پیشران‌های آینده اقتصاد جهان | غفلت از سرمایه‌گذاری در صنایع آینده چه عواقبی دارد؟
به گزارش اقتصادنیوز، «چرا از سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پیشرفته غافل شدیم؟» این سوالی است که هفته نامه تجارت فردا در شماره جدید خود به آن پاسخ داده است.
محمد طاهری، سردبیر هفته نامه تجارت فردا در سرمقاله این شماره نوشت؛
در سه سال گذشته، الگوی سرمایه‌گذاری جهانی از اساس تغییر کرده است. تا سال ۲۰۲۲، حدود ۵۰ درصد از سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی به فناوری‌های پیشرفته مانند انرژی پاک، هوش مصنوعی، بیوتکنولوژی و زیرساخت‌های دیجیتال اختصاص داشت. اما امروز، بیش از ۷۵ درصد این سرمایه‌ها به سوی صنایعی سرازیر شده که «پیشران‌های آینده اقتصاد جهان» نامیده می‌شوند.
اقتصادنیوز: در شرایطی که خرید آیفون ۱۷ پرومکس برای بسیاری از کاربران ایرانی فراتر از یک انتخاب تکنولوژیک است، جامعه‌شناسان این رفتار را نشانه‌ای از مصرف نمایشی، تلاش برای کسب پرستیژ و ابراز هویت اجتماعی در جامعه‌ای با شکاف‌های اقتصادی عمیق می‌دانند.
گزارش اخیر مکنزی نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در صنایع سنتی مانند غذا، نساجی و خدمات عمومی تا ۳۰ درصد کاهش یافته و جریان سرمایه به سمت کشورهای پیشرفته متمرکز شده است. در این میان، چین که زمانی مقصد اصلی سرمایه بود، با کاهش ۷۰ درصدی جذب سرمایه خارجی مواجه شده، اما خود به سرمایه‌گذار کلیدی در صنایع آینده در مناطقی مانند اروپا، آمریکای لاتین و خاورمیانه و شمال آفریقا تبدیل شده است.
جذب سرمایه‌های جهانی نیازمند زیرساخت‌های قوی، مقررات مساعد، نیروی کار ماهر و جریان آزاد تجاری و مالی است؛ ویژگی‌هایی که کشورهای موفق در جذب سرمایه از آن برخوردارند. ایران اما با وجود سرمایه انسانی باکیفیت و ظرفیت‌های فراوان، به دلیل تحریم‌های بین‌المللی، بی‌ثباتی اقتصادی، بوروکراسی پیچیده و ضعف زیرساخت‌ها، از این موج جهانی عقب مانده است.
این موانع، ایران را از بهره‌مندی از فرصت‌های رشد اقتصادی محروم کرده و خطر وابستگی بیشتر به اقتصاد سنتی و نفتی را افزایش داده است. برآوردها نشان می‌دهد که هر یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنایع آینده می‌تواند تا ۲۰ هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم ایجاد کند. با این حال، ایران از این مزیت‌ها بی‌بهره مانده و این عقب افتادن می‌تواند به کاهش بیشتر توانایی کشور در حفظ نفوذ سیاسی و اقتصادی خود در منطقه و جهان منجر شود.
کشورهایی مانند هند و ویتنام که زمانی در تله فقر گرفتار بودند، در حال حاضر با جذب سرمایه‌های بین‌المللی، به قطب‌های صنایع آینده تبدیل شده‌اند، اما ایران به دلیل ریسک‌های سیاسی و تحریم‌ها از این جریان کنار مانده است.
گزارش مکنزی پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۳۰، کشورهایی با زیرساخت‌های دیجیتال پیشرفته تا ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص می‌دهند. اما ایران، در صورت تداوم وضعیت فعلی، در معرض شکستی تاریخی قرار دارد که پایداری اقتصادی‌اش را به خطر می‌اندازد.
واقعیت این است که گرفتار ماندن در چالش‌های گذشته، ما را از رقابت برای ساختن آینده باز داشته و تصویر روشنی هم پیش روی خود نمی‌بینیم. برای رهایی از این تله، نیازمند تغییرات گسترده در شیوه کشورداری، اصلاحات ساختاری، تقویت زیرساخت‌ها و ایجاد محیط سیاسی مناسب برای سرمایه‌گذاری هستیم تا بتوانیم در زنجیره ارزش جهانی جایگاهی شایسته پیدا کنیم.
شرح جلد: تصور کنید صدفی ارزشمند از دریای فرصت‌های جهانی صید کرده‌اید، اما به جای مروارید درخشان، با قفلی بزرگ و سنگین روبه‌رو می‌شوید. قفل درون صدف، نمادی از موانع ایران در جذب سرمایه مورد نیاز برای صنایع آینده است.
ارسال نظر