پنج پدیده مهم در رشد جمعیت ایران + نمودار

به گزارش اقتصادنیوز ، جمعیت ایران در حالی وارد قرن جدید می‌شود که آمارهای رسمی نشان می‌دهد: به‌طور متوسط سالی 997 هزار نفر به جمعیت ایران افزوده شده است. در این مدت از جمعیت روستانشین کم و به جمعیت شهری اضافه‌شده و بر سرعت رشد مهاجرت روستا به شهر افزوده شده است.

 اطلاعات مرکز آمار از آخرین دهه قرن حاضر نشان می‌دهد: جمعیت در آستانه سال 1400 از 84 میلیون نفر می‌گذرد. بنا بر پیش‌بینی مرکز آمار رشد جمعیت نیز در کف یک دهه قرار می‌گیرد.

پدیده اول:جمعیت ایران هرسال 997 هزار نفر

داده رسمی نشان می‌دهد: طی سال‌های 90 تا 98 نشان می‌دهد: مجموع جمعیت روستا و شهر از 75 میلیون و 95 هزار نفر در سال 1390 به 83 میلیون و 75 هزار نفر در سال 1398 افزایش پیداکرده است؛ یعنی در طول 8 سال حدوداً 7 میلیون و 981 هزار نفر به جمعیت کل کشور اضافه‌شده است. تقریباً به‌طور متوسط سالی 997 هزار نفر.

پدیده دوم: افزایش شهرنشینی، کاهش روستانشینی

روند جمعیت شهرنشین‌ها در ایران از 53 میلیون و 600 هزار نفر در سال 1390 به 62 میلیون و 400 هزار نفر در سال 1398 رسیده است.مقایسه این دو رقم نشان می‌دهد در این مقطع 8 ساله شمار ساکنان شهرها 16.25 درصد رشد داشته است.از سوی دیگر جمعیت روستایی کشور از حد 21 میلیون و 400 هزار نفر در سال 1390 به 20 میلیون و 700 هزار نفر در سال 1398 رسیده است؛ یعنی 3.45 درصد کاهش.

پدیده سوم: رشد سرعت مهاجرت از روستا به شهر

متغیر دیگری که در تغییرات جمعیتی کشور رصد شده روند حرکت از روستا به شهرها بوده است. مرور آمارها در 8 سال گذشته نشان می‌دهد نسبت جمعیت روستایی به شهری در این مدت از حدود 40 درصد در سال 1390 به 32.2 درصد در سال 1398 تنزل پیداکرده است.

درواقع این علامت بیانگر این است که روستائیان با سرعت بیشتری در مقایسه با ابتدای دهه کنونی به شهرها مهاجرت کرده‌اند. پدیده‌ای که به نظر بی‌ارتباط با عوامل اقتصادی و کاهش نرخ رشد جمعیت در روستاها نیست.

در اولی احتمالاً انگیزه اقتصادی مهاجرت که بهبود درآمد بوده به هر دلیل پررنگ تر شده و در دومی نیز سرایت کاهش فرزند آوری به روستا از سرعت نرخ مهاجرت کاسته است. در همین رابطه احتمالا ساختارخانوادگی روستاها سالمند شده و جوانان میل بیشتری برای مهاجرت به شهر ها دارند.

البته عوامل درآمدی در این مهاجرت بی تاثیر نیست. کاهش درآمد در بخش های کشاورزی و دامداری که عمده مسیر درآمدزایی در روستاهاست می تواند دلیلی بر رشد مهاجرت شهرها باشد

پدیده چهارم: روند نزولی نرخ رشد

اطلاعات مرکز آمار می‌گوید: رشد سالانه جمعیت در این 8 سال همواره بیشتر از یک درصد بوده اما روند آن تقریباً سیری نزولی داشته است.

به‌عنوان‌مثال در سال 1391 رشد جمعیت 1.31 درصد بوده که در ادامه در سال 1394 به 1.24 درصد رسیده و در سال 1398 به 1.21 درصد رسیده است. پس از سال 1395 که رشد جمعیت 1.19 درصد بود سال 1398 کمترین رشد را در بین سال‌های دیگر داشته است.

البته در این میان‌سال 1396 در حالتی ضربه مانند تنها 1.49 درصد افزایش را ثبت کرد. این رقم بیشترین حد رشد جمعیت در این مدت بوده و پس‌ازآن بازهم روند نزولی جمعیت از سر گرفته‌شده است.

پدیده پنجم: نرخ رشد جمعیت 1400 احتمالاً در کف

پیش‌بینی مرکز آمار از جمعیت در سال 1399 و 1400 نشان از ادامه روند این متغیر دارد. به‌عبارت‌دیگر مرکز آمار پیش‌بینی کرده است جمعیت کشور در امسال 1.16 درصد رشد کرده و در سال 1400 نیز تنها 1.11 درصد افزایش پیدا کند که در صورت تحقق آن سال 1400 کمترین رشد جمعیتی از ابتدای سال 1390 خواهد بود.

اگر این روند محقق شود در سال 1400 جمعیت ایران از 84 میلیون نفر خواهد گذشت و اگر روند دهه 90 به قرن بعد سرایت کند جمعیت روستانشین به سطح ابتدای دهه بازمی‌گردد.