وال پست چیست؟

رپرتاژ آگهی: سیستم وال پست با روش‌های مختلفی همچون وال پست منقطع و وال مش در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اداری قابل اجرا است که در ادامه مقاله قصد بررسی هر یک از انواع را داریم.  

نقش و اهمیت وال پست در ساختمان چیست؟

همانطور که در پیوست شش استاندارد 2800 آمده است اعضای غیر سازه‌ای معماری از جمله دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان‌ها در زلزله آسیب پذیر بوده و تا حال خسارت‎های جانی و مالی فراوانی در سطح جهانی و بویژه در ایران موجب شده‌اند.  متاسفانه در بسیاری از حوادث اخیر شاهد تخریب دیوارهای غیر سازه ای به جای کل اسکلت ساختمان بودیم.

این بدین معنی است که اسکلت اصلی ساختمان‌های امروزی عملکرد خوبی دارد، ولی دیوارها نمی‌توانند در برابر بارهای وارده عملکرد خوبی از خود نشان دهند. اهمیت اجرای وال پست در ساختمان‌ها آنقدر زیاد است که اجرای آن پس از زلزله کرمانشاه و انتشار پیوست شش استاندارد 2800 به یک الزام در ساختمان‌ها و جهت مهار دیوارها تبدیل شده است.

همچنین مطابق نشریه 714 سازمان برنامه و بودجه در صورتیکه نیروی وارده به دیوار از مقاومت خمشی آن در راستای قائم بیشتر باشد یک راهکار، توزیع عکس العمل دیوار در دو جهت افقی و قائم میباشد. بدین منظور با اجرای والپست طول آزاد دیوار را محدود میکنند تا قسمتی از بارهای عمود بر صفحه وارده به دیوار در راستای افقی توزیع شوند.

بنابراین مطابق نشریه 714 و در پاسخ به سوال "نقش وال پست در ساختمان چیست؟" می توان گفت والپست دو وظیفه اساسی دارد. محدود کردن طول آزاد دیوار و انتقال بارهای توزیع شده در راستای افقی به تیرها.

انواع وال پست کدام است؟

انواع وال پست مورد تایید سازمان نظام مهندسی و پیوست شش استاندارد 2800 که می توان در  ساختمان‌های مختلف اجرا نمود، به سه نوع زیر تقسیم بندی می شوند:

1. وال پست منقطع

2. مسلح کردن دیوار با شبکه الیاف

3. وال پست بتنی

در ادامه دو روش مهار دیوار با وال پست منقطع و مسلح کردن دیوار با شبکه الیاف که با نام وال مش نیز شناخته می شود را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

وال پست منقطع چیست؟

 وال پست منقطع یکی از انواع روش‌های اجرای وال پست در ساختمان‌های بتنی و فولادی می‌باشد که از نبشی یا ناودانی منقطع، وادار قائم، وادار افقی و میلگرد بستر تشکیل شده است. در این روش از نبشی و یا ناودانی منقطع جهت مهار دیوار در لبه فوقانی (اتصال به سقف) و لبه کناری (اتصال به وادار قائم و یا ستون) استفاده می‌گردد.

وادارقائم جهت محدود کردن طول آزاد دیوار و انتقال بارهای توزیع شده در راستای افقی به تیرها و وادار افقی جهت کاهش ارتفاع آزاد دیوارهای با طول 3.5 متر مورد استفاده قرار میگیرد. در روش وال پست منقطع در صورتیکه با اجرای وال پست تقاضای خمشی افقی در دیوار بیشتر از ظرفیت آن شده باشد با استفاده از میلگرد بستر دیوار تسلیح می گردد. جهت آشنایی با میلگرد بستر مقاله "میلگرد بستر چیست؟" را مطالعه کنید.

وال مش چیست؟

یکی از روش‌های نوین اجرای وال پست در ساختمان مسلح کردن دیوار با شبکه الیاف می‌باشد. این روش که امروزه با نام وال مش شناخته می‌شود با کمک توری فایبرگلاس و ترکیب آن با پلاستر و نبشی منقطع، بر روی دیوارها اجرا می‌شود. این سیستم بر خلاف وال پست منقطع نیازی به نصب و اجرای وادار افقی و قائم و همچنین میلگرد بستر ندارد و با ترکیب توری فایبرگلاس، پلاستر سیمانی یا گچی و نبشی منقطع می‌توان از عملکرد مناسب این سیستم برای مهار لرزه‌ای بهره مند شد. همچنین در سیستم وال مش بعلت افزایش ظرفیت باربری دیوار در راستای قائم کلیه نبشی‌های کناری حذف می‌گردد. بعلت امکان اجرای والپست به روش وال مش بعد از دیوارچینی، امکان اجرای مهار دیوار در دیوارهای بدون وال پست در این سیستم وجود دارد.

ضوابط اجرا و نظارت وال پست منقطع مطابق آیین نامه 2800

در صورت نیاز به اجرای وال پست منقطع مطابق با آیین نامه 2800 (پیوست ششم) می‌بایست مهندسین به موارد و ضوابط زیر توجه داشته باشند.

1. در صورتی که طول آزاد دیوار خارجی بیشتر از 4 متر باشد، باید از وادار قائم به عنوان تکیه گاه برای مهار خارج از صفحه‌ای استفاده کرد. ارتفاع دیوارهای بیشتر از 3.5 متر نیز باید با استفاده عضو افقی فولادی کاهش داد.

2. کلیه دیوارهای بلوکی باید با توجه به نحوه عملکرد دو طرفه خود با ابزار مناسب مسلح گردند. می توان برای انجام این کار، از میلگرد بستر خرپایی یا نردبانی برای دیوارهای بلوکی و برای دیوارهای اجرا شده با ملات نازک کمتر از 3 میلی‌متر، می توان از بست‌های نازک فولادی منقطع و پیوسته و چسب‌های پلی اورتان استفاده کرد.

3. باید دقت شود که اتصال لبه قائم دیوارها به ستون‌ها و دیوارهای برشی ساختمان‌ها و هر عضو قائم سازه‌ای دیگر به سازه باید به گونه‌ای انجام شود که هیچ ممانعتی برای جابجایی نسبی ایجاد نشود. از این رو معمولا از نبشی یا ناودانی های منقطع برای اتصال کشویی استفاده می‌کنند.

4. اتصال دیوار به زیر سقف باید به صورت اتصال لغزشی انجام شود. در واقع هیچ اتصال مستقیمی از سوی دیوار به سقف نباید وجود داشته باشد.

ضوابط اجرا و نظارت وال مش مطابق آیین نامه 2800

در صورت نیاز به اجرای وال مش در ساختمان‌های مختلف با هر نوع کاربری، لازم است که به ضوابط آیین نامه 2800 توجه داشته باشید.

1. در این روش خمش دیوار به صورت یک طرفه و در راستای قائم است. از این رو نیازی به اجرای وادار برای دیوار نیست و میتوان بدون محدودیت برای طول دیوار، از این سیستم استفاده کرد.

2. با توجه به رفتار رفت و برگشتی زلزله، لازم است که نوارهای وال مش به صورت متقارن و در دو طرف دیوار اجرا شوند.

3. اگر حداقل 50 میلی متر برای کف سازی از پایین دیوار وجود دارد، نیازی به اجرای نبشی پایینی نیست.

4. اگر نازک کاری انجام شده روی دیوار سیمان باشد، باید حتما از توری فایبرگلاس مقاوم به قلیا یا AR-glass استفاده کرد. مقاومت تسلیم این توری باید حداقل 1000 مگاپاسکال در نظر گرفته شود. اما در صورت اجرای نازک کاری از جنس گچ، می توان از الیاف شیشه معمولی E-glass با همان مقاومت تسلیم استفاده کرد.

5. ابعاد چشمه شبکه الیاف توری فایبرگلاس نباید از 5 میلی متر کمتر باشد.

6. در لبه های دیوار و کنار بازشو باید از نوار شبکه الیاف استفاده کرد.

7. مقدار الیاف مورد نیاز برای اجرای وال مش به صورت نواری حداقل 100 گرم بر متر مربع و در صورت نیاز به اجرای الیاف به صورت سرتاسری حداقل گرماژ باید 50 گرم بر متر مربع در هر سمت از دیوار باشد.

وال پست چگونه در ساختمان اجرا می شود؟

مراحل و روش اجرای وال پست بسته به نوع وال پست منقطع و وال مش متفاوت است. در وال پست منقطع لازم است که وال پست قبل از دیوارچینی انجام شود؛ اما در روش وال مش، مهار دیوار پس از دیوارچینی انجام میگیرد که در ادامه جزئیات بیشتری را در این مورد بیان می‌کنیم.

1. برای اجرای وال پست منقطع لازم است که مطابق با نقشه جانمایی، محل اجرای ناودانی منقطع مشخص شود. سپس وادارهای قائم و افقی، نبشی‌ها و ناودانی‌ها منقطع، قلاب و گیره میلگرد بستر در محل مناسب اجرا میشوند. در نهایت با قرار دادن یونولیت وال پست و نصب میلگرد بستر همزمان با دیوارچینی کار مهار لرزه ای دیوار به اتمام میرسد.

2. برای اجرای وال مش باید دیوارچینی آغاز کرد. سپس با قرار دادن یونولیت بین دیوار و ستون و تعیین محل اجرای وال مش بر اساس نقشه جانمای، مراحل بعدی انجام میشوند. در ابتدا باید لایه اول پلاستر اجرا شود. سپس توری فایبرگلاس روی آن قرار میگیرد و مجددا پلاستر روی توری زده خواهد شد. در نهایت از نبشی های مقطع زیر تیر و سقف استفاده می گردد.

قیمت اجرای وال پست چقدر است؟

قیمت اجرای وال پست وابسته به فاکتورهای مختلفی است که از جمله آن ها میتوان به نوع وال پست، کیفیت متریال های استفاده شده، دستمزد اکیپ های اجرایی و متراژ پروژه اشاره کرد. بدیهی است که هر چقدر کیفیت مصالح استفاده شده بیشتر باشد، اجرای وال پست نیز هزینه برتر خواهد بود.

در صورتی که وال پست از نوع وال مش باشد، مطابق با توضیحات پیوست ششم استاندارد 2800 به دلیل حذف وادار و میلگرد بستر هزینه اجرا بسیار کاهش پیدا می کند. از این رو در حال حاضر مقرون به صرفه ترین روش برای مهار لرزه ای ساختمان ها، وال مش است که عملکرد مناسبی را با قیمت مناسب ایجاد میکند.

استعلام قیمت وال پست

مجریان و پیمانکاران ساختمانی جهت، استعلام قیمت، خرید وال پست و اجرای آن در ساختمان میتوانند با کارشناسات فنی و فروش شرکت سازند در ارتباط باشند. شرکت سازند تامین کننده انواع وال پست دیوار شامل وال مش و وال پست منقطع می باشد. از محصولات شرکت سازند می توان به انواع نبشی و ناودانی منقطع، وادار قائم و افقی، میلگرد بستر، توری و مش فایبرگلاس و همچنین پلاستر سیمانی و گچی اشاره نمود.