افزایش نرخ ارز، عامل اصلی وجود تورم در کشور است؟
به گزارش اقتصادنیوز روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: بنابراین یک آزمون ساده برای پاسخ به این سوال که آیا نرخ ارز عامل بنیادین تورم بلندمدت است یا خیر، این است که ببینیم آیا حجم نقدینگی در ایران به‌طور کامل درون‌زا و تحت تاثیر تحولات ارزی است یا نه؟ آیا عاملی مستقل از نرخ ارز وجود ندارد که حجم نقدینگی تحت تاثیر آن قرار بگیرد؟
قطعا کسری بودجه دولت و عدم تعادل جریان نقدی شبکه بانکی به‌عنوان دو عامل مهم رشد نقدینگی در اقتصاد کشور، مستقل از اینکه نرخ ارز چه عددی باشد وجود دارد و طبیعتا تورم حاصل از این دو منشأ انکار ناپذیر است. این باور که تورم در ایران یک توضیح ساده فشار هزینه از ناحیه نرخ ارز دارد، با وجود متغیرهایی که مستقل از نرخ ارز، عامل رشد نقدینگی‌اند، ساده‌انگارانه است. نگاهی به شواهد تجربی نیز نشان می‌دهد دوره‌هایی در اقتصاد ایران وجود دارند که در آنها به‌رغم وجود ثبات نسبی در بازار ارز، تورم و رشد نقدینگی همچنان بالا بوده‌اند.
شوک‌های ارزی در ایران همواره یکی از عوامل مهم جهش‌های دوره‌ای سطح عمومی قیمت‌ها، توزیع ناعادلانه ثروت و درآمد و افزایش قیمت نسبی برخی کالاها و افزایش تورم بوده است؛ اما نمی‌تواند توضیح‌دهنده پایداری و تداوم تورم کل در اقتصاد ایران باشد؛ زیرا علاوه بر وجود منشأهای مستقل رشد حجم نقدینگی، به نظر می‌رسد بخش درون‌زای حجم پول نیز با تکانه‌های هزینه‌ای ناشی از افزایش نرخ ارز به‌طور کامل همراه نیست و اغلب بعد از تکانه‌های ارزی شاهد کاهش تراز حقیقی پول و روند کاهشی تورم بوده‌ایم.
این مطلب در آمار تورم ماهانه در چندماه ابتدای سال نیز به‌وضوح مشخص است. استدلال اخیر به معنای بی‌اهمیت بودن شوک‌های ارزی نیست. افزایش نرخ ارز علاوه بر تاثیر بر قیمت بسیاری از کالاها یکی از عوامل مهم افزایش هزینه‌های تولید است و قطعا عامل انحراف تورم از سطح بلندمدت آن در سال‌های اخیر بوده است.
