تصمیم مهم برای نرخ ارز بانک مرکزی/ نرخ تسعیر ثابت ماند

به گزارش اقتصاد نیوز، مجمع عمومی بانک مرکزی امروز با حضور حسن روحانی برگزار شد. در مجمع عمومی بانک مرکزی یکی از ماموریت های مهم رسیدگی و تصویب ترازنامه است.

ترازنامه، یک صورت مالی است که در یک زمان مشخص، ارزش دارایی‌های تملک شده توسط بانک مرکزی و مطالبات مالی (بدهی‌ها) تقبل شده توسط این نهاد نشان می‌دهد. در واقع  ترازنامه نمایش دهنده ثروت ملی است که مجموع دارایی‌های غیرمالی و خالص مطالبات با دنیای خارج است.

اولین قلم از دارایی‌های ترازنامه، دارایی‌های خارجی بانک مرکزی است. این دارایی ها باید بر مبنای یک نرخ ارز مشخص تبدیل به ریال شود که به نرخ تسعیر معروف است. نرخ تسعیر نرخ تبدیل دو واحد پولی به یکدیگر است. در حال حاضر بانک مرکزی دارایی ها و بدهی های خود را مبنای دلار 4200 تومان به ریال تبدیل می کند. سازمان برنامه و بودجه اما اعتقاد دارد با توجه این که نرخ 4200 تومان مبنای عمل نیست نرخ تسعیر باید از 4200 تومان به نرخ دیگر تغییر کند. در این حالت رقم دارایی و بدهی های بانک مرکزی منبسط تر می شود زیرا نرخ جدید بالاتر از 4200 است. بانک مرکزی  گرچه اصل تسعیر را قبول دارد اما  به دلیل برخی نگرانی ها از بابت فشار به پایه پولی مخالف تغییر نرخ بود زیرا احتمال داشت دولت از محل تغییر حسابداری دارایی ها اقدام به شناسایی درآمد و دریافت پول از بانک مرکزی در قالب اخذ مالیات کند.

 رویه مرسوم و متداول و نیز دستورالعمل حسابداری بانک‌های مرکزی در کشورهای صاحب نظام نیز منطق بانک مرکزی را تایید می کند. در این کشورها  چنانچه تغییرات حساب تجدید ارزیابی دارایی‌های خارجی منفی باشد در حساب سود و زیان بانک مرکزی عمل می‌شود و در صورتی که حاصل موازنه مثبت باشد این رقم در حساب تجدید ارزیابی مسدود خواهد بود تا حاصل منفی عملیات در معاملات آتی از محل آن مورد تسویه واقع شود.

چنانچه حاصل این حساب مثبت باشد، این رقم مشمول اخذ مالیات توسط دولت‌ها نیز نمی شود، زیرا عملیات مالی خارجی بانک‌های مرکزی به‌همان سهولت که دارای موازنه مثبت شده، با تغییر معکوس برابری‌ها و قیمت‌های بازار، می‌تواند به زیان تبدیل شود.

اخذ مالیات از این مابه‌التفاوت مشابه آن است که دولت به‌صورت سالانه از بابت افزایش ارزش واحد مسکونی تحت سکونت خانوارها مالیات تجدید ارزیابی وصول کند که در این حالت باید آمادگی داشته باشد که در شرایط افت قیمت مسکن، مابه‌التفاوت را برای خانوارها جبران کند.

در مجمع عمومی امروز برای سال 98 نرخ تسعیر 4200 تومان در نظر گرفته شد اما گفته می شود دولت قصد دارد مجمع سال 99 را قبل از پایان کار خود برگزار کند و احتمال دارد در این سال نرخ تسعیر ارز تغییر کند. در این حالت احتمال دارد منابع اضافه شده به صورت حسابداری که ناشی از تجدید ارزیابی است مشمول قاعده ای شود که بانک مرکزی نگران آن است