رشد 4 درصدی کاذب است / نرخ جدید به معنای خروج از رکود نیست
محمد قلی یوسفی در گفتوگو «اقتصادنیوز»، در ارزیابی نرخ رشد اقتصادی 4.6 درصد اعلام شده از سوی بانک مرکزی برای بهار امسال گفت: آنچه اهمیت دارد این است که شاخص رشد تولید ناخالص داخلی( GDP) باید همراه با رشد بخشها باشد تا این رشد را به طور ملموس مشاهده کنیم. با فرض اینکه دولت آمار سازی نکرده باشد و این نرخ رشد با آمار کاذب اعلام نشده باشد، رشد 4.6 درصدی دلیل بر این نیست که صنعت، کشاورزی و دیگر بخشها از رکود خارج شده باشند.
وی افزود: شاخص رشد یک شاخص حسابداری است و به هیچ عنوان نمیتواند خروج از رکود را نوید دهد. در بسیاری از موارد از رشد اقتصادی نمیتوانیم نتیجه بگیریم که همه بخشها رشد کردهاند. در شرایطی که ساختار اقتصادی ایران تحولی نیافته و تورم، بیکاری و دیگر شاخصهای مهم اقتصادی تحول اساسی نیابند این رشد، دوامی نخواهد آورد و بیثمر باقی خواهد ماند.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه گفت: در شرایطی که اقتصاد ایران از فقر و عقبماندگی در بخشهای مختلف در رنج است، سامان اجتماعی ما ایرانیان مناسب نیست و بیکاری در حال افزایش است، حتی اگر آمارها درست تخمین زده شده باشند نمیتوانیم رشد 4.6 درصدی را دلیلی بر رونق اقتصادی تلقی کنیم. از نظر محاسباتی تبدیل رشد منفی به مثبت کار سادهای است که بیشتر و با توجه به وضعیت فعلی اقتصاد ایران یک خوراک سیاسی محسوب میشود و از اعتبار علمی برخوردار نیست.
یوسفی با اشاره به اینکه رشد بخشهای مولد اقتصادی از جمله صنعت ، کشاورزی و... میتواند تحول ساختاری در اقتصاد ایجاد کند و پس از آن است که میتوانیم شاهد رشد مثبت و پایدار باشیم، افزود: بر اساس محاسباتی که بنده انجام دادم در صورتیکه در اقتصاد فعلی ایران بخش صنعت منفی یک درصد، کشاورزی منفی هشت درصد، معدن منفی سه درصد و بخش خدمات مثبت 5.8 درصد رشد کنند، GDP اقتصاد ایران تا 3.7 درصد رشد خواهد کرد. در واقع اگر در ایران به طور مثال صنعت کشاورزی به ورشکستگی کشیده شده باشد و بخش خدمات رشد کند میتوانیم به رشد مثبت در سطح GDP برسیم.
وی در بخش دیگری از این گفتوگو با «اقتصادنیوز» به تفاوت کیفیت و حجم بخش خدمات در ایران و کشورهای پیشرفته اشارهکرد و گفت: خدمات در کشورهای پیشرفته به سمت تحقیق و توسعه، پیشرفتهای تکنولوژیک، اقتصاد دانش بنیان و خدمات کارآمد میرود و این بخش خدمات در اقتصاد به خوبی در خدمت بخش های تولیدی قرار خواهد گرفت. در ایران اما فعالیتهای غیر تولیدی، خرده فروشی و واسطهگری سهم بیشتری از بخش خدمات را به خود اختصاص دادهاند، بنابراین تاثیر بلند مدت بر شاخص رشد و توسعه ندارند.
این استاد دانشگاه یادآور شد: این اطلاعات و وضعیت حاکم بر اقتصاد ایران نشان میدهدکه رشد مذکور برای سه ماهه ابتدای سال 93 رشد کاذبی است.