چه بر سر «قراردادهای کار» در یک هفته اخیر آمد؟

به گزارش اقتصادنیوز، دستورالعمل ممنوعیت قراردادهای زیر یک ساله که چند روز پیش ابلاغ شده بود، به دستور معاون وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی لغو شد و این موضوع گلایه و واکنش شدید کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران را به همراه داشت و دبیر این کانون با اعلام گلایه خود گفت: چرا یک مصوبه بسیار خوب نتواست دو روز هم دوام بیاورد؟

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی چند روز پیش دستورالعمل ممنوعیت قراردادهای زیر یکسال را ابلاغ کرده بود. اما دو روز بعد معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با صدور دستور جدیدی به مدیران کل استان‌ها، توقف اجرای دستورالعمل شماره ۴۰ را صادر کرد و این دستورالعمل را «کان لم یکن» اعلام کرد و گفت دستورات جدید در مورد این موضوع متعاقبا پس از تکمیل اعلام خواهد شد.

ماجرا از جایی آغاز شد که چند روز پیش بخشنامه‌ای به امضای معاون روابط کار وزارت کار به بنگاه‌ها و واحدهای مشمول قانون کار کشور ابلاغ شد که در آن، بر ممنوعیت امضای قراردادهای کاری زیر یکسال در مشاغل با ماهیت مستمر و دائم تاکید شده بود. بر اساس دستورالعمل جدید از تاریخ ابلاغ این بخشنامه، کارفرمایان دیگر امکان انعقاد قراردادهای کاری زیر یکسال در واحدهای با ماهیت کاری مستمر را نداشتند و اگر بنگاهی قراردادی را کمتر از یک سال لغو می‌کرد، آن قرارداد همان حکم یکساله را داشت.

پیش تر نیز وزارت کار در گزارشی اعلام کرده بود بیش از ۹۳ درصد کل قراردادهای کاری کشور در حال حاضر زیر یک سال منعقد می‌شود و قراردادهای کاری یک‌ماهه و سه ماهه به شدت رواج یافته است. وزارت کار برای حل این مسئله حتی پیشنهاد داده بود که کارفرمایان قراردادهای کاری نیروهای خود را به صورت دائم منعقد کنند ولی حق اخراج داشته باشند.

ابلاغ این بخشنامه واکنش‌های مثبت و منفی زیادی را در میان نمایندگان کارگری و کارفرمایی به همراه داشت. از یک سو نمایندگان کارگری کشور از تصمیم وزارت کار دفاع کرده و آن را راهکاری برای پایان دادن به نابه‌سامانی قراردادهای کاری در واحدهای مشمول قانون کار می‌دانستند و عنوان می‌کردند این شیوه امضای قراردادهای کاری می‌تواند به تقویت امنیت شغلی نیروی کار و جلوگیری از ادامه سوء استفاده توسط برخی کارفرمایان منجر شود.

اما از طرف دیگر کارفرمایان به این اقدام واکنش نشان داده و آن را اقدامی مغایر با قانون کار دانستند و عنوان کردند فشار به واحدهای تولیدی کشور در شرایط فعلی اقتصاد، باعث ریزش مشاغل و نابودی اشتغال موجود در بازار کار می شود. اصغر آهنی‌ها به مهر گفته بود : با توجه به رکود شدید در بازار و بنگاه های صنعتی کشور، طرح این موضوعات باعث مشکلات عدیده‌ای برای بنگاه‌ها خواهد شد که می‌تواند در نهایت خطر ریزش نیروی کار را هم ایجاد کند. کارفرمایان این اقدام را فنی نمی‌دانند و به همین دلیل به استناد مواد قانونی، نامه‌ای اعتراضی به وزیر کار و معاون روابط کار زده‌ایم و خواستار برگشت این ابلاغیه هستیم.

اما تنها چند روز بعد از ابلاغ این دستورالعمل، معاون وزیر کار بخشنامه را ملغی اعلام کرد و گفت همچنان بررسی‌ها در مورد این موضوع باید ادامه یابد. اقدامی که با واکنش کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران مواجه شد. دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با گلایه شدید نسبت به اقدام وزارت کار در لغو فوری ابلاغیه ممنوعیت قراردادهای زیریکسال به مهر گفت: چرا یک مصوبه بسیار خوب نتواست دو روز هم دوام بیاورد؟ سئوال کارگران این است که اگر ابلاغیه ممنوعیت امضای قرارداد زیریکسال خوب بود، چرا فورا لغو شده است؟ آیا فشارهایی به وزارت کار از سازمان‌های غیرتخصصی و وزارتخانه‌های دیگر وجود داشت؟ نمایندگان کرفرمایان این اقدام را غیرفنی خوانده بودند اما عباسی، دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران گفت: نمی‌توان ابلاغیه معاون روابط کار وزارت کار در ممنوعیت قرارداد زیریکسال را غیرکارشناسی دانست، چون سالیان متمادی است در این باره هم اندیشی و مذاکره شده است. اما هنوز جوهر این ابلاغیه خشک نشده، لغو شد.