستی است که شورا در آن قدم گذاشته و بخشی از نارضایتی‌ها از شهرداری به دلیل همین مواردی است که مطرح کردم و منافع عده زیادی را قطع کرده است. او تأکید دارد که در این دوره پروژه‌های خرد و محلی زیادی برای نوسازی و بهسازی محلات انجام شده و تلاش کرده‌اند تا تهران را زیست‌پذیرتر کنند. به عنوان مثال سابقه نداشته که شهرداری در این شرایط مالی در مناطق فرسوده با بافت متراکم تملک برای ایجاد زیرساخت محلی داشته باشد. ضمن اینکه توجه داشته باشید شرایط مالی شهرداری خوب نیست و بخش‌های برخوردار شهر را قبلا در دوره قبل پیش‌فروش کرده‌اند.
او در عین حال به مسئله عدم رضایت از عملکرد شهرداری تهران در اجرای پروژه‌های مهم و بزرگ به‌خصوص در حملونقل عمومی اشاره کرد و گفت: علاوه بر موضوعات حمل‌و‌نقلی بسیاری از پروژه‌های مهم و لازم همچون «مسیر طبیعت» از عباس‌آباد تا برج میلاد هنوز در حد مطالعات است و ما به این نتیجه رسیده‌ایم که هماهنگی و انگیزه مورد انتظار شورا در بدنه و ستاد شهرداری وجود ندارد و در عین حال در این دولت هم برخلاف تصور اولیه در مورد همراهی، کمکی به شهر تهران نشده است و ما این موضوع را به شکل جدی با شهردار تهران مطرح کرده‌ایم.
سالاری به هشداری که شورا درباره رابطه با دولت، اجرای تعهدات و حضور در هیئت دولت به پیروز حناچی داده است، اشاره کرد و گفت: اگر قرار است شورا و شهرداری با دولت همسو باشد و همراهی در زمینه‌های مختلف داشته باشد و شهردار هم در همه جلسات دولت حضور داشته باشد اما نه اعتباری بگیرد و نه واگن و اتوبوسی به تهران برسد، این همراهی و حضور در هیئت دولت چه ثمری دارد؟ دولت و ستاد کرونا برای حملونقل عمومی تصمیم می‌گیرد و به دلیل تعداد کم واگن و اتوبوس آن را تعطیل می‌کند و ما هم همراهی داریم اما چرا صورت‌مسئله را از آن طرف نمی‌بینند و واگن و اتوبوس به تهران اضافه نمی‌کنند؟ اما سالاری یک سوزن هم به خود شورا و همکارانش می‌زند و می‌گوید: اگرچه شورای چهارم موفق بود اما معتقدم که شورای پنجم در وظیفه اصلی خود یعنی حوزه نظارتی موفق بود و دنباله‌رو شهردار نبود. ضمن اینکه ما با تغییر دو شهردار فرصت زیادی را از دست دادیم چراکه با هر شهردار صف و ستاد و مدیران و شهرداران هم تغییر می‌کرد و هماهنگی از دست می‌رفت.
