حق شناس: احتمالا ایران و اروپا به تفاهم می‌رسند | بازگشت تحریم‌ها به معنای نفروختن نفت ایران نیست اما...

به گزارش اقتصادنیوز، با اعلام رسمی سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس، مکانیسم ماشه از روی پنجشنبه 6 شهریورماه فعال شد و ایران برای بازگشت تحریم های شورای امنیت کمتر از 30 روز فرصت دارد.

اما در این فاصله چه مسیرهایی پیش روی ایران و تروئیکای اروپایی است؟ آیا احتمال تفاهم وجود دارد؟ مکانیسم ماشه چه میزان اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار می دهد؟

خبر مرتبط

فشار 4 جانبه به ایران همزمان با فعال‌سازی اسنپ بک | بیگدلی: کمی انعطاف اوضاع را بهتر می کند | تصمیمات با شورای عالی امنیت ملی باشد

اقتصادنیوز: علی بیگدلی کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با اقتصادنیوز می‌گوید که در شرایط فعلی ایران باید سیاست مبتنی بر انعطاف را در پیش بگیرد و از فرصت ۳۰ روزه برای ممانعت از فعال شدن مکانیسم ماشه استفاده کند.

اقتصادنیوز این سوالات را با هادی حق شناس، تحلیلگر اقتصادی که در دولت چهاردهم در سمت استانداری گیلان ایفای مسئولیت می کند در میان گذاشته است. 

مشروح گفتگوی اقتصادنیوز با هادی حق شناس را می خوانید.

*****

آقای حق شناس! پیش بینی های اقتصادی شما بعد از فعال شدن مکانیسم ماشه چیست؟ اگر در این 30 روز فرصت ایران و تروئیکای اروپایی به سمت توافق بروند یا به توافق نرسند چه پیش بینی دارید؟

مکانیسم ماشه فرایندی دارد که سه کشور اروپایی آن را کلید زده اند. این اقدام اروپایی ها در واقع بدعت بسیار خطرناکی در تفاهم نامه های بین المللی است؛ به خاطر اینکه یک تفاهم نامه ای 10 سال زمان داشت و اروپایی ها یک بند آن را دقیقا در ماه صد و بیستم اجرایی کردند. یعنی 119 ماه سکوت مطلق کردند و در ماه آخر تازه یادشان افتاد ایران تعهدات خود را انجام نداده است؛ پس تحریم ها باید برگردد.

سکوت 119 ماهه اروپا

طبیعی است فردا در تاریخ از اروپایی ها خواهند پرسید که در این 119 ماه چه می کردند؟ آن هنگام که آمریکا از برجام خارج شد، کجای کار بودند؟ اساسا به این سوال بزرگتر هم باید پاسخ دهند اگر ایران به تعهدات عمل نکرد آیا آنها هم به تعهدات شان عمل کردند؟ بنابراین برجام، پرونده بازی خواهد بود برای تاریخ آینده که اگر مکانیسم ماشه به سرانجامی برسد که اروپایی ها می خواهند، بعید به نظر می رسد در آینده کشوری به این سه کشور اعتماد کند. 

کار اروپایی ها یک بدعت خطرناک در تاریخ روابط بین الملل و قراردادهای بلندمدت بین المللی است. نکته دوم این است که به غلط یا درست اقتصاد ایران به تحریم ها عادت کرده است. مفهوم این عادت این است که در همه سال های بعد از انقلاب، در سال هایی با شدت بیشتر و در سال هایی با شدت کمتر، اقتصاد ایران تحت تحریم بود و تحریم ها به طور قطع به اقتصاد ایران آسیب رساند.

حداقل آسیب ها این است که می توانستیم سالانه میلیون ها بشکه نفت بفروشیم اما تحریم های ظالمانه نگذاشت. می توانستیم تجارت ارزان تر داشته باشیم اما تحریم های ظالمانه مانع شد. از منابع بین المللی برای عمران و آبادانی کشور استفاده کنیم که تحریم ها مانع شد. بنابراین غرب، مسئول بخشی از توسعه نیافتن کشور ایران است. البته غرب در 28 مرداد سال 1332 و در طول هشت سال جنگ تحمیلی هم این خیانت را به ایران کرده بود.

بنابراین اولین بار نیست غرب نسبت به توسعه و پیشرفت ایران چنین مواضعی می گیرد. دقیقا به همین دلیل است که غرب ستیزی در ایران نهادینه شده است. اما اگر مکانیسم ماشه به سرانجام برسد، شرایط تجاری و توسعه کشور سخت و تأمین منابع کشور برای زیرساخت ها سخت تر خواهد شد و درمان و داروی مردم و برخی از کالاهای اساسی به سختی تامین می شود. در واقع این فشار از نظر سلامتی و معیشتی به مردم وارد می شود. 

حدس می زنم ایران و تروئیکای اروپایی به تفاهم می رسند

اما مردم ایران ثابت کرده اند این فشار را به دلیل استقلال خواهی تحمل می کنند، همچنان که قبلا و در جنگ 12 روزه تحمل کردند و با نظام صهیونی و غرب همراهی نکردند. به نظر می رسد مکانیسم ماشه و اعمال محدودیت اقتصادی از سوی اروپا گام دوم حمله به ایران باشد. گام اول را که اسرائیل در جنگ 12 روزه با مردم ایران برداشت. اما همچنان که در گام اول موفق نشدند در گام دوم نیز موفق نمی شوند. 

حدس من این است که در این 30 روز به تفاهم می رسند و اگر به تفاهم برسند طبیعی است روزنه جدیدی برای اقتصاد ایران فراهم می شود اما در هر حال توسعه کشور ابتدا به اراده سیاسی داخل کشور ربط دارد و بعد هم به گشایش های خارجی. 

چه راهکاری برای تیم دیپلماسی و اقتصادی دولت در این 30 روز پیشنهاد می دهید؟ می‌توان به ایجاد یک راه‌حل بینابینی امیدوار بود؟ به خصوص که برخی کشورهای اروپایی از جمله فرانسه اعلام کرده اند که این پایان مسیر نیست و دیپلماسی همچنان جریان دارد.