بازگشت ایران به قلب جاده ابریشم
به گزارش اقتصادنیوز؛ در پی انتشار برخی شایعات در فضای مجازی درباره قرارداد ۲۵ ساله میان ایران و چین، سخنگوی وزارت‌خارجه ضمن رد این گمانه‌زنی‌‌ها گفت: «من فکر می‌کنم که مفاد سند به‌گونه‌ای است که پس از نهایی شدن بتوان آن را علنی منتشر کرد و هیچ چیز ابهام‌آمیز ندارد.»
سیدعباس موسوی با اشاره به اینکه این سند افتخارآمیز و به نفع منافع دو کشور است و وقتی که منتشر شد همه متوجه جزئیات آن خواهند شد، تاکید کرد: «طبیعی است که روابط راهبردی ایران و چین دشمنانی داشته باشد و آنها سعی کنند روابط دو کشور را تخریب کنند.»
همچنین موسوی در پاسخ به این سوال که رئیس‌جمهور سابق کشورمان که اکنون نیز عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است مطالبی را در این زمینه مطرح و اعلام کرده این سند جدا از آن چیزی است که شما اشاره کردید، توضیح داد: «ما یک سند داریم و آن همان چیزی است که در مورد آن توضیح دادم همان طور که اشاره شد این سند در حد پیش‌نویس است و باید در دو کشور نهایی شود. درباره مذاکراتی با چین سند دیگری نداریم.»
توضیح ظریف درباره فضاسازی‌ها
این درحالی است که علاوه بر گمانه‌زنی‌های داخلی درخصوص این سند، در رسانه‌های خارجی نیز ادعاهایی پیرامون آن مطرح شده است. در این راستا ۸ مهرماه ۹۸، یک تارنمای انگلیسی خبری منتشر و ادعا کرد مطابق قرارداد ۲۵ ساله میان ایران و چین، پکن در ازای گرفتن امتیازاتی متعهد شد، ۴۰۰ میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کند.
به گزارش «تابناک»، این گزارش و ادعای «پترولیوم اکونومیست» بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های داخلی و خارجی به همراه داشت. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در گفتوگو با «ایرنا» ضمن رد این ادعا عنوان کرد: «این مساله از اساس، نادرست است.» وزیر امورخارجه گفت: «صرفا پیشنهادی از سوی ایران برای روابط ۲۵ ساله مطرح شده است.»
ظریف در پاسخ به اینکه آیا بندهای این توافق را آن‌گونه که برخی رسانه‌ها مدعی شده‌اند، نادرست می‌دانید و بندهای این توافق چه هستند، پاسخ داد: «در اصل، توافقی در کار نیست که بندهایی داشته باشد. یک پیشنهاد برای برنامه‌ای ۲۵ ساله است که تازه باید بنشینیم و شروع به نوشتن توافق کنیم.»
برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های ایران و چین
پیش نویس برنامه ۲۵ ساله ایران و چین روز سه‌شنبه سوم تیر ماه به تصویب هیات دولت رسید و حسن روحانی وزیرخارجه خود محمدجواد ظریف را مامور پیشبرد این برنامه کرد. در این نشست به وزارت‌خارجه ماموریت داده شد که طی مذاکرات نهایی با طرف چینی، بر‌اساس منافع متقابل بلندمدت، این برنامه را به امضای طرفین برساند. دو روز پس از آن، ظریف در توئیتی به زبان چینی خبر داد که در تماس ویدئویی با همتای چینی‌اش درباره مشارکت جامع استراتژیک دو کشور و پیشبرد برنامه ۲۵ ساله همکاری دو جانبه گفتوگو کرده است.
تحلیل الاخبار؛ بازگشت به قلب جاده ابریشم
روزنامه الاخبار لبنان در تحلیلی به قلم زکریا ابوسلیسل نوشت: «قوانین فیزیک می‌گویند که فشار منجر به انفجار می‌شود اما در سیاست کسانی هستند که با ایجاد روزنه‌های جدید از فشارهای آمریکا برای تنوع گزینه‌های خود استفاده می‌کنند؛ این همان چیزی است که پکن و تهران با توافق راهبردی ۲۵ ساله خود به‌وجود آوردند و کارشناسان ایرانی بر این باورند که این توافق باعث می‌شود که ایران به بزرگ ترین هم پیمان منطقه‌ای چین تبدیل شود.» در این تحلیل آمده است: «ایران از همان آغاز دوره آبادانی به ریاست‌هاشمی‌رفسنجانی در سال ۱۹۸۹ همواره به‌دنبال این بود که از هر فرصتی استفاده کند تا رویای خود یعنی بازگشت به قلب جاده ابریشم را محقق کند؛ جاده‌ای که در زمان‌های دور باعث شد امپراتوری پارسی نسبت به دیگر امپراتوری‌ها برتری داشته باشد.» در ادامه این تحلیل آمده است: «تهران روز دوشنبه گذشته اعلام کرد که با امضای توافق راهبردی با چین که مدت آن ۲۵ ساله است موافقت کرده و دولت ایران امضای این توافق پس از مذاکرات نهایی با چین را به محمدجواد ظریف، وزیرخارجه این کشور واگذار کرده است. ایران تاکنون به اعلام جزئیات این همکاری نپرداخته است؛ همکاری و توافقی که صحبت جدی در رابطه با آن از اوایل سال گذشته و در زمان سفر هیات ایرانی متشکل از رئیس پارلمان، وزیر خارجه، وزیر اقتصاد و دارایی و رئیس بانک مرکزی به چین آغاز شد و این توافق تنها برای خواسته‌ها و رویاهای تاریخی فوق‌الذکر نیست».
نویسنده نوشت: «در اوایل سپتامبر گذشته و بعد از مذاکراتی که محمدجواد ظریف در اواخر ماه آگوست در پکن انجام داد، مجله پترولیوم اکونومیست اطلاعاتی مبنی بر اینکه چین قصد دارد ۲۸۰ میلیارد دلار در بخش نفت، گاز و پتروشیمی ایران سرمایه‌گذاری کند، منتشر کرد و این مجله که نشریه تخصصی در امور انرژی است به نقل از یک منبع ایرانی مرتبط با وزارت نفت این کشور اعلام کرد که این توافق در سفر ظریف به چین انجام شد. این مجله همچنین نوشته بود که چین در آن زمان متعهد شده بود که در توافق دیگری در بخش نفت و زیرساخت صنعتی ایران به میزان ۱۲۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند. در آن زمان رسانه‌های داخلی ایرانی نیز به همین توافق پرداختند و اعلام کردند که پروژه خط ریلی به طول ۹۰۰ کیلومتر میان تهران و مشهد راه‌اندازی خواهد شد و در کنار آن قطار تندرو میان تهران، قم و اصفهان راه‌اندازی خواهد شد.» یک منبع آگاه ایرانی در گفت وگو با این روزنامه لبنانی گفت: «هدف از این توافق اطمینان‌بخشی به چین است مبنی بر اینکه حتی اگر اختلافات ایران با کشورهای غربی حل شود، تهران به همکاری‌های خود با پکن ادامه خواهد داد و ایران همپیمان چین خواهد ماند. این منبع می‌گوید که کمترین نتایج این توافق این است که به محض اجرایی شدن آن چینی‌ها میزان بیشتری از نفت ایران را خریداری خواهند کرد که دو سوم آن را به‌صورت نقدی پرداخت خواهند کرد و یک‌سوم باقی‌مانده را به‌صورت کالا و خدمات به ایران می‌دهند.» این منبع همچنین تاکید کرد: «پس از آن چین شروع به اجرای پروژه‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری می‌کند و این پروژه می‌تواند برای میلیون‌ها ایرانی فرصت شغلی ایجاد کند و ایران به مرکزی بزرگ برای کالاهای چینی تبدیل خواهد شد و از آن پس به جای اینکه کالاها از خود چین ارسال شود، ایران به بزرگ ترین توزیع‌کننده کالاهای چینی در خاورمیانه، غرب و شمال غرب آسیا تبدیل خواهد شد اما مهم ترین جنبه راهبردی این توافق این است که ایران به «ایستگاه اصلی جاده ابریشم جدید چین» تبدیل خواهد شد.»
